Dans le Café de la Jeunesse Perdue - Patrick Modiano (2007)

Op de gok heb ik weer eens een Fransman geprikt waarover goede verhalen de ronde deden bij recensenten, en het bleek (net als bij Makine) weer een mooie keuze. Dans le café de la jeunesse perdue is een prachtige novelle, waarin één personage, Louki, een stamgast van de Condé, in het middelpunt staat van verschillende zeer persoonlijke verhalen van de mensen om haar heen. Het ademt de sfeer van een bruine kroeg en de straten van Parijs. Wat me vooral is bijgebleven, is hoezeer Modiano in staat is om deze sfeer op te roepen, niet door deze te beschrijven, maar door ze tussen de regels door te laten opborrelen, en door met zekere afstand en tragiek over de personages te schrijven.

In feite schrijft Modiano buitengewoon romantisch, wat al naar voren komt in de thematiek van de levens die elkaar kruisen in de Parijse straten. Zo is er in het betreffende café een stamgast, ‘de Kapitein’, die er de gewoonte van heeft gemaakt in een schrift bij te houden wie er hoelaat en waarvandaan het café binnenkomt, om zo een stratenplan te creëren, een doorsnede van de stad met de punten waar mensen elkaar kunnen tegenkomen. Het café is natuurlijk een ontmoetingspunt, en zo zijn er nog meer. Zeer symbolisch allemaal, en door het plot zo klein te houden en toch veelzijdig ontstaat een prachtig en tragisch verhaal.

Volgens mij heeft Modiano vrijwel enkel boeken van deze lengte geschreven, zeker een aanrader dus om eens te proberen.

Mij viel op hoe al die mensen absoluut vreemd voor elkaar blijven.
En dan steeds Nietzsches "ewige Wiederkunft" als binding.

Terecht opgemerkt idd, ondanks de verschillende verhalen over dezelfde personen leer je ze nog niet eens genoeg kennen. Heb je dit boek nu net gelezen, of al eerder?

Eigenlijk vorig jaar al, maar toen ik merkte dat het opnieuw aan de orde was, wilde ik ook nog gauw even een ideetje erover kwijt.
Ik geloof dat ik het leerde kennen van de blog van de Bruggeling Pascal Cornet (http://pascaldigital.blogspot.com/), die me al meer leestips heeft opgeleverd, o.m. de onvolprezen W. G. Sebald.

Als jij hem al niet prijst zal hij altijd onvolprezen blijven natuurlijk. Schrijf anders eens wat bij de boeken van Sebald, ziet er goed uit namelijk.

Zo'n boek uit de categorie 'sfeervolle korte romans'. Intrigerend door het mysterieuze karakter van de hoofdpersoon, die vanuit verschillend perspectieven wordt gevolgd, geobserveerd, in een poging te doorgronden. Trefzeker geschreven. Wat ik alleen een beetje vreemd vond is dat de laatste twee hoofdstukken ineens vanuit hetzelfde personage worden verteld, terwijl daarvoor per hoofdstuk van perspectief wordt gewisseld. Al met al echter een fraai boekje.

Eerlijk gezegd ben ik niet zo heel enthousiast over In het Café van de Verloren Jeugd al wil ik het door dagblad Trouw gegeven paard niet in de bek kijken.
In het Café van de Verloren Jeugd is inderdaad een sfeervolle roman maar brengt mij niet meer dan die opgeroepen sfeer.
Komt het doordat ik de personages onvoldoende leer kennen? Komt het door de wisselingen van korte perspectieven? Waarbij ik het niet vreemd vond dat de laatste twee hoofdstukken vanuit hetzelfde personage verteld werden. Wel was hier opmerkelijk dat deze persoon in beide hoofdstukken eerst 'over' Louki vertelt om later tegen Louki zèlf te spreken.
Alle genoemde namen, straten, metrostations, boeken leiden me af, storen zelfs. Al voel ik zoals de vertaler aangeeft dat ze allerlei toespelingen betreffen, ze resoneren 'slechts' onderhuids en onbestemd.

3*

Helemaal eens met Psyche, kan mijn lichte teleurstelling niet beter onder woorden brengen.

Bij iedere roman van Modiano denk ik weer dat dit zijn beste is...totdat ik aan de volgende begonnen ben. Maar het maakt niet uit welke je van hem leest, want Modiano is zo'n schrijver die telkens opnieuw hetzelfde boek schrijft. Ook het verhaal is voor hem niet belangrijk en hij laat dit Louki in In het Café van de Verloren jeugd ook ergens zelf zeggen wanneer ze uit de cinema komt:

Ik volgde het verhaal totaal niet, alleen de landschappen interesseerden me.

Modiano lezen is vooral zinnen lezen. Hij schrijft ook zin voor zin. Pas als hij over een zin tevreden is kan hij verder met de volgende zin. Als je op dezelfde manier zijn werk gaat lezen valt er enorm veel in te ontdekken.
In het Café van de Verloren Jeugd geef ik een halve ster meer (ik heb nog een halve ster over voor de volgende) dan de andere boeken die ik van hem heb gelezen en dat komt door Louki. Zij is zo afwezig en toch zie je haar gewoon voor je staan in levende lijve. Een paradox die nog eens versterkt wordt als je beseft dat zij een verzinsel is van Modiano.

(Ik raad iedereen aan het niet in de uitgave van dagblad Trouw te lezen. Het boek verdient een mooiere cover en ook vooral ook bladspiegel.)

Ik vond nog dit artikel uit Vrij Nederland:

Patrick Modiano: schrijver van de plotloosheid - vn.nl

Meegenomen voor mijn afgelopen week vakantie in Frankrijk wat mij een toepasselijk boek leek in de Franse sfeer. Allicht dat mijn hoofd er niet naar stond, maar ik vond het nogal saai werkje dat me geen moment heeft geroerd. Beetje jammer, gezien de veelbelovende recensies die ik eerder hier las.

Heerlijk, kort verhaal rond een jonge vrouw, verteld vanuit diverse personages. Vol melancholie naar verloren jeugd, verloren tijd, verloren plaatsen en een verloren leven. Om in een ruk uit te lezen, en de week erna nog eens te lezen.