Het Onzichtbare Licht - Evert Hartman (1982)

Destijds een enorm fascinerend boek. Zou het graag eens herlezen....

Weet je nog wat je er zo fascinerend aan vond? Ik vond er namelijk weinig aan terwijl Hartman me normaal gesproken wel weet te boeien. Het onderwerp ligt me gewoon niet maar ik weet wel dat dit een jaar of tien geleden maar helemaal niets vond.

Ik vond het toen juist een prachtig boek. Je moet niet vergeten, dat er toen weinig bekend was van dit fenomeen en je had nog geen series als Medium of Ghostwisperer en ook geen mensen als Char of de meer echte Derek Ogilvi, alleen wat horrorfilms zoals The Exorcist en die mocht ik toen nog niet eens kijken (wat ik dus wel deed), nachtmerries!!!!

Het is duidelijk een tiener/jeugdboek, en ik vond hem fantastisch. In die tijd las je geen Harry Potter of LOTR, wel jammer hoor, had heel leuk gevonden want ik las elke dag, heerlijk vond ik dat en in deze heb ik mijn neus wel 3x gehad en ik las ze alle 3x in een ruk uit, makkelijk geschreven, goed te begrijpen, bedoel ik dusen misschien iets uit de tijd en niet voor ouderen, maar iedereen is weer anders. Ik geef hem nog steeds 4 * i.i.g.

Het Onzichtbare Licht heeft een mooie, langzame opbouw en hoewel het allemaal een stuk spannender had gekund blijft het van begin tot eind toch boeiend genoeg. Het boek is helaas wel ingehaald door de tijd. Niet alleen in hoe de personages zich uitdrukken: 'Wat zullen we nou beleven?!', maar ook in hoe ze met elkaar omgaan. Hartman beschrijft dan weliswaar een gelovig gezin in een christelijk dorp ergens in de provincie, de kinderen zijn wel erg braaf en gehoorzaam en de ouders onnodig streng. Uit een bepaald zinnetje viel zelfs op te maken dat de vader zijn kinderen slaat, of in het verleden heeft gedaan. Ook het thema 'paranormale begaafdheid' is inmiddels wat achterhaald. Maar Hartman slaagt er desalniettemin in het onderwerp in ieder geval bespreekbaar te maken. Toch schiet hij m.i. soms net iets te ver door, hoewel ik wel snap wat hij ermee wil zeggen of bereiken (in bepaalde religieuze kringen werd waarzeggerij, toen nog, als zonde gezien). Bijvoorbeeld wanneer Lenie een paragnost krijgt te spreken die haar vertelt dat de geesten die zij ziet door Jezus Christus gezonden zijn. Joost Zwagerman zei hierover ooit dat hij weliswaar gelooft dat er zoiets bestaat als een zesde zintuig, maar niet dat zo'n gave gestuurd wordt door hogere wezens, of door God.
Hoe ik hier in sta doet er even niet toe.

De Munch-achtige cover is van Jan Wesseling (1925-1999), illustrator en striptekenaar, die ook omslagen heeft gemaakt voor kinderboeken als Oorlogswinter, Oorlog zonder Vrienden en de 'Thule' trilogie van Thea Beckman. Voor mensen van mijn generatie roepen zijn covers nostalgische gevoelens op. Zag het boek van de week te liggen op de young adult-uitstaltafel in de bieb, omringd door schreeuwerige covers en opdringerige titels. Toen ik het boek oppakte en wat doorbladerde werd ik meteen enkele decennia terug gekatapulteerd, naar de tijd dat ik het boek voor de eerste keer las, ergens in de jaren tachtig.

Dan wil ik dit nog even kwijt, in het boek komt een koe voor met de naam 'Bertha 12'. Hé wat ouderwets, zou je denken, maar niets is minder waar. Zag laatst op FB nog een bericht voorbijkomen van een of andere boerin, die een heel zielig verhaal afstak over een van haar melkkoeien, deze koe was zó ziek dat ze met pijn in haar hart had moeten besluiten de koe naar de slacht te brengen. Op een toegevoegde foto zag je de koe met ernaast de boerin, half in tranen. De koe noemde ze 'Milkshake'.
Over machina animata gesproken. Ik zeg altijd maar zo: boeren zijn niet zielig, hun dieren zijn zielig.