Buzz Aldrin, Hvor Ble Det av Deg i Alt Mylderet? - Johan Harstad (2005)

Het volgende boek wat ik van plan ben te gaan lezen. Ben erg benieuwd naar dit debuut van een 22-jarige schrijver.

Volgens mij mis ik iets. Het boek leest weliswaar als een trein, mede doordat een overgroot deel van de zinnen (overbodige) handelingen beschrijft, en het begin is ijzersterk, maar verder vond ik het qua verhaal toch wel een erg bijeengeraapt zooitje. Je kan zeggen: dat gaf juist het (warrige) karakter van de hoofdpersoon weer, maar mijns inziens werd dat niet bepaald bekwaam gedaan, omdat ook zijn omgeving zich tamelijk vreemd gedroeg, en zijn warrige momenten niet door alle scènes heen zaten verweven, maar plotseling opkwamen. Alsof de auteur af en toe vergat wat voor hoofdpersoon hij eigenlijk wilde maken. Verder wel enkele raken zinnen, een originele stijl en een lekker tempo, maar echt goed? Nee, dat vond ik dit boek toch nergens - op de eerste vijftig bladzijdes na misschien.

Ruime drie sterren.

Ik denk zelf dat de auteur een zelfde schrijfstijl als Murakami heeft beoogd. Dus geen vooropgezet plan waarin alle karakters een functie hebben voor het plot, maar al schrijvende de eigen karakters verkennen en ze voorzien van een zekere achtergrond. Het verhaal wordt dan ook minder gestuwd door het plot maar vooral door sfeerbeschrijvingen.

Knappe debuutroman van een Noorse twintiger, die haarfijn een beeld weet te schetsen van een man die zichzelf voorhoudt dat het beter is om tweede te zijn in alles. Er zitten enkele zeer vernuftige taalkundige vondsten in zoals die schitterende eerste zin: '' De persoon waarvan je houdt bestaat voor 72.8% uit water en het heeft al dagen niet geregend.'' Johan Harstad schetst een warm en surrealistisch beeld van een groep mensen die met elkaar verbonden zijn via een soort beschermde woonvorm, maar die ondanks de ogenschijnlijke veiligheid daarvan toch te maken hebben met de bitterheid van de realiteit. De ik-figuur is zo'n typische figuur waarmee de debutant aan komt zetten: de immer twijfelende adolescent die alles maar zwaar op de hand neemt. Het boek verliest zichzelf in een stortvloed aan details en het blijft dus tot aan het einde toe een tikkeltje stuurloos aanvoelen, zelfs de grote dramatische gebeurtenissen missen een uiteindelijke punch en lijken van weinig invloed op het verloop der dingen. Ook zijn de bijrollen een beetje gezichtsloos, je leert ze nooit echt kennen.

Een aanrader voor mensen die niet lekker in hun vel zitten. Door dit boek ga je je echt beter voelen.

Man voelt zich een radertje in het systeem en is daar content mee. Als zijn relatie wegvalt, omdat hij te onzichtbaar is, vertrekt hij naar de Faroer Eilanden en vindt zichzelf daar weer terug na een zenuwinzinking. Mooi vertelt door de debutant. Hier en daar uitstapjes in het verhaal, maar het verveelt nooit. Het verhaal raakt je. En dat voor meer dan 500 bladzijden. Geen geringe prestatie.

Dit is het derde boek van Harstad wat ik in korte tijd heb gelezen en, achteraf gezien, had ik beter met het eerste boek kunnen eindigen. Want Max, Mischa en het Tet-offensief staat op eenzame hoogte en laat Ambulance en dit boek enigszins vertwijfeld achter. Het is absoluut geen slecht boek, laat ik daarover heel helder zijn, integendeel. Het boek leest als een trein, dendert in volle vaart voorbij, wringt zich door grillige heuvels, langs scherpe bochten en als lezer ben je op je hoede. Je wordt meegesleurd en denkt niet aan uitstappen. Maar zo nu en dan dreigt de trein te ontsporen, het schuurt zo af en toe net iets te dicht langs een diepe afgrond, het verliest even de kracht en de snelheid die de rit tijdens grote delen zo interessant maken.

Hoofdpersoon in het verhaal Mattias. Je bevindt je las lezer voortdurend in de gedachtewereld van Mattias, een wereld waarin realiteit en fantasie voortdurend in elkaar lijken over te lopen. Mattias heeft Buzz Aldrin, de tweede man op de maan, als grote inspiratiebron. Waarom moet je altijd voorop lopen? Hij wil zo weinig mogelijk opvallen, zou soms liever verdwijnen. Gaandeweg het boek begrijp je als lezer steeds beter waarom. Heel mooi gedaan.

De stijl van Harstad is zoals ik van hem gewend was: snel, golvend. Het vliegt soms alle kanten op en leest als het luisteren naar jazz. En als lezer liet ik me meevoeren. Ik las het boek binnen no-time uit. Maar waar het bij Max, Mischa & het Tet-offensief allemaal lijkt te kloppen, komt het hier soms nog iets te gekunsteld, iets te geforceerd over. Maar, dat realiseer ik me wel, misschien heeft dat te maken met het feit dat ik te veel van hem heb gelezen de afgelopen weken. Misschien had ik even pauze, even afstand moeten nemen. Wellicht was ik dan milder voor Harstad geweest. Zoals een astronaut vanaf de maan ook alleen maar milder kan worden voor alles wat er zich op Aarde afspeelt.

Gisteren de theaterbewerking hiervan gezien (in 't Arsenaal in Mechelen, geschreven en gespeeld door Charlotte Vandermeersch) en die heeft me enorrrm veel honger bezorgd naar dit boek.

Doordat op Boekmeter iemand Max, Mischa en het Tet-offensief van deze schrijver ging lezen ging ik even kijken hoe wat en waarom qua deze schrijver. Dag later was ik bij de goede doelen goedkope boeken winkel en verdomd, daar stond dit boek voor 2 euro. Omdat toeval niet bestaat, of omdat toeval wel bestaat, hetgeen ook zou kunnen, heb ik het boek gekocht. Gezien de biep stapel nog 3 boeken telt en ik ook de Hannibal Lecter trilogie heb gekocht vanwege het enthousiasme hier zal het misschien nog even duren voor ik er in begin, maar fijn om te weten dat mocht deze me bevallen ik zijn beste boek nog voor de boeg heb.

Ik lees het boek momenteel
Abubakari Edit: Max, Mischa en het Tet-Offensief

Wat lees je nu

Mooie manier om nieuwe boeken en schrijvers te vinden.

Ik ging even kijken hoe lang ik nu met Mattias op Far Oer was geweest, 10 dagen maar. Ik had het gevoel dat ik langer over dit boek gedaan had.
Ja, raar boek. Soms prachtig, maar soms ook wel eens wat langdradig. Maar ik denk wel een boek, een verhaal, wat me bij blijft. Omdat ik me in sommige trekjes van Mattías herken, omdat ik genoten heb van het wonderlijke verhaal, omdat ik het een bijzonder boek vond, omdat ik voor het eerst op Far Oer was.

Lang zo goed niet als zijn magnum opus, wat hij een paar jaar later zou uitbrengen. Maar toch een plezierig boek. Het gaat over een bange jongen die het liefst onzichtbaar door het leven gaat, maar daar niet in slaagt. Het speelt zich voor een groot deel af op de Faroër Eilanden en het boek is een prachtige schets van dat land. Bovendien is het geschreven in een mooie stijl. Harstad lijkt allergisch te zijn voor punten en verslaafd aan komma's. Hij propt zijn zinnen overvol met woorden, maar nergens wordt het rommelig of chaotisch. De tekst blijft opgeruimd aan doen en daardoor leest het soepel.

Na Max, Mischa enz. deze ook maar eens gelezen, met het nodige enthousiasme. Maar de verschillen zijn groot, wat op zich natuurlijk heel goed is. Maar die verschillen maakten ook dat ik dit een pak minder vond.

In tegenstelling tot Max, gaat dit boek over een loser. Sorry dat ik het zo hard zeg, niet netjes, maar het is zo. En die loser weet uiteindelijk ook niet veel sympathie op te wekken. Na de breuk van zijn enige relatie ooit (en hoe zou die Helge in hemelsnaam niét van hem weggelopen zijn) stort hij in een diep zwart gat. Of groen gat. De schoonheid van de Fär Oer kon me niet bereiken en als ik ging checken met Google Street View… stuur me daar 10 dagen op vakantie en ik word ook gek. Groene, kale eentonige heuvels en liters slagregen die je beletten er maar iets van mee te krijgen…
Die lethargie van Mattias wordt me ook te lang uitgesmeerd in een bij momenten ook nog eens té aanwezige schrijfstijl. Een soort geforceerde, voortjakkerende, onstuitbare woordenbrij.
Blijkt ie daar ook nog eens verliefd te worden zonder dat hij erin slaagt die liefde te verklaren aan het gehavende vogeltje… Toppunt van ironie is dan nog het absurdistische einde van het boek waar hij weer eens op de vlucht blijkt te slaan… wat dan blijkbaar een hersenspinsel is waarna hij samen met dan andere wrakhout… op de vlucht slaat.

De titel van het boek klopt ook ergens niet… Buzz Aldrin, de illustere nr2. lijkt een pleidooi voor de helden in de schaduw, maar Mattias kon niet verder af staan van deze figuur… het gaat helemaal niet over een nuttig leven lijden in een ondersteunende rol… over unsung heroes…Buzz verdwijnt dan ook meer en meer uit het boek om alleen af en toe nog eens aangehaald te worden om toch maar een soort krampachtige schrijfstructuur aan te houden.

Minder dan half zo dik als MM&TO, maar het kostte me dubbel zoveel inspanning om het einde te halen.

Zo heel af en toe heb je dat, dat je een boek leest dat precies op het goede moment komt. Dat was ook zo met dit boek. Ik had even een korte leespauze, de dingen liepen allemaal niet zo lekker en een beetje lukraak besloot ik dat dit het boek werd waarmee ik langzaam weer in het lezen zou geraken. Voor ik het wist zat ik weer middagen te lezen en dit was weer zo’n zeldzaam boek waarbij ik me als lezer ontzettend goed begrepen voelde.

Mattias’ grote held is Buzz Aldrin; iemand die noodzakelijk was voor de maanlanding, maar altijd in de schaduw stond van Neil Armstrong. Mattias doet er alles aan om een anoniem leven te leven en dat leidt tot problemen in de privésfeer. Wanneer hij zijn vriendin en baan kwijtraakt besluit hij in een soort opwelling met de band van zijn beste vriend mee te gaan naar de Faeröer eilanden. Uren, misschien dagen later wordt hij wakker op een van de eilanden. Alleen, met een hele stapel bankbiljetten en met pijnlijke knokkels.

Johan Harstad - Buzz Aldrin, Waar Ben Je Gebleven? (2005) - boekuitroepteken.nl

Helemaal eens met je recensie. Dit boek maakte eigenlijk nog net iets meer indruk dan Max, Mischa en het Tet-offensief. Eigenlijk zou ik ze dus moeten omwisselen in mijn top 10.

Harstad laat het zo simpel lijken.

Ondanks het eenvoudige verhaal en de sobere taal vond ik het een fascinerend boek. Het was me alleen niet direct duidelijk waarom precies. Ondertussen denk ik dat het antwoord gevonden heb…

‘Buzz Aldrin, Waar Ben Je Gebleven?’ blinkt vooral uit in evenwichtigheid. Harstadt speelt met contrasten en weegt deze constant tegen elkaar af. Qua stemming balanceert de roman tussen heimwee enerzijds en het verlangen om een volledig nieuw leven te beginnen anderzijds. Herkenbare, realistische situaties wisselen zich af met droombeelden. De personages leven allemaal in hun eigen wereldje maar zijn tegelijk zeer aangenaam.

Zo krijg je aan het eind van de rit een harmonieus geheel. Ik las ergens een review waarin Harstad omschreven wordt als “de Murakami van het noorden”. Niets tegen in te brengen. 4*

Hoewel deze lectuur meestal niet tot mijn favoriete behoort - er gebeurt nu eenmaal erg weinig - kan Harstad me opnieuw bekoren.

Deze Buzz Aldrin was de helft korter en logisch ook bondiger dan Max. Dat kwam het leesplezier ten goede. Max bleef ik maar lezen omdat ik wilde weten hoe het zou eindigen, niet zozeer omdat het me bleef boeien. In dit werk zit de actie ook voornamelijk in de eerste 50 blz. waarna de innerlijke leefwereld van Matthias duchtig doorspit wordt.

Als ik mijn "recensie" zo lees, begin me af te vragen waarom ik 4.5* gaf. Wellicht is bovenstaande opmerking dat het allemaal zo simpel lijkt, wel een afdoende verklaring.

Mooie metaforen, het kleine eilandengroepje in functie van de beperkte ambities, hoe snel je tegen je eigen grenzen aanloopt en dergelijke meer zijn uiteraard ook niet te versmaden.

Goed boek, leest leuk weg.