Fabian: Die Geschichte eines Moralisten - Erich Kästner (1931)
Alternatieve titels: Fabian | Naar de Haaien
mijn stem
7 stemmen
Duits
Humoristisch / Sociaal
245 pagina's
Eerste druk: Deutsche Verlags-Anstalt,
Berlijn (Duitsland)
Een satirische beschrijving van de ontreddering en zedelijke verwildering in het Berlijn (en daarmee geheel Duitsland) van rond 1930. De jonge begaafde doktor Fabian verliest in korte tijd zijn baan (door de economische malaise), zijn geliefde (aan de verlokkingen van de filmwereld) en zijn vriend (door zelfmoord). Zwervend door Berlijn onderwerpt hij het leven aan een nadere bestudering en dat stemt hem niet tot optimisme.
0
geplaatst: 15 juli 2015, 12:04 uur
Af en toe laat ik mezelf door de krant(en) een boek aanraden, en in het geval van Naar de haaien ben ik daar erg blij mee. Deze roman was namelijk precies waar ik op het moment zin in had; bijtend, met vaart geschreven, met zwarte humor, niet al te bedachtzaam, maar niet oppervlakkig. Hoofdpersoon Fabian rol van de ene in de andere absurde situatie, observeert en bekritiseert en behoudt ondanks alle zwartgalligheid toch een bepaalde monterheid die bewonderend doet voortlezen. Sarcasme en medeleven zijn vaak zeer dicht bij elkaar te vinden, maar lopen elkaar niet in de weg.
Aangrijpend is bijvoorbeeld de zelfmoord van Labude, en de manier waarop zijn ouders en Fabian daarmee omgaan. De moeder vraagt bijvoorbeeld: 'Waarom willen jullie hem, nu hij dood is, de reden waarvoor hij stierf afpakken?'.
Tragische humor is te vinden in een conversatie met een arme man, die wil overgaan op stelen, omdat hij niet rondkomt van de staatsbijdrage, wiens schoenen steeds verslijten en die geen geld heeft voor de tram. '"Krijgt u geen schoenen van de steun?" vroeg de bijziende. "Ik heb zeer gevoelige voeten," legde de kleine man uit. "Dan hangt u zich toch op!" zei de man bij het raam. "Hij heeft een zeer gevoelige hals," zei Fabian.'
Dat de roman verboden werd wegens obsceniteiten kan ik me ergens wel voorstellen, al zal het voor lezers met enige intelligentie toch duidelijk moeten zijn dat Kästner geenszins propaganda schrijft voor het gedrag van de personen die hij beschrijft. Je weet maar nooit of je volk zich laat inspireren door passages als deze: '"Jij bent geen patriot," beweerde Wenzkat. "En jij bent een rund," zei Fabian. "Dat is nog veel treuriger." Toen dronken ze nog een biertje en wisselden uit voorzorg van onderwerp. "Ik heb een grandioos idee," zei Wenzkat. "We gaan eventjes naar het bordeel." "Bestaan die dan nog? Ik dacht dat ze bij wet verboden waren?" "O ja," zei Wenzkat. "Ze zijn wel verboden, maar er zijn er nog een paar. Het een heeft niets met het ander te maken. Je zult het er naar je zin hebben." "Ik denk er niet aan," verklaarde Fabian. "We drinken een fles champagne met de meisjes. De rest is optioneel. Doe 's leuk. Kom mee. Pas goed op me zodat ik mijn vrouw geen verdriet doe.' De droogheid. Uit voorzorg wisselen van gesprek, de vrouw geen verdriet doen, ik vind het heerlijk.
Als ik het nawoord van Naar de haaien moet geloven, dan schreef Kästner verder vooral poëzie en wat mattere verhalen. Jammer, want ik had graag nog meer Fabian-achtige avonturen gelezen. Dan moet ik het maar doen met (gefragmenteerde) herlezingen van Naar de haaien, dat zal er ook nog wel van komen.
Aangrijpend is bijvoorbeeld de zelfmoord van Labude, en de manier waarop zijn ouders en Fabian daarmee omgaan. De moeder vraagt bijvoorbeeld: 'Waarom willen jullie hem, nu hij dood is, de reden waarvoor hij stierf afpakken?'.
Tragische humor is te vinden in een conversatie met een arme man, die wil overgaan op stelen, omdat hij niet rondkomt van de staatsbijdrage, wiens schoenen steeds verslijten en die geen geld heeft voor de tram. '"Krijgt u geen schoenen van de steun?" vroeg de bijziende. "Ik heb zeer gevoelige voeten," legde de kleine man uit. "Dan hangt u zich toch op!" zei de man bij het raam. "Hij heeft een zeer gevoelige hals," zei Fabian.'
Dat de roman verboden werd wegens obsceniteiten kan ik me ergens wel voorstellen, al zal het voor lezers met enige intelligentie toch duidelijk moeten zijn dat Kästner geenszins propaganda schrijft voor het gedrag van de personen die hij beschrijft. Je weet maar nooit of je volk zich laat inspireren door passages als deze: '"Jij bent geen patriot," beweerde Wenzkat. "En jij bent een rund," zei Fabian. "Dat is nog veel treuriger." Toen dronken ze nog een biertje en wisselden uit voorzorg van onderwerp. "Ik heb een grandioos idee," zei Wenzkat. "We gaan eventjes naar het bordeel." "Bestaan die dan nog? Ik dacht dat ze bij wet verboden waren?" "O ja," zei Wenzkat. "Ze zijn wel verboden, maar er zijn er nog een paar. Het een heeft niets met het ander te maken. Je zult het er naar je zin hebben." "Ik denk er niet aan," verklaarde Fabian. "We drinken een fles champagne met de meisjes. De rest is optioneel. Doe 's leuk. Kom mee. Pas goed op me zodat ik mijn vrouw geen verdriet doe.' De droogheid. Uit voorzorg wisselen van gesprek, de vrouw geen verdriet doen, ik vind het heerlijk.
Als ik het nawoord van Naar de haaien moet geloven, dan schreef Kästner verder vooral poëzie en wat mattere verhalen. Jammer, want ik had graag nog meer Fabian-achtige avonturen gelezen. Dan moet ik het maar doen met (gefragmenteerde) herlezingen van Naar de haaien, dat zal er ook nog wel van komen.
* denotes required fields.
* denotes required fields.