Au Pair - Willem Frederik Hermans (1989)

Af en een toe een zwak moment, maar over het algemeen een sterk boek!

Ik ben het met je eens. Ik ben nu halverwege en af en toe gaan ze iets te lang over de kunstenaar uit vlissingen door.

Grappig en uiteindelijk ook zeer spannende roman van Hermans. Wat ik zo sterk vind is hoe de personages van Hermans zo (zonder dat ze er veel invloed op lijken te hebben) worden meegesleurd door de gebeurtenissen. Het lot?

Au Pair valt mij ietwat tegen. Desalniettemin kan ik maar lastig de vinger op de zere plek leggen. De intrigerende elementen van Herman's meesterwerken zijn hier namelijk opnieuw aanwezig. Zo bevat dit verhaal een interessant karakter dat door het lot wordt meegesleurd. De dromen en idealen van het hoofdpersonage spatten wederom vermakelijk uiteen en de cynische observaties blijven een genot.

Wellicht staat de voorspelbare conclusie mij tegen. Een boek als de 'Donkere Kamer van Damokles' gaf mij een stomp in de maag, daar waar dit boek slechts tot een plagerig kneepje komt. Misschien valt het verhaal te veel in herhaling. Zo is het steeds weer verwijzen naar de lengte van Paulina op den duur ergerlijk. Ik denk bovenal dat het gebrek aan focus dit boek parten speelt. Zo had Hermans bepaalde kunsthistorische uitweidingen kunnen inkorten. Daarnaast verdient een luguber zijplotje, Het voyeurisme van De Lune, een betere opbouw. Hoewel deze ontwikkeling wel enkele verhandelingen mooi in een ander perspectief plaatst.

In zulk cynisme herkent men gelukkig nog de meester-schrijver van weleer. Door het aangename taalgebruik heb ik daarenboven dit boek met plezier uitgelezen. 'Au Pair' heeft echter niet de impact van de andere romans van W.F Hermans. Ik kom uit op 3.5 ster.

Soms heb je gewoon het vermoeden niet de intelligente lezer te zijn waar de schrijver naar op zoek was. Ik heb voor mijn gevoel zeker helft van het vertelde gemist, vermoed ik.

Voor een schrijver die bekend is om een uitspraak over dode musjes en het belang daarvan, had ik het gevoel door enorm veel overbodige pagina's heen te bladeren. Nu ik in al enige tijd in een zelfverkozen quarantaine zit heb ik de rit maar gewoon uitgezeten, maar enige urgentie voor dit boek voelde ik niet. Wat wilde Hermans nou eigenlijk vertellen?

En nou hoeft er niet per se iets van belang of urgentie in te zetten, maar ook de schrijfstijl stond mij deze keer niet aan. Qua niveau steekt het boek als geheel ook wel enorm af bij Nooit Meer Slapen, maar dat is misschien ook niet geheel fair als vergelijkingsmateriaal.

Afijn, hopen op een betere boekenkeuze de volgende keer.

Tegenwoordig hoef je het internet maar op en je hebt, als je daar behoefte aan hebt tenminste, duizenden pornofilmpjes tot je beschikking. Dat lag vroeger wel even anders. Wat had je in mijn tijd: de Emmanuelle films, de Wehkampgids, als je geluk had dan hadden je ouders de leesmap en daar zat ook altijd wel iets erotisch tussen.
Maar er waren natuurlijk ook nog boeken waar dingen in stonden die de fantasie konden prikkelen, Jan Wolkers oa.. Ik weet nog goed dat ik dit boek van Hermans met enige regelmaat opensloeg, in opgewonden toestand, en dan altijd weer uitkwam bij die ene passage, met name de laatste zin:

Hij lachte, de kolossale neger, die ze de vorige avond op de trap was tegengekomen. Toch nog wel een half hoofd kleiner dan zij. Hij droeg alleen een smal, krap zittend onderbroekje of zwembroekje misschien, van glanzende paarse stof. Zijn dikke buik puilde er ver overheen. Zijn navel was zo zwart en diep als een afvoergat. Het broekje zat strak om zijn heupen, maar van voren erg onregelmatig, alsof hij er twee tot drie forse aardappelen in had verstopt.

Dat je zo geil kunt worden van aardappelen lol.

In Au Pair maken we kennis met verschillende wacko’s binnen de Parijse beau monde. Dat klinkt als een ver-van-mijn-bedshow, maar Hermans voorziet alle personages wel van herkenbare trekjes, gaande van een alcoholverslaving tot een uit de hand gelopen hobby waar men geen minuut over kan zwijgen. Plots gaat het niet meer over elitaire snobs, maar over breekbare mensen.

In schril contrast met deze kleurrijke figuren staat Paulina. Zij is één en al Hollandse nuchterheid en heeft geen flauw idee hoe ze met deze mensen moet omgaan. Een boeiende hoofdfiguur kun je haar moeilijk noemen - bij momenten lijkt ze wel onderdeel van het meubliair -, maar de ontmoetingen met bovengenoemde sujetten zorgen telkens voor verrassend boeiende dialogen. Paulina is een soort vlieg op de muur: ze kan alle rariteiten ongefilterd aanschouwen, bij haar voelt men kennelijk geen schroom.

Ergens halverwege besluit Hermans om het verhaal te kruiden met een enkele thrillerelementen. Het levert best een spannend slotstuk op, al kijkt de auteur daarbij niet op een cliché meer of minder (de passage met de douanecontrole grenst zelfs aan de pulp). Ik vond het eerste deel dus wel boeiender.

Geen meesterwerk, wel een zeer interessante roman. 3,5*

Eén van de slechtste boeken die ik ooit heb gelezen, wat een verschrikkelijke dialogen. Dat geklets in de ruimte, tergend! Het zal wel ergens spannend zijn geworden, maar dat interesseert me geen zak. Ben ergens net over het midden gestrand, struikelend van thee kransje naar thee kransje.
W.F Hermans doet dat wel vaker, dom zinnige dialogen, maar in dit boek, het is te dom. Enige wat wel enigszins grappig is, is als het hoofdpersonage, de schrijver tegen komt op straat, maar ook helemaal niet grappig meer sullig, flauw, vervelend, zo van zie mij nou toch bijdehand zijn.

Een wat onevenwichtige Hermans, met veel uitwijdingen over kunstenaars die niet echt ter zake lijken te doen. Aan het eind wordt het wat spannender. Over de pianocomponist Alkan kun je beter het onvolprezen The Last Samurai - Helen DeWitt (2000) - BoekMeter.nl lezen.