Een boek dat wel redelijk indruk maakt.
Vandaag vond ik dit boekje in de stations boekenplank in Houten. Ik begon met lezen in de trein en eenmaal thuis aangekomen heb ik het boek in een ruk uitgelezen.
Het verhaal sprak mij erg aan. Een jonge meid die met school stopt en de wereld wil ontdekken. Gedesillusioneerd komt ze terug in haar geboortestad.
Wat mij daarnaast opvalt is dat de filosofische en maatschappijkritische passages, schuingedrukt, heel natuurlijk in het verloop van het verhaal zijn verweven. Geen moment heb ik het idee dat de schrijfster haar ideeën wil opdringen.
Het boek zet me aan het denken en het laat me toch een beetje gedeprimeerd achter. Waar gaat het heen met onze maatschappij? Hoe gaan we om met mensen aan de onderkant van de samenleving: zwervers, verslaafden en prostituees?
Is er dan nog enige hoop?
Allemaal vragen die dit boekje opwerpt. Vragen die anno 2023 net zo relevant zijn als 1994.
Want wat is er eigenlijk echt veranderd in krap 30 jaar?
Goed, na het lezen van dit boek wordt mij eens te meer duidelijk waar voor mij de kracht schuilt in goede literatuur: het laat je perplex achter.
Het kunnen proeven aan een andere dimensie (die een goed werk je kan beschrijven), al is het maar voor even, is wat mij een onweerstaanbare aantrekkingskracht uitoefent.
Is literatuur hiermee voor mij een soort uitvlucht, een vorm van escapisme? Misschien wel. Alhoewel ik tevreden ben met de manier waarop ik nu leef, zal ik op de achtergrond altijd blijven dromen naar 'dat hogere', dat onbereikbare gevoel van deel uitmaken van iets 'groters'. Goede literatuur voldoet voor mij in de behoefte.
Ik kan een hele lijst met titels opnoemen die mij ontroerd hebben maar ik kan maar enkele boeken opnoemen die mij voor éven dat gevoel geven van deel te nemen aan een andere dimensie. Boeken die de grond - voor eventjes - onder je voeten doen schudden.
Op zo'n moment van helderheid zou je misschien willen dat je altijd die visie zou kunnen bewaren - dat je voor altijd die geweldige vibratie, die je na het lezen van zo'n boek voelde, vast kan houden. Ik vergelijk het soms met een roes. Maar hoe zou je kunnen leven in een constante roes? Is dan niet de roes alledaagse werkelijkheid? Nee, ik weet dat zo'n roes gelukkig maar tijdelijk is. Dat je altijd weer landt met beide benen op de grond en weer wordt terug gesleurd in het dagelijks leven.
Maar ik weet dat ik mij kan openstellen voor zulke ervaringen. Wat heerlijk is die wetenschap! Wetende dat ik het in huis heb om me volledig te laten meesleuren door literatuur die mij verdwaasd achter kan laten.
Om toch maar is een einde te breien aan dit relaas.
Dit boek van Hella S. Haasse hoort voor mij niet bij die laatste categorie zoals ik net beschreef. In welke categorie ik dit boek dan wel zou stoppen weet ik niet. Feit blijft dat dit boekje me dusdanig heeft geraakt dat het me aan heeft gezet om dit stukje, spontaan en wel, te schrijven!!
P.S. tot ongeveer bladzijde 70 was ik me er niet van bewust dat dit een Boekenweekgeschenk betrof. Toen ik hier wel kennis van nam, was het alsof mijn vooroordelen werden geactiveerd waardoor ik met een nèt iets andere blik naar het boek keek. Is dat gek?