menu

Norrlands Akvavit - Torgny Lindgren (2007)

Alternatieve titel: Norrlands Aquavit

mijn stem
3,61 (9)
9 stemmen

Zweeds
Sociaal

222 pagina's
Eerste druk: Norstedt, Stockholm (Zweden)

De beroemde predikant en tandenborstelprofeet Olof Helmersson wist rond 1950 door zijn bevlogen preken hele dorpen te bekeren in Västerbotten, Noord-Zweden – sommige mensen zelfs meerdere keren. Maar op zijn oude dag is hij tot de conclusie gekomen dat het geloof een dwaalspoor is. Daarom keert hij na vijftig jaar terug naar Västerbotten, om zijn fouten recht te zetten. Maar hij merkt dat de gemeenschap daar onherkenbaar veranderd is; de dorpen zijn vrijwel verlaten en de achtergebleven bewoners zitten niet op zijn komst te wachten: ze zijn op eigen gelegenheid al van hun geloof gevallen, weten niet meer wie hij is of hebben andere dingen aan hun hoofd.

zoeken in:
avatar van eRCee
3,5
Een van de voordelen van verhuizen is dat je je kan aanmelden bij een nieuwe bibliotheek, en dan is het een kwestie van een paar schrijvers aflopen op zoek naar de boeken die je nooit eerder kon bemachtigen.
Zo ook deze van Torgny Lindgren, volgens de flaptekst de meest vertaalde Zweedse auteur (wat me stug lijkt met de concurrentie van Henning Mankell, maar goed), van wiens romans ik sinds Het licht een liefhebber ben. Zo goed als die is het trouwens tot nu toe niet meer geworden, maar Norrlandse Aquavit is wel weer een heerlijk boek.

Lindgren beschrijft hier zijn eigen geboortestreek, Vasterbotten, een afgelegen en half ontvolkt gebied in het noorden van Zweden. De personages uit het boek worden gekenmerkt door een zelfgenoegzame simpelheid, en ondanks het totale verval van de streek en de geisoleerdheid ten opzichte van de rest van de wereld, is men schijnbaar volmaakt tevreden met het eigen bestaan. De grote boodschap van afvalligheid die voormalig dominee Olof Helmersson komt brengen maakt dan ook totaal geen indruk.
Lindgrens nuchtere stijl zorgt ervoor dit al vrij absurde plot nog komischer wordt. Norrlandse Aquavit deed me daarin zelfs wat denken aan Paasilinna. Kneuterigheid is troef. Sommige stukken zijn wellicht een beetje te gemakkelijk, zoals de fictief-historische fragmenten over koning Karel de Vijftiende die de streek ooit bezocht en daar vele nakomelingen verwekte. Maar aan de andere kant zijn er schitterende gedeelten, vooral die met de overgebleven gemeenteleden. Twee korte voorbeelden:

Wij zullen u tot in alle eeuwigheid dankbaar zijn, wij van de gemeente.
De gemeente? zei Olof Helmersson.
Gerda en ik, zei Marita. Wij zijn de gemeente.
Gerda ligt op sterven, merkte Olof Helmersson op.
Ja, gaf Marita toe. De gemeente krimpt. Momenteel.


Ik heb er lang en breed over liggen denken, zei ze, maar ik kan me niet één zonde herinneren. Ik schaam me om het te zeggen, maar ik heb niet gezondigd. Dat is het nadeel van bedlegerig zijn.



Erg droog, erg relativerend, erg leuk. Zou graag een iets scherpere inhoudelijke toonzeting zien, maar eigenlijk past dat ook helemaal niet bij Lindgrens proza. Vette 3,5 ster hiervoor, een aanrader dus.

avatar van Pythia
3,0
Eens met alles wat hierboven staat.
Ik heb er een moderne variant van de zondeval in gelezen (hineininterpretiert?).
Het paradijs is Västerbotten, niet toevallig de geboortestreek van de schrijver, het gebied dat door (bijna) iedereen vrijwillig verlaten wordt op weg naar de zonde in Zuid Zweden of aan de kust (waar het aanbod groter is ).
Torgny Lindgren komt zelf nog even voorbij in een cameo.
Luchthartig, maar als je op zoek gaat is er een onderstroom.

avatar van eRCee
3,5
Zou het niet zo kunnen zijn dat Lindgren juist een beetje de draak steekt met het paradijsgevoel dat de bewoners van Vasterbotten hebben over hun eigen streek en over zichzelf?

avatar van Pythia
3,0
Ja, beslist. Ik heb nergens de indruk gekregen dat het serieus bedoeld was. Ik dacht aan de zondeval omdat iedereen juist dat "paradijs" verlaat en de twee overgebleven gelovigen stiekem naar zonde hunkeren. Maar het zou goed kunnen dat ik dingen zie die er helemaal niet zijn .

avatar van dutch2.0
4,0
Net als Ljuset een roman met verschillende lagen, die net als in Ljuset niet altijd eenvoudig te duiden zijn. Dat de dominee in zijn jonge jaren een flinke schuinsmarcheerder was (naar analogie van die rondwippende Zweedse koning) lijkt me wel duidelijk en misschien dat hij juist daarom op latere leeftijd zijn geloof eraan heeft gegeven. Want met hoeveel zondigheid kun je leven? Waarmee een diepere vraag zich aandient: is het soms zo dat de mens het geloof (of ongeloof) kiest dat zijn omstandigheden het beste dient?

Verder lijkt me dit vooral een roman waarin de tegenstelling tussen individu en gemeenschap wordt benadrukt. De meest in het oog springende gebeurtenis wat dat betreft is de moord op Kristina. De reden die de Stockholmer geeft is dat hij er niet meer tegen kon om buitengesloten te worden door de gemeenschap. En daar kun je je alles bij voorstellen.

Iets minder dan Ljuset, maar nog altijd zeer fraai. Met veel humor en heel ambachtelijk geschreven. Alleen al die ene zin ergens middenin, dat die zomer zou worden herinnerd als de zomer van de Stockholmer. Een thrillerachtig trucje om de lezer verwachtingsvol te houden. En dat lukt helemaal, wat mij betreft.

avatar van psyche
4,0
psyche (crew)
dutch2.0 schreef:

Iets minder dan Ljuset, maar nog altijd zeer fraai. Met veel humor en heel ambachtelijk geschreven.


Aangezien ik Ljuset met 5* heb gewaardeerd en dit

eRCee schreef:

Wij zullen u tot in alle eeuwigheid dankbaar zijn, wij van de gemeente.
De gemeente? zei Olof Helmersson.
Gerda en ik, zei Marita. Wij zijn de gemeente.
Gerda ligt op sterven, merkte Olof Helmersson op.
Ja, gaf Marita toe. De gemeente krimpt. Momenteel.


Ik heb er lang en breed over liggen denken, zei ze, maar ik kan me niet één zonde herinneren. Ik schaam me om het te zeggen, maar ik heb niet gezondigd. Dat is het nadeel van bedlegerig zijn.




veel belooft heb ik Norrlands Aquavit terstond bij de bibliotheek gereserveerd.

avatar van Lalage
Deze heb ik ook in de kast staan, te leen van mijn moeder. Leuk dat jullie het er nu over hebben.

avatar van psyche
4,0
psyche (crew)
Norrlands Akvavit is het tweede boek van Torgny Lindgren dat ik las, ik vraag me af waarom ik niet eerder andere romans van hem heb gelezen na Ljuset.
Voor mij zijn al meerdere herkenbare beoordelingen gegeven. En ook ik kan aangeven dat het boek makkelijk wegleest. En weer zijn er allerlei lagen te vinden in het boek, of een lading in enkele woorden. Bijvoorbeeld op een kerkhof bij een graf zei hij met een diepe zucht waar zijn luchtpijp van piepte. Ah, Isabella. Ja, ja, Isabella.

Ook wat mij betreft veel humor:
Niemand anders heeft mij kunnen herkennen, zei Olof Helmersson. Ze hebben er geen oog voor, zei Thorvald. Toen somde Olof Helmersson alle veranderingen op die hij had ondergaan, al het verval dat zijn lijf in al de te lange jaren dat hij in Umea had geleefd had ondervonden. Hij was vrijwel al zijn haar kwijtgeraakt. Een patiënt in het gekkenhuis waar hij werkte, had zijn neus scheef geslagen. Zijn rug was tegenwoordig gebogen en onmogelijk weer te strekken. De fraaie musculatuur van zijn schouders en bovenarmen en dijen was geheel tenietgedaan. Zijn billen waren verdord. Zijn wangen, ja, zelfs zijn lippen waren verschrompeld als het vel van rottende aardappels.
Dat is niet wat ik bedoelde, wierp Torvald tegen. Je moet je niet druk maken over kleinigheden.


Hiernaast vond ik het regelmatige samenzijn van Olof en Gerda waar Olof in wezen niet kon of durfde te spreken ontroerend en wel degelijk met een bepaalde boodschap, het deed me denken aan dit boek, met als kers op de taart de vraag van geheelonthouder Gerda, die na 'het avondmaal' met Norrlands Aquavit vraagt
Zou je denken dat ik me nog een avondmaal zou kunnen veroorloven?

Jammer dat het boek uit is. Ik zou best weer van voor af aan kunnen beginnen, gaan speuren naar al die lagen.

4*

Gast
geplaatst: vandaag om 07:19 uur

geplaatst: vandaag om 07:19 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.