"De belangrijkste schrijver van zijn generatie", schreef het NRC blijkbaar ooit over Marías (geboortejaar 1951), maar de vraag blijft dan altijd welke generatie precies bedoeld wordt. Voor mij is Marías sinds vorig jaar misschien wel de beste actieve schrijver, en dat betekent uiteraard dat ik al zijn romans wil gaan lezen.
Nu dus deze Aller zielen, die een goeie toegang blijkt te zijn tot de rest van het oeuvre van Marías. Allerlei personages/personen (het is deels autobiografisch, je zou het boek waarschijnlijk een sleutelroman mogen noemen) die in de andere boeken die ik al van hem las figureren worden hier geïntroduceerd. Ook de situering in Oxford en een deel van de thematiek en de bespiegelingen komen overeen, vormen als het ware het eerste deel waarvan nadere uitwerking zou volgen in zowel De zwarte rug van de tijd (een titel die zelfs letterlijk in dit boek voorkomt) en in de Jouw gezicht morgen-trilogie. Mijn bewondering voor de weefkunsten van Marías zijn derhalve nog meer toegenomen; het oeuvre van de Spanjaard vertoont een ongekende samenhang.
Ook de stijl is en blijft fraai, hoewel de taal in Aller zielen iets minder fonkelt dan in de genoemde werken. Daarnaast blijft het inhoudelijk relatief allemaal nog wat vlak hier, zodat mijn beoordeling niet heel hoog uitvalt. Desondanks is het boek absoluut de moeite, niet alleen als prelude op wat nog komen zou, maar ook als roman op zichzelf. Neem alleen al de vreugdeloze seksscène van halverwege, niet bepaald prettig om te lezen, maar wel heel bijzonder. Of het genadeloze fileren van het universitaire wereldje in Oxford, met buitengewone scherpte en tegelijk met humor.
Marías lezen is genieten. Een heerlijke literaire ontdekking, die ik nog veel andere lezers gun.