O Alquimista - Paulo Coelho (1988)

Paolo Coelho trek ik totaal niet met zijn zweverige gebazel, maar dit vond ik toch een wonderschoon verhaal, een sprookje haast, waarbij ik de dromerige slash filosofische wijsheden voor liefnam. Heb me er zelfs niet aan geergerd. Op sommige momenten had ik het idee dat ik een passage uit de Bijbel aan het lezen was (en daar heb ik dan weer een zwak voor).

Ik kan de reactie van Cortex wel begrijpen, maar toch zou ik me door Coelho's reputatie niet laten afschrikken, want dit is niets voor niets zijn hoogst gewaarderde boek op BM. Dat dit onzinnig is, zoals DvonGeem beweerde, dat moet ieder voor zich uitmaken. Je kunt hier wel wat van leren, zoals Rolandobabel aangeeft, en dat moet ieder voor zich uitmaken. Ik heb er absoluut niets van geleerd en dat hoeft ook helemaal niet, want het verhaal zelf is mooi genoeg van zichzelf. Voor mij gaat het plakkaat Ideeenliteratuur dan ook helemaal niet op, ik twijfel er zelfs sterk aan of dat wel gepast is.

Hoe dan ook een heel, heel mooi boekje.

****

Dit boek viel mij toch enigszins tegen. Makkelijk leesbaar dat wel, maar geeft mij niet het gevoel een prachtig verhaal voorgeschoteld te krijgen. Daarvoor vind ik het toch wat te magertjes. Leest idd. wat weg als een sprookje of een soort evangelie, maar daar ken ik betere van.
Zweverige taal of quasi spiritueel, is mij om het even. Is niets mis mee, als het iets toevoegt en dat doet het in dit boek maar mondjesmaat. Leef je eigen legende; de ziel van de wereld; het verstaan van de tekens. Kan mij goed indenken dat Coelho goed ligt bij de filmsterren in amerika die zijn boeken verslinden. Enige narcistische zelfbevlekking is die beroepsgroep niet vreemd.
Voor sprookjes pak ik wel een boek van Astrid Lindgren
Met andere levenswijsheden kom ik prima uit met een Dalai Lama.
Iedereen kan er iets voor zichzelf uithalen, dat kan kloppen, maar dat kun je bij een horoscoop in de viva ook.

Mooi Uitziende Uitgave

Ziet er van de buitenkant zeer fraai uit, groot zelfs, en voor een niet verkeerd prijsje, 8.95

Ik heb van dit boek ook een hele mooie uitgave thuis, met mooie illustraties. Dat gaf het verhaal echt iets extra's.

Na een mislukte mondeling hoorde ik ooit een meisje tegen haar leraar fulmineren over dit boek:
"Hoe kon ik nou weten over dat goud van ijzer maken?"
Ik kende het boek niet, maar ik moest er zeker om glimlachen.

Ik snap het niet.

Ik had redelijk hoge verwachtingen van dit boek nadat ik er positieve reacties op had gehoord vanuit mijn omgeving, al had ik nog geen idee van de inhoud. De verwachtingen namen echter snel af naarmate ik in het boek vorderde en na afloop overheerste vooral teleurstelling.

Het boek wordt soms omschreven als een modern sprookje, maar de boodschap (geluk zit dichterbij dan je denkt) was niet bepaald nieuw of bijzonder. Ik vond het verhaal niet eens zozeer slecht, maar ik mis een clou, een climax, een ontknoping. Die verwacht ik bij elk boek, maar door de hoge verwachtingen en de hype eromheen viel dit boek extra tegen. Ik vond de verwijzing enkele reacties hierboven naar de Viva-horoscoop wel treffend.

Een lichtpuntje is dat ik naast een Nederlandse editie ook een Portugese versie heb aangeschaft. Die bevat mooie illustraties en ook de Portugese tekst oogt mooi, al moet ik in dit geval misschien maar blij zijn dat ik het niet kan lezen, dat zou waarschijnlijk afbreuk doen aan mijn waardering.

Beknopt, maar tot de verbeelding sprekend 'spiritueel' sprookje met een fraaie spanningsboog. Leesplezier wordt een beetje gesaboteerd door de pseudo-diepgaande tegeltjeswijsheden overal in het boek, en het licht teleurstellende einde.

Ik vond dit een heerlijk boek. Maar wel iets waar je voor moet open staan. Ontdek het zelf zou ik zeggen

Een ongelofelijk wazig gelul. 140 bladzijden lang. Werkelijk...hoe verzin je zoveel onzin. Het gaat gewoon helemaal nergens over. Nergens is er ook spanning, en er valt niets uit te leren, want hoe kun je iets leren uit puberaal gebrabbel.

De schrijfstijl is te vergelijken met die van le petit prince. maar daar waar le petit prince de lezer raakt, tranen kan veroorzaken en veel humor bevat, bevat de alchemist niets van dit alles.

Dat is wat een alchemist doet.

Infantiel, oppervlakkig, overbodig en ontzettend overschat. Heb er verder helaas geen woorden voor.

Voor de verandering heb ik dit boek in het Perzisch gelezen, een van de 67 (!) talen waarin dit boek is vertaald. De reden hiervoor was vooral dat ik met het beluisteren van audioboeken mijn (Perzische) uitspraak wilde verbeteren, en het geval wilde dat van dit boek een prachtige versie op cd's is uitgebracht, ingesproken door Mohsen Namjoo.

In dat audioboek spreekt Namjoo zelf alle stemmen in, en weet op wonderbaarlijke wijze alle verschillende personages met een andere stem voor te lezen. Bovendien heeft hij (als ik het goed heb) ook alle instrumentale tussenstukjes zelf ingespeeld; die voegen veel toe aan de sfeer. Ten slotte is de audio van goede kwaliteit (in tegenstelling tot van die audioboeken die overgenomen zijn van cassettebandjes van 30 jaar oud). Dit is allemaal misschien niet zo interessant voor de gemiddelde Nederlandse lezer op deze site, maar het wordt hierdoor wel duidelijk dat het voor mij wat dat betreft een genot was om dit boek te lezen c.q. te beluisteren.

Om nog maar even bij de positieve kant te blijven, zal ik er nog bij zeggen dat ik het altijd erg prettig vind om reisverhalen te lezen. In mijn hoofd reis ik dan mee en ben ik benieuwd wat de volgende bestemming van de hoofdpersoon gaat zijn.

Maar dan de inhoud van het boek zelf... Er zijn een aantal dingen waar ik nogal moeite mee had. Ten eerste de Bijbelse verwijzingen die Coelho door het verhaal heen weeft, zoals koning Melchizedek, de Urim en de Tummim, de uitspraak "waar uw schat is, daar zal ook uw hart zijn", enzovoorts. Ik ben vrij goed bekend met met de manier waarop deze elementen in de Bijbel gebruikt worden, en vind ze helemaal niet passen in het verhaal over de alchemist. Het lijkt wel of Coelho interessant wil doen door dit soort elementen erin te verwerken. Hij haalt ze uit de context en ineens klopt het niet meer.

Dan de zogenaamd wijze uitspraken die keer op keer terugkomen en er duimendik bovenop liggen. Ik weet niet hoe het in de Nederlandse versie is, maar ik las dat bijvoorbeeld Personal Legend in de Engelse versie telkens met hoofdletters wordt geschreven, en in mijn Perzische versie stond dat telkens vetgedrukt. Ik snap dat Coelho een boodschap wil overbrengen maar dan hoeft hij het me nog niet door de strot te duwen... Zoals iemand hier eerder al opmerkte doet het een beetje denken aan "Le petit prince" (dat ik trouwens ook in het Perzisch gelezen heb ), waar ook wel "wijze uitspraken" willen voorkomen, maar bij dat boek vond ik dat niet storend. Ik ben het overigens vaak ook niet eens met de "wijsheden" van Coelho.

Het volgende houd ik dan maar even als laatste punt: de opbouw van het verhaal. Veel dingen zijn nogal voorspelbaar, en als er dan eens een moeilijke situatie optreedt, komt er weer een of ander figuur om de hoek zeilen dat spontaan alle problemen voor hem oplost. En anders is het wel de filosofie "ga maar je persoonlijke legende achterna, dan komt alles vanzelf goed". Weg spanning. Een dieptepuntje vond ik de ontmoeting met Fatima. Hij komt haar tegen, wordt plotsklaps verliefd (hoe diepgaand!), gaat het haar een dag later vertellen, en wat gebeurt er? "Ik hou ook van jou." Als Coelho dan zo graag een liefdesverhaaltje in wil verwerken, dan kan dat toch wel wat spannender?

Hiermee kom ik niet op een voldoende uit... Het audioboek zou ik misschien wel 4,5* willen geven, maar het boek zelf moet het van mij vooralsnog met 2,5* doen.

Bedankt, frankmulder, voor je mooie analyse.
Dit is volgens mij een boek dat 'tweedracht' zaait of in het beste geval lezers 'vertwijfeld' achterlaat. Het stemgedrag bij dit boek gaat echt van heel slecht tot geweldig. En volgens mij is het een beetje 'karakterbepaald' of je het nou goed vindt of niet. Als je 'mee' gaat denk ik dat het een geweldig boek is, ga je niet 'mee' en lees je het van een 'afstand', waarschijnlijk slecht.
Ik denk zelfs echt dat het, ofwel mensen enorm kan inspireren, ofwel mensen kan kwaad maken(zie reactie van jaap)
Wel een heel merkwaardig boek qua stemgedrag, en dat alleen vind ik geweldig.

Ach ja, de Alchemist. Hier hoor ik vaker mensen over, dat het zo'n mooi werk is. Viel dat even tegen. Op een enkel moment na zit dit werk vol quasi-filosofische beschouwingen en wijsheden die mij nooit van mijn stoel doen blazen. Geneuzel in de kantlijn is het, meer niet.

Nu kiest Coelho ervoor dit als een soort sprookje te verpakken, als een Bijbel of geloofsboek haast. Het beetje plot dient enkel om zijn ideeën te spuien. Dat is niet erg, maar dan moet de inhoud wel gaan aanstaan. Dan moet ik daar wel door geïnspireerd worden of het moet op zijn minst intrigeren. Nu krijg je een verhaal dat je nooit helemaal weet te pakken, zonder al dat wat ik in literatuur weet te waarderen als: mooie zinnen, psychologie en spanning -werkelijk alles verloopt wel heel gladjes zonder dat je maar enig moment kan denken dat er iets erg gebeuren gaat (daar is het het boek nu niet naar)-, terwijl hij hier gerust een meeslepend epos van had kunnen maken. Dan had je in elk geval meer om van te genieten.

Als voordeel heeft het wel dat dit een klein werkje is dat je eens tussendoor kan pakken en door die geringe lengte en redelijk soepele schrijfstijl verveelt het nauwelijks. Maar dat is dan het enige dat hiervoor pleit. 1,5*.

Leest makkelijk weg, maar mij wat te spiritueel.

Ik denk dat ik dit soort verhalen schreef toen ik negen was, voor mijn kleine broer. Maar dan wat spannender, en minder doorzichtig...

Ik heb dit boek een tijd geleden gelezen en heb het uiteindelijk als volgt ervaren.

'De maan is je beste vriend maar pas op want ook beste vrienden kunnen je vijanden worden.'
De jongen met de tulband en de zak met dadels knikt instemmend.
'Hij die de taal van de wind spreekt kan ook met de zon spreken maar de zon zal niet antwoorden wanneer deze een kater heeft.'
De jongen begint het steeds meer te begrijpen en knikt weer instemmend naar de marktkoopman.
'Maar wat is nu het geheim van de woestijn beste marktkoopman?'
'Hij die vraagt naar het geheim zal het geheim nooit weten want het geheim zit in jezelf.'
'Oké, maar kunt u in ieder geval de juiste richting aanwijzen? Ik heb begrepen dat ik voor directie bij u moet zijn.'
'Wat voor de een directie is, is voor de andere waanzin. Waar bent u precies naar op zoek jongeman?'
'Ik ben op zoek naar het geheim van de wereld.'
'Iedereen is op zoek naar geheimen maar wie zegt dat de geheimen gevonden willen worden? Op het juiste moment zal het geheim zich openbaren maar alleen als je er voor openstelt.'
'Oké, ik denk dat het begrijp. Welke kant moet ik op?'
'Je gaat waar je benen jouw brengen en waar de wind achter je oren suist.' Een vlieg gaat op de rechter oogbal van de marktkoopman zitten en als de marktkoopman deze wil verjagen met zijn hand gaat de vlieg op zijn andere oogbal zitten waar hij wel vrede mee heeft. 'Iedereen heeft zijn eigen wil en zijn eigen pad en het pad komt vanzelf wanneer je luistert naar de wind.'
'Duidelijk. Dus als ik daar zo de woestijn inga dan is het goed?'
'Ik heb meer dan genoeg gezegd maar onthoud goed dat je meer ziet als je je ogen sluit.'
De marktkoopman verdwijnt van het marktplein alsof hij nooit heeft bestaan.
De jongen met de zak met dadels vervolgt zijn tocht door de woestijn. Ik heb meer dan genoeg gezegd maar onthoud goed dat je meer ziet als je je ogen sluit.
Hij sluit zijn ogen en ziet helemaal niks maar blijft rechtdoor lopen totdat hij zijn knie stoot tegen iets scherps. De jongen opent zijn ogen en daar staat een geit helemaal alleen midden in de woestijn.
'Mehh, ik zal je leiden naar het geheim dat niet gevonden wil worden mehh.'
De jongen met de dadels gaat op de geit zitten en sluit zijn ogen en laat zich leiden door het zoogdier. Hij voelt de wind langs zijn oren suizen en weet dat hij op de goede weg zit totdat de geit stopt.
'Mehh, dit is jouw bestemming voor nu, dit is waar jouw voeten het zand raken en waar onze wegen scheiden. Onthoud goed jongeman dat één dadel in de lucht beter is dan 2 dadels in het zand mehh.'
'Dankjewel voor de moeite. Waar ga jij nu precies heen?'
'Ik ga waar alle geiten heengaan als de zon ondergaat en de sterren tevoorschijn komen mehh.'
Een vlieg strijkt neer op de linker oogbal van de geit. En precies op dat moment begrijpt de jongen dat de geit en de marktkoopman een en hetzelfde zijn en dat de plaats waar de geit heengaat ook de plaats is waar hij heen zal gaan.

?

Voor mij bestaat de wereld uit twee soorten lezers: zij die goede smaak hebben en mensen die Paulo Coelho waarderen! (sorry, flauw!)

Vond het boek in het begin nog wel te behapsnappen en er zitten heus mooie tegeltjeswijsheden in (de parabel met de twee druppels olie vond ik zelfs erg mooi) maar als het boek vordert blijkt de zoektocht naar geluk van de herdersjongen toch allemaal maar weinig om het lijf te hebben. Voor een spirituele reis wat al te magertjes, het enorme succes van het boek zal hem allicht in de vlotte leesbaarheid zitten?

Juist van iemand cadeau ontvangen, moet er nog aan beginnen dus.
Maar op de voorkant staat, wereldwijd meer dan 30miljoen boeken verkocht.

Kan dit dan slecht zijn?
Misschien wel, DaVinci Code vond ik ook niet dat.

Het boek net uitgelezen, leuk dat het boek bijna over geen geweld gaat.
Het komt zeker in mijn top10 terecht.

Iedereen zou het eens moeten lezen.

De Alchemist is voor mij een bijzonder boek. Het is het boek dat mij weer terug aan het lezen bracht als volwassene. Het was toentertijd het juiste boek op het juiste moment voor mij. Ik houd van spiritueel en wat veel mensen misschien zweverig noemen. Dit soort verhalen vallen in mijn ogen meer onder jezelf beter leren kennen. Dit boek lezen was dit boek ervaren, het raakte mij enorm en dan maken zaken als plot, schrijfstijl enzovoorts mij niet zoveel uit.

De reis die Santiago aflegt was mooi om te lezen, om er getuige van te zijn. Ik kan mij voorstellen dat je als doorgewinterde lezer bepaalde boodschappen op gegeven moment zat bent geworden. Voor mij als beginnende lezer toentertijd (verslond jeugdboeken maar daarna een jaar of tien niet meer gelezen tot dit boek) was het iets wat ik nog nooit had 'ervaren'.

Het lijkt wat makkelijk om dit boek af te kraken wat op deze site uitvoerig gedaan wordt.

Ik ben er dan ook met een tegendraads optimisme aan begonnen. En on-leesbaar is het niet en dit avontuurlijke, aparte sprookje kon me aanvankelijk wel bekoren.
Maar geleidelijk verzandt het verhaal in herhalingen en vage boodschappen. Niet mijn soort literatuur, te meer daar er in dit soort verhalen zelfs met een microscoop geen greintje humor in te bespeuren valt. Tenzij dan die ene grap als je boek dichtklapt: dat de plot draait om het feit dat 'de schat of wetenschap waar je naar op zoek bent, eigenlijk zelf al van in het begin wist.' Dus had ik het boek eigenlijk helemaal niet hoeven te lezen.

Ik zal het zeker niemand afraden, maar aanraden toch ook zeker niet.

Ik ben het er niet mee eens. Naar mijn mening heeft het boek wel boodschappen. Een belangrijke boodschap is dat we naar ons hart moeten luisteren en onze dromen moeten volgen.

De schrijfstijl van de auteur is inderdaad niet moeilijk, maar je ziet dat er achter elke zin een betekenis is en dat moet je doen verder denken.

Naar mijn mening zit het boek vol met onderliggende boodschappen. Ik geef toe dat het op het eerste zicht misschien lijkt alsof het allemaal onlogisch is. Maar wanneer je gaat doordenken over wat er gezegd wordt, vind ik persoonlijk dat je er echt wel levenslessen uit kunt trekken.

Daarnaast is de schrijfstijl inderdaad makkelijk, maar dit intrigeerde mij net zo aan dit boek. Het is eenvoudig geschreven en verwoord, maar heeft toch een diepe gedachtegang.

Aardig boekje al met al, voor velen zal het veel te zweverig zijn maar met een open geest vallen er nog wel interessante wijsheden in te ontdekken.

De zoektocht naar je eigen 'legende' vond ik een aardige vondst, evenals sommige andere wijsheden (de metafoor waar de alchemist aan de jongen duidelijk maakt dat hij na - of ondanks - het vinden van zijn levenspartner eerst moet doorgaan met het zoeken naar zijn schat). Denk dat het zoeken naar je eigen legende ook niet strikt geïnterpreteerd hoeft te worden als de overtuiging dat er daadwerkelijk zoiets bestaat als lotsbestemming en dergelijke onzin (denk ik dan), maar dat het ook gezien kan worden als poging om bredere zin te geven aan ieders leven, het zoeken naar zaken die je motiveren en daar vooral voor te gaan.

Waarschijnlijk neem ik het boekje nu veel te serieus voor wat het is, maar nadeel bij zo'n gecomprimeerd verhaal (of legende) vol levenswijsheden is natuurlijk wel dat het de realiteit niet bepaald toelaat, en dat geeft dit soort boeken bij mij altijd een wat nare bijsmaak. Het postmoderne zoeken naar zingeving klinkt leuk, net als vele andere zelfhulpboeken, maar voor velen die in armoede of andere zware omstandigheden opgroeien, mensen met wat minder 'vinkjes' om met Luyendijk te spreken, zal ook de geestelijke vrijheid om te luisteren naar je hart enzo niet altijd zijn weggelegd en blijft het leven vooral worstelen. Die levenswijsheid mag de zwevers onder ons decadente westerlingen ook wel eens met beide benen op de grond houden.

Het boek der aforismen? Over “je eigen legende leven”. Over “de taal van de wereld spreken”. Over djinns en mannen die geen winden laten, maar winden worden. En dat alles op het kruispunt tussen boeddhisme, christendom en de islam. Mektoub?

Resultante is een haast wansmakelijke potpourri van zogenaamde wijsheden. Niettemin weet Paulo Coelho zijn voorgekauwde semi-spiritualiteit te verpakken als een onwerelds sprookje, met een taal zo eenvoudig en herhalingen zo veelvuldig, dat het boek zelf haast een mantra wordt. Kortom, vakwerk.

Niettemin vakwerk van een literair charlatan, want wat heeft Coelho echt te zeggen dat niet al in talloze zelfhulpboeken beschreven is? Nou, weinig… Tenzij niemand ooit gehoord heeft van “wie het kleine niet eert, is het grote niet…” Of moet iemand ook daarrond dan weer een fabelachtige bestseller bij elkaar pennen?

2*