menu

Uit Talloos Veel Miljoenen - Willem Frederik Hermans (1981)

mijn stem
3,41 (32)
32 stemmen

Nederlands
Psychologisch / Humoristisch

296 pagina's
Eerste druk: De Bezige Bij, Amsterdam (Nederland)

Clemens van de Wissel, linkse socioloog aan de universiteit en zoon van een minister, is wrokkig omdat niet hij, maar een jong broekie tot lector van het instituut is benoemd. Hij schopt het maar niet tot professor, hoe graag hij ook wil. Zijn vrouw Sita, kind van een winkelier, heeft een dochter van een Amerikaan die met de noorderzon vertrokken is: de losgeslagen Parel. Toen Sita met Clemens trouwde, moest ze van zijn vader abortus plegen, een operatie die zo gecompliceerd verliep dat ze tot haar grote verdriet onvruchtbaar werd. Het drama: twee mensen die niet hebben wat ze willen en die bovendien buiten hun stand getrouwd zijn.

zoeken in:
3,5
Een nogal wisselvallig boek. Briljante passages over Clemens en Sita worden afgewisseld met eindeloos gezeur en soms hangt er teveel de geur van de jaren '70 overheen. Dus maar 3,5*, wat voor een Hermans best weinig is.

avatar van -JB-
3,5
Hermans haalt ook in 'Uit Talloos Veel Miljoenen' uit naar de Universiteit van Groningen en Wetenschappelijke Instellingen in het algemeen. Toch is het minder direct aanwezig dan in 'Onder Professoren' en is het hoofdthema in dit boek eerder trauma en mislukking.
Het boek is geschreven in een makkelijke schrijfstijl waardoor je binnen no-time door de 360 pagina's die dit boek telt, heen bent. Het boek wist me echter minder te pakken dan andere werken van Hermans, doordat het boek de scherpte mist in verhaal, thema en taalgebruik.

dhgveldhuizen
Ik sluit me aan bij -JB- en sneuper. Voornamelijk het gebrek aan de vaart en de scherpte die Onder Professoren zo goed maken, speelt hier parten.

avatar van Pythia
3,0
Het is jammer dat het boek geen top-Hermans-kwaliteit is. Daardoor wordt het minder gelezen en missen velen deze openingszin:
"Als Clemens bij uitzondering eerder uit zijn bed kwam dan Sita, ging hij naar de keuken om thee te zetten en terwijl hij wachtte tot het water kookte, dacht hij: Ik ben toch eigenlijk een goed mens, dat ik haar niet vergiftig."

3,5
Nog meer dan het veel bekendere en gelauwerde Onder Professoren is dit werk een afrekening met het universitaire milieu in een onbeduidende provinciestad als Groningen, met als belangrijke kanttekening dat het minder scherp bevloerd is dan zijn eerste cynische verhandeling over het academische milieutje. Waar in eerstgenoemde boek het personage Rufus Dingeldam nog enigszins boven zijn benepen omgeving lijkt uit te torenen, ook al is Rufus niet onbesmet gebleven van kleinburgerlijke beslommeringen, staan de twee hoofdpersonages in Miljoenen juist symbool voor de middelmatigheid die Hermans het milieu toeschrijft. Clemens van de Wissel is absoluut klein van geest, en Hermans laat het niet achterwege dat aldoor te besatireren. Ook zijn vrouw Sita komt er genadeloos vanaf. Zij heeft niets te doen in haar leven, en toch lukt het haar niet haar talloze tijd te besteden aan een creatieve bezigheid, getuige de moeizame voortgang van haar kinderboekje Beertje Bombazijn.

Er gebeurt welhaast niets in het ingedommelde bestaan van deze twee lieden. Toch zijn verschillende passages een genot voor de literaire geest. Dat komt voornamelijk omdat die sarcastische toon nooit wordt uitgesproken, maar wel op iedere pagina flagrant voelbaar is. Tussen nauwgezette beschrijvingen van de alledag van de kleinburger door, komt Hermans ertussen door met strepen van zinnen door waarin hij zijn ongerepte mening zonder omzien ventileert. Deze mensen dronken geen thee in de namiddag (al noemde Alies het wel ‘een kopje thee drinken’) maar koffie, waar ook al aan te zien valt dat ze iets on-Hollands hadden, hetgeen, en dit is zo Hollands als het maar kan, hun aanzien zeer verhoogde.

Zoals altijd creëert W.F. Hermans geen enkele ruimte om zijn personages clementie te schenken. Alles loopt onvermijdelijk op de klippen en de slotsom liegt er ook niet om: Sita en Clemens hebben een eng-begrensde leefruimte om zich heen geschapen, waar ze met geen mogelijkheid een uitvlucht uit weten, en daarom zijn ze nu juist zo perfect voor elkaar geschapen.

Hoewel ik eindeloos of Hermans in louter loftuitingen kan doorschrijven - van een van je lievelingsschrijvers kan je immers niks echt slecht vinden, alleen 'wat minder' - is mijn eindoordeel minder gunstig dan voorafgaande doet vermoeden; uiteindelijk komt er in het tweede gedeelte de sleur in, en verliezen zowel observaties als dialogen hun venijn. De meubelen worden gelukkig nog gered door een majestueus slotakkoord op de laatste twee bladzijden, die geenszins afbreuk doen aan aloude Hermansiaanse proporties.

avatar van Pleun
3,0
Omdat ik weer eens wat van W.F. Hermans wilde lezen, heb ik de afgelopen week Uit talloos veel miljoenen uit de mottenballen van het internet opgedoken (ik lees bijna alleen digitale boeken.) Als ik eerlijk ben vind ik de reacties hierboven wat aan de milde kant. Ik vermoed dat Hermans er zelf veel plezier in had om deze roman te schrijven, maar voor mij als lezer valt dat plezier wat tegen.

Hoe komt dat? Wel, voor mij werkt het niet dat Hermans van zijn personages karikaturen maakt. Ze worden stuk voor stuk nogal belachelijk neergezet, over de top. Daardoor blijft het verhaal op afstand, het raakt mij niet. De voortdurende sarcastische ondertoon bevalt mij ook niet. Het plot gaat over mensen die vrij talentloos zijn en wier streven naar iets hogers gedoemd is om te mislukken. De vergelijking met Thomas Rosenboom schiet mij te binnen. Zijn romans hebben vergelijkbare personages. Alleen maakt Rosenboom gebruik van ironie, hij is niet zo hard voor zijn personages als Hermans. Hij schrijft ook mooier dan Hermans doet in Uit talloos veel miljoenen

Dat het verhaal gedateerd overkomt door de jaren '70 vibe vind ik niet erg. Af en toe wordt iets benoemd, zoals het Hite rapport, wat de nieuwsgierigheid triggert. Maar de serieuze thema's, zoals trauma en verlies, komen in dit sarcastische misbaksel helemaal niet uit de verf.

Romans over treurige mensen met treurige levens kunnen heel mooi zijn, zoals de verhalen van Raymond Carver, of het oeuvre van Richard Yates. Dat geldt wat mij betreft niet voor Uit talloos veel miljoenen.

Minder dan 3* is vloeken in de kerk denk ik, dus ik houd het maar bij 3.

Gast
geplaatst: vandaag om 15:33 uur

geplaatst: vandaag om 15:33 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.