The Grapes of Wrath - John Steinbeck (1939)

Tja als niemand er over begint

The Grapes of Wrath is een boek over een familie tijdens de depressie die om het maar even grof te zeggen "geen cent meer heeft om hun kont te krabben". Ze besluiten om naar California te gaan omdat daar het werk voor het oprapen ligt.
Hoewel het boek niet echt spannend genoemd kan worden, heeft Steinbeck de karakters goed uitgewerkt. Tijdens de reis naar en in California, leer je de familiehoudingen steeds beter kennen en krijg je als lezer steeds meer empathie voor de situatie waar ze zich in bevinden.
Ik vond het echt ongelooflijk hoe arm mensen in deze eeuw nog kunnen zijn. Je wordt echt meegesleept in het wel en wee van de familie en steeds als je denkt, nu gaat het goedkomen met ze, overkomt ze weer nog iets ellendigers.

Kortom, een heel mooi boek over een van de vele families die vorige eeuw uit pure ellende thuis alles opgeven en rond gaan trekken op zoek naar geluk.

Voor een cursus Amerikaanse literatuur recentelijk twee hoofdstukken uit deze roman moeten lezen; het schept inderdaad een mooi, tragisch beeld van de Dust Bowl en de Great Depression. Steinbeck grijpt me ondanks dat nog niet zo, zijn engagement is, hoewel tijdloos te noemen en te begrijpen, niet helemaal de mijne. Mettertijd zal ik dit werk wel in zijn geheel lezen; het is toch een Amerikaanse Klassieker en daarvan wil ik er zoveel mogelijk gelezen hebben binnen de kaders van dit leven .

De sociale roman blijft altijd speciaal. Hier ook weer; het onderwerp alleen al geeft Steinbecks klassieker enorme kracht. De druiven der gramschap beschrijft ellende en onrecht maar getuigt vooral van menselijke waardigheid. Op meer literair vlak pakt de afwisseling van algemene hoofdstukken en de familiegeschiedenis van de Joads erg goed uit. Hierdoor wordt aan de ene kant het persoonlijke in groter perspectief geplaatst maar tegelijk krijgt de volksbrede omwenteling een gezicht. Wat ik jammer vond is echter dat de spanning die wordt opgebouwd in de algemeen beschrijvende hoofdstukken, die vaak prachtig zijn, niet tot ontlading komt. Het open einde van het boek stelde mij daarom wat teleur, de druiven der gramschap worden uiteindelijk niet geplukt en daarmee laat Steinbeck mijns inziens een kans hangen.

De druiven der gramschap is een toonbeeld van menselijke waardigheid en onverzettelijkheid! Een absolute aanrader! Een prachtig verhaal waarvan je op een gegeven moment niet meer weet of het waarheid is of fictie. Na het lezen is dit boek nog dagen door mijn hoofd blijven spoken.

De verhaallijn word af en toe onderbroken door hoofdstukken die de algemene situatie beschrijven, dit zorgt ervoor dat je er tijdens het lezen goed van bewust blijft dat dit verhaal deel uitmaakt van een veel groter geheel.
De mooie wijze waarop Steinbeck omgevingen, sfeer en situaties schetst zijn ook bewonderenswaardig.
De versie die ik las had trouwens 560 paginas.

Ik wil nog even reageren op bovenstaande post(niet lezen als je het boek nog wil gaan lezen!!);
Het is natuurlijk leuk gevonden om te zeggen dat de druiven der gramschap niet geplukt worden, maar het einde is op deze manier vele malen krachtiger als wanneer het in een revolutie of massale vechtpartij had geëindigd met een happy ending. Sterker nog, dit boek is mede een klassieker door het “klap in je gezicht einde” De laatste paragraaf heb ik met een brok in mijn keel en een bepaald gevoel van trots gelezen. En volgens mij is het einde niet bedoeld als open eind, ik denk dat de schrijver verwacht dat de lezer zelf kan invullen wat volgt en dit niet verder kan/moet (om)schrijven.

Geweldig boek, meteen gaan lezen. Net als als East of Eden trouwens. Klassiekers over gewone mensen in tijden van nood.

Even een leuk weetje: Bruce Springsteen heeft zijn album 'The Ghost of Tom Joad' gebaseerd op dit boek.

Mooi. Misschien een beetje te mooi: naar mijn smaak wat te klasiek en voorspelbaar...

Een boek dat mij niet heeft bekoord. Het eerste deel van het boek vond ik zelfs oersaai.
Wel is de tragiek van het verhaal goed opgebouwd, zodat je geleidelijk aan toch wordt meegesleept in het verhaal.

Ik kan me geen boek herinneren dat voor mij zo traag op gang kwam als The Grapes of wrath. Na zo'n 200 pagina's (van de totaal 315 die mijn uitgave heeft) was ik helemaal murw geslagen door de repetitieve reeks van mislukkingen, oplevingen en mislukkingen die de familie Joad te verduren heeft. Wellicht is dat een verdienste van een met engagement geschreven boek, maar met leesplezier heeft het niet veel te maken. Toch werd ik naarmate het einde naderde gegrepen door nieuwsgierigheid en misschien toch ook medeleven.

Een grond van die nieuwsgierigheid was het steeds kleiner wordende aantal resterende bladzijdes, waar er naar mijn idee nog veel losse eindjes waren. Dat de weggelopen Connie geen rol meer krijgt in het verhaal (buiten natuurlijk de schande die hij over Rose of Sharon afroept) vind ik logisch en was ook niet zo verrassend, maar van de korte terugkeer van Casey en de daarop volgende uitspraak van Tom Joad dat hij diens werk wil voortzetten had ik meer verwacht. Hoe Tom naar een opstand zou toewerken, of juist (snel) zou merken dat hij daarvoor niet de juiste persoon is, interesseerde me behoorlijk. Ook verbaasde het me dat de roman eindigt, juist als de familie weer verder is opgesplitst en Al achterlaat. Mooi vind ik daarentegen de scène waarin Rose of Sharon de stervende man haar borst geeft en daarmee haarzelf en het doodgeboren kind alsnog een 'levens'doel geeft. Ontroerend, maar naar mijn idee meer een slot van een hoofdstuk dan van de hele roman.

Als schrijver het lef hebben om bepaalde zaken niet uit te werken en de lezer aan het denken te zetten is een kwaliteit, maar voor mij pakte het niet goed uit in Grapes of wrath omdat de auteur te veel tekst nodig had om te komen tot een punt waar het verhaal me ging interesseren, terwijl hij op het daar aangekomen punt niet bood wat ik er naar mijn idee in zat. Wellicht verwachtte ik gewoon het verkeerde boek van Steinbeck

Imposant boek. Komt erg traag op gang, maar stil, heel stil wordt je gegrepen door dit verhaal. Eigenlijk identiek aan de personages zelf, die ook heel stilaan het steeds beroerder krijgen. Indrukwekkende sfeerbeschrijving. En een sluitstukje, dat je ook niet snel zal vergeten.

In de zomer van 2017 gelezen en ik was erg onder de indruk van het verhaal. In eerste instantie 4 sterren gegeven maar het boek staat in mijn geheugen gegrift, dus ik ga over op 4,5 sterren. Prachtig!

Zonder meer een meesterwerk!
Niet mijn voorkeursgenre, maar Steinbeck slaagt erin je zo mee te slepen in het verhaal en in de beleving van de personages dat het er helemaal niet meer toe doet. Grote klasse, groot schrijver.

Roept beelden op van hedendaagse vluchtelingencrisis, vind ik ook; maakt het des te indringender en grootser. Sociale wantoestanden en humanitaire rampen die helaas nog steeds bij de hedendaagse realiteit horen. Dus ook belangrijk en indrukwekkend dat Steinbeck daar met deze roman uit 1939 inzicht en empathie voor weet bij te brengen.

Indrukwekkend boek wat ik maar met moeite neer kon leggen.

Een monumentale roman, dat kan je wel zeggen over dit indrukwekkende werk van John Steinbeck. Voorheen had ik al wel wat gelezen van de beste man, en hoewel ook dat me erg beviel, kan het hier niet aan tippen.

Steinbeck schetst een prachtig beeld van een heel wrang tijdsgewricht in de Amerikaanse geschiedenis, en gunt de lezer een blik op het leven dat de gewone man toen leidde. Ook is er veel aandacht voor het gezin, en de verschillende rollen die de gezinsleden opnemen.


Daarbovenop is de evolutie van enkele personages, moeder Joad op kop, erg fascinerend. Zij neemt gaandeweg de rol van matriarch aan in deze roman, en is naast de jonge Tom Joad het meest constante en intrigerende karakter. Kleinere rolletjes als dominee Casey kunnen me ook erg bekoren.


Maar het is toch vooral het verhaal, de achtergrond, het milieu dat Steinbeck schetst, dat me voor zich inneemt. Ik heb er een hele tijd over gedaan dit boek uit te lezen (de Nederlandse vertaling, dan nog; ik ben een trager lezer), maar heb er wel erg van genoten.

The Grapes of Wrath is niet voor niets één van de klassiekers in de Amerikaanse literatuur.


4,5 sterren

Pfoe, met moeite op de helft gekomen. Toen toch maar weggelegd. Die tussenhoofdstukken, die losstaan van het verhaal, halen de vaart er zo sterk uit, dat het een opgave is om te lezen. Jammer, maar misschien later nog maar een keer gezien de lovende woorden hierboven?

Wat een wereldse literatuur, dit werk van Steinbeck.
Een verhaal dat tijd en plaats overstijgt en de harde wetten van het kapitalisme in persoonlijke verhalen giet. Het verhaal kent avontuur, lichte humor en sprankjes spiritualiteit.
Steinbeck deelt dit vervolgens door niét alleen het narratief van het gezin met de lezer delen, maar ook alle mogelijke andere perspectieven van de reis náár en het verblijf ín California.

Je krijgt zo nog meer het gevoel dat de heftige strijd die ze voeren ín hun fysieke omgeving zit. Ín Route 66. Ín de diners en de koks en pompbediendes en automonteurs. Ín het katoen dat ze plukken.
En dit werkt allemaal toe naar een net zo wereldse eindscène, waar die fysieke elementen een grote rol spelen. En natuurlijk de geboorte van nieuw leven.

Een plek in mijn top 10.

Ben nu op 20% en ik moet zeggen dat het verduiveld traag op gang komt. Misschien moet je in de juiste stemming zijn voor zo'n boek, maar ik vraag mij nu verwonderd af waarom East of Eden mij wel pakte. Het is of je droog brood zit te vreten, krijg het gewoon niet weg. Wat wel in lijn is met de sfeer van het boek. Droog brood en een uitgemergelde prairiehaas, daar zullen we het mee moeten doen. Maar ik geef niet op..

Uiteindelijk is het nog redelijk goed gekomen tussen mij en The Grapes of Wrath. Heb het boek op de middelbare school nooit gelezen en dat is maar goed ook, want waarschijnlijk had ik het dan gehaat. Het leek wel een taaie schoenzool, ik kwam er bijna niet doorheen.

Ik doe vaak een beetje research tijdens of na het lezen van een roman, en las dat Steinbeck meerdere journalistieke reportages maakte over de armoede en het sociale onrecht in het Californië van de Grote Depressie. Je kan merken dat hij veel weet over zijn onderwerp. Ook de techniek van auto's heeft hij aardig onder de knie. Je zou bijna denken dat hij naast zijn auteurschap ook graag aan auto's sleutelde.

The Grapes of Wrath is een monument voor de arme sloebers die in Californië betere leefomstandigheden zochten en hun lot en tegenslag met waardigheid tegemoet traden. Opvallende hoofdrol is er voor de moeder van het gezin Joad, die zich mentaal de sterkste toont van het stel.

Destijds maakte het boek indruk, omdat het de Amerikanen confronteerde met een minder fraaie kant van hun maatschappij. De 'Okies' werden weerzinwekkend slecht behandeld in Californië, met name doordat de inwoners hen zagen als een bedreiging voor hun welvarende bestaan. Daarin zie ik door mijn oogharen een parallel met hoe sommige Europeanen aankijken tegen asielzoekers: die zijn een bedreiging voor onze welvaart, en kosten alleen maar geld. De vergelijking houdt daar wel op, want uiteindelijk worden asielzoekers hier relatief koninklijk behandeld en krijgen zij zelfs een woning en gratis geld. Dat zal in de rest van Europa misschien minder florissant zijn, maar zo slecht als de landverhuizers in The Grapes of Wrath zal het niet snel worden.

Af en toe maakte The Grapes of Wrath op mij wel een gedateerde indruk. Een beetje oubollig..soms wat pathetisch, maar de doorleefde personages zijn wel heel goed neergezet. Wat me wel opviel is dat Steinbeck zijn personages bijna allemaal een onaantrekkelijk uiterlijk meegeeft, afgaand op zijn beschrijvingen. Het einde komt een beetje 'out of the blue'. Wanneer de familie Joad nog middenin de narigheid zit, zet Steinbeck er ineens een punt achter. Sommigen vinden het open einde sterk, maar ik hoor daar niet bij. Hoe het de familie Joad verder was vergaan en of zij het uiteindelijk hadden gered in Californië..we zullen het nooit weten.

Vorig jaar las ik East of Eden en die vind ik veel indrukwekkender dan The Grapes of Wrath. De laatste geef ik 3.5 sterren.