De Helaasheid der Dingen - Dimitri Verhulst (2006)

Het kwam mij niet helemaal onbekend voor, maar vergelijkbare boeken... ik kan er zo even niet opkomen. Het deed me wel een beetje aan Herman Brusselmans denken, maar die zet zijn zinnen op een totaal andere manier op papier.

Ik ben wel benieuwd naar een beoordeling van Liv2.

Dit boek werd zodanig de hemel ingeprezen door de pers, dat ik dacht, dit moet ik nu toch echt lezen. Dit gaat echt iets voor mij zijn, alles stond me aan in de recenties, verhaal, stijl , noem maar op. Dus torenhoge verwachtingen,(nooit goed, weet ik) maar toch. Dan begin je eraan en dan lees je enkel, fragmentarische, korte hoofdstukjes. Eigenlijk kleine verhaaltjes op zich, die, inderdaad, heel sterk op 'brusselmans'gelijken. Gelijken zeg ik wel, want ik wil hiermee helemaal niet zeggen dat verhulst een copie is van.... Maar daar bleef het dan ook bij, hoofdstukje, na hoofdstukje, altijd maar dezelfde beschrijvingen van, ja, van wat nu eigenlijk? een dorp, een familie, hilarische voorvalletjes? Ik bleef altijd maar denken, nu komt het, nu gaat de aap uit de mouw komen. Niks aap, niks mouw, gewoon niets, lezen en verbijsterd achterblijven omdat er gewoon niets is. Een vertelsel over een familie, in een dorp,in een land... en dat was het dan, geen enkel standpunt over wat dan ook, ofwel heb ik iets gemist, dan kan ook natuurlijk Bij deze nodig ik de andere lezers uit mij bij te brengen waarom dit boek toch oh zo goed is.

Wat voor mij dit boek zo goed maakte was dat het behalve een hilarische vertelling, ook een verhaal is waarin blijkt dat de jongen die Dimitri is zich nauwelijks een andere wereld kan voorstellen als de in dit boek beschreven wereld met alle problemen die van toepassing zijn op het gezin Verhulst. Uiteindelijk is hij echter zo vervreemd van zijn eigen familie dat hij zich juist niet meer op zijn plek voelt bij die mensen. Dat vond ik een fraai gegeven.

Je hebt idd een subtiele overgang gemist denk ik. Zoals je zegt komt er precies geen einde aan de platte grappen en grollen. Maar in een bepaald hoofdstuk komt er een bittere kentering, nl met Frank met z'n Merklingtreintjes
Dit breekt de ban van de marginale verhaaltjes van het dorp....

Ook de sfeer wordt plots grimmiger, en zoals Roel van M in het onderstaande bericht al aanhaalde,twijfelt Dimitri of het al dan niet een goede of een slechte zaak was, dat hij weggehaald werd uit het gezin wat voor die vervreemding zorgde.
Wat als hij wel in het gezin zou gebleven zijn. Dan had zijn leven er voor een groot deel vanzelfsprekend anders uit gezien, en zou dit boek zelfs helemaal niet bestaan. Want juist DIE vervreemding is het hoofdthema.

Het is inderdaad niet simpel om het boek te appreciëren, zeker na 100 pagina's gelul over een gezin levend aan de rand van de maatschappij. En ik begrijp je reactie volledig.

Maar ik raad je om het boek met die gegevens in het achterhoofd te herlezen, en tevens ook binnenkort de film te gaan bekijken. Misschien zal die kentering duidelijker zijn, wat soms vaak beter te herkennen is in verfilmingen dan in boeken.

De inhoud van De Helaasheid der Dingen komt me redelijk bekend voor: mijn genen zijn onder meer geworteld in de naoorlogse volkswijk Crooswijk in Rotterdam (o.a. daarom kan ik ook Karakter van Borderwijk waarderen).
Als mannen werkten was dat meestal in de Heineken brouwerij, de havens of het slachthuis. Er waren voldoende kroegen waar veel loonzakjes vroegtijdig werden leeg 'gezopen' en van knokken was men niet vies.
Net als de jongen Dimitri zie ik sommige familieleden soms een jaar of twee helemaal niet en andere tijden door omstandigheden een paar keer in de week.
Bekend zijn met verschillende sociale milieus brengt vervreemding met zich mee, Verhulst beschrijft dat mooi. Het is voor mij heel herkenbaar. Tegelijkertijd is daar een loyaliteit met mijn wortels, waarbij ik maar direct 'beken' dat ik nog steeds het lied 'Onder de groene hemel in de blauwe zon' van Boudewijn de Groot alleen maar in een andere versie kan zingen, vergelijkbaar met 'Het Pruimenlied' in De Helaasheid der Dingen. Geen grotere belediging toen iemand eens zei 'dat ze dat achter mij niet gezocht had' toen ik iets over die kant van mijn achtergrond vertelde.
De vraag is door andere users al meer gesteld of het nu wel zo'n verrijking was dat Dimitri in een pleeggezin terecht kwam, en vader zijn ontnuchteringskuur ondergaat.
Persoonlijk denk ik dat Dimitri juist daardoor altijd op de een of andere manier een buitenbeentje blijft. Bij zijn familie en in het zogenaamde 'normale leven'.
Wat dan weer mooie verhalen oplevert.

Zeer goed boek dat zeer boeiend geschreven is, zodat je kan blijven lezen. Een verhaal met einde is het inderdaad niet echt, er wordt enkel een leven van het Dimmetrieken vertelt die uit een marginale familie komt. Maar omdat ze zo zijn, is het boek zo grappig. Het lijkt bijna onrealistisch dat de jongen die is opgegroeit in dat milieu, een goede bekende schrijver wordt die zijn jeugd zo goed kan opschrijven in een boek.
Ik vind dit boek een aanrader.

Dit is het eerste boek van Dimitri Verhulst wat ik heb gelezen. De manier van vertellen in dit boek is mij op het lijf geschreven, ik heb genoten. Met name van het eerste driekwart. Eigenlijk kan ik beter zeggen dat ik de laatste twee hoofdstukken minder vond, de overgang was te groot en ik ben met wat vragen blijven zitten. Er bekroop mij zelfs het gevoel alsof ik een hoofdstuk miste, of dat Verhulst zijn boek wat te snel wilde afronden.

Ik ga snel zijn andere bekende boek lezen, Godverdomse dagen op een godverdomse bol. Hopelijk weet hij mij daar weer te boeien.

Een dikke 4 sterren voor dit boek, het had een halve ster hoger kunnen zijn als het einde beter was geweest.

Een humoristisch amusant boek geschreven in herkenbare stijl over herkenbare situaties. Situaties volgen mekaar snel genoeg op.

Wat een heerlijk boek zeg! De schrijfstijl van Dimitri Verhulst leest echt lekker weg. Mijn eerste boek van Verhulst dat ik gelezen heb, maar ik weet dus niet of dit bij alle boeken van hem geldt.
De kolderieke gebeurtenissen die in het boek beschreven staan zijn eigenlijk niveauloos, maar door de verhalen op deze wijze te vertellen heb je continu een glimlach op je mond zitten. 12 verhaal(tjes) die afzondelijk van elkaar te lezen zijn, maar wel een rode draad hebben over het hele boek gezien. Het Tour De France spel-verhaal kun je wel tien maal lezen en dan nog moet je erom lachen. Persoonlijk vondt ik de twee laatste verhalen wel goed bij het boek passen. Dimitri is gewoonweg die levensstijl / weg ontgroeid, maar veroordeeld het niet. Ieder mens kiest zijn eigen weg, sommige mensen kunnen zich niet van iets ontrekken, andere wel. Hij laat ook duidelijk merken dat hij zijn eigen kind niet aan dat soort niveau wil laten wennen / kennis laten maken. Ik heb eigenlijk maar 1 minpunt op te noemen, het boek is jammer genoeg niet dikker...!

Is het zinvol om het boek te lezen als je de film al hebt gezien? Ben een beetje bang dat het boek hier weinig aan toevoegt, ook al omdat de voice-over (volgens mij) hele stukken uit het boek voordraagt. De film vond ik trouwens prachtig, zelden zo'n evenwichtige afwisseling van humor en tragiek gezien.

Zeker lezen! Voegt zeker nog wat toe aan de film, en het is ook maar een dun boekje dus dat kan je ook niet tegenhouden...Al was het waarschijnlijker interessanter om ze in de omgekeerde volgorde tot je te nemen...

Het boek is nog smeuïger dan de film, dus ik zeg ook: zeker doen.

Schrijnend hilarisch! Wat kan die man schrijven en beschrijven. Brusselmans was mijn zuiderbuurfavoriet, maar Dimitri dendert er over heen!

Voor zo'n dun boek heb ik vrij lang over gedaan. De reden: Ik las elke zijn vrijwel hardop voor mezelf. Het gebruikte Vlaams is werkelijk heerlijk om te lezen! Je kunt je bijna niet voorstellen dat sommige details niet wat aangedikt zijn.
Het is lang geleden dat ik zo gelachen heb om een boek!

De kentering waarover Ceeda7 schrijft is inderdaad erg opvallend.
In tegenstelling tot Martijnvi vond ik de laatste 4 hoofdstukken het sterkst qua stijl en inhoud. Dit laatste gedeelte zorgde er net voor dat ik tot een beoordeling van 4* kwam.

Leuke titel! Ik ben in dit boek wel 5 keer gestopt om het na een aantal weken/ maanden nogmaals te proberen (had het inmiddels ook al 2 x cadeau gekregen!). Ondanks de geringe omvang van het boekje kon ik het maar niet uitlezen.
Mijn probleem was denk ik dat ik er wat dingen over had gehoord en ik ging lezen met het idee dat het een komisch boek was. Terwijl ik las vond ik het verre van grappig. Doe mij dan maar Brusselmans. De laatste keer dat ik het boek oppakte heb ik geprobeerd mijn vooringenomenheid aan de kant te zetten. Toen ik het boek las zonder de gedachte dat het komisch bedoeld zou zijn, kon het me meer raken. De tragiek kwam nu meer aan. Toch kan ik me nog steeds niet vinden in het enorme gejuich over deze schrijver en dit boek. Het is gewoon niet mijn smaak.

Dank u Sinterklaasje! Ik heb dus deze cadeau gehad vandaag.

Deze fragmentarische stijl licht mij helemaal niet., Vond het ook in een wat kinderlijke taal geschreven. Het verhaal kwam ook veel beter over in de film dan in het boek.

Een schrijver die zich enerzijds de rol aanmeet van de afstandelijke intellectueel, en zich anderzijds voortdurend en haast krampachtig verlaagt tot zulk een afschuwelijk platvloerse en smakeloze taal en toon, is voor mij de onwaarschijnlijheid en onleesbaarheid zelve...

Genuanceerd

Een prachttitel als De Helaasheid der Dingen belooft veel moois en dat krijgen we dan ook, van Vlaamse schrijver Dimitri Verhulst, die met dit boek zijn jeugdherinneringen giet in een kleurrijke schets van het leven van een dorp vol nietsnutten. Hoewel het gehele dorp en voornamelijk zijn nonkels (Vlaams voor oom) er flink van langs krijgen van Dimitri’s pen, wordt er ook met waardering geschreven, en krijgen de koude borden spaghetti met lintwormen toe ook iets heel moois. Vooral zijn (communistische) vader blijft de hele film door mooi en eerbiedig beschreven. Ook de liefde van – de voor de rest van de wereld vergeten – Roy Orbison is schitterend. Zonder in herhaling te vallen wordt keer op keer beschreven hoe de politie weer een nonkel voor de deur aflevert, en weet hij door een vrij warrige structuur juist fris en anekdotisch te houden. Zo zijn de hoofdstukken goed apart te lezen als afgeronde verhalen, maar vormt het ook een mooi geheel.

Het Vlaamse taaltje werkt zeer aanstekelijk. Met plezier las ik de alcoholavonturen van zijn nonkels en de beschrijvingen van grootmoeder met “een hart groter dan haar pensioen” die zwijmelend voor de tv naar Duitse shows zit te kijken. Naast een zeer amusante schrijfstijl en hilarische en vaak scherpe vergelijkingen is Verhulst ook ontzettend eerlijk. Zo schrijft hij bijzonder over de twee vrouwen die hij haat, de vrouw die hem heeft gebaard en de vrouw die zijn nageslacht heeft gebaard. De thematiek die er langzaam maar zeker in sluipt is subtiel gebracht, maar weet toch ergens een snaar te raken. Die meerdere lagen hangen al langer in de lucht, bijvoorbeeld met de steeds weer terugkerende Only the Lonely van Roy Orbison.

Eerlijk beschrijft (beschrijft, maar verontschuldigt niet) hij zijn liefdeloosheid voor zijn eigen kind die hij bij de verkeerde vrouw heeft gemaakt, en wordt de moedeloosheid goed beschreven als hij weer oog in oog komt met zijn nonkels. Het is niet meer langer het dorp van zijn jeugd, hij is de connectie kwijt. Nu hij een geslaagd schrijver is en in een afbetaalde auto rijdt en in een mooi huis woont met de liefde van zijn leven, lijkt hij het daadwerkelijke contact te missen. Hij is veranderd, hij is burgerlijk geworden. Zelfs Roy Orbison weet de familie niet te binden, het is niet meer een lied waar zij allen één en tegelijkertijd eenzaam voelen, zelfs dat heeft haar waarde verloren. De leegte van het geslaagde leven kan niet op tegen de jeugdherinneringen van deurwaarders die een nog niet afbetaalde tv meenemen, een Tour de France waar het om alcohol in plaats van fietsen draait, vader die na het kliniek voor de onmogelijke taak staat om alcoholloos het leven door te komen in een dorp waar het enkel om alcohol draait, is zondermeer schrijnend.

De virtuoze schrijfstijl van Dimitri Verhulst neemt ons mee in een welhaast cabaretsk aandoende wereld van een dysfunctionele familie die op zijn eigen manier een bastion vormt tegen de wereld om hen heen. Een oma die gelaten toeziet hoe de familie zich in de leegheid van het bestaan dompelt en stiekem hoopt dat iemand eindelijk iets bereikt. Ooms die zich continu bezatten en die als enige doel hebben om zuipfestijnen te winnen. Een vader die volledig in gebreke blijft als de pater familias, maar die toch een poging doet om aan zijn drankverslaving te ontsnappen.

Niets of niemand uit deze familie wordt gespaard in de snoeiharde beschrijvingen van hun volstrekt lege bestaan van zuipen, stelen, vandalisme en ander wangedrag.Toch weet Verhulst er een gevoel van ontroering in te schrijven naar deze mensen toe. Ze zijn zoals ze zijn, niet de ideale familie om in op te groeien, maar desondanks is het wel het enige wat hij heeft. Die nuance wordt het mooist beschreven wanneer hij terugkeert naar het nu en zichzelf als volwassen man beschrijft. Eigenlijk is hij niet eens zoveel beter dan de familie waaraan hij is ontsnapt. Hoewel hij aan de oppervlakte aan het moeras van de troosteloosheid is ontsnapt, leeft zijn verknipte jeugd nog immer voort in de keuzes die hij als volwassen mens heeft gemaakt.

Op het eerste gezicht is het een fragmentarische verzameling van grappige anekdotes. Maar wat mij betreft is het op deze manier juist stillistisch briljant in elkaar gezet. De terloopse manier van vertellen benadrukt hoe de meest schrijnende gebeurtenissen terug gebracht worden tot een bijna luchtige sfeer, maar zonder daarmee tekort te doen aan de innerlijke pijn van de hoofdpersoon. Die tweeledigheid tussen humor en tragiek heb ik zelden zo treffend samen gebracht zien worden.

Ik las onlangs het (verdekt) autobiografische boek van Albert Camus, Le premier homme, dat eigenlijk nog niet helemaal af was op het ogenblik dat hij verongelukte, een halve eeuw geleden, en pas jaren na zijn dood in de teruggevonden "kladversie" is uitgegeven. Camus schrijft over zijn miserabele kinderjaren en jeugd in Algerije, en hoe hij later als "gearriveerde" volwassene vanuit Frankrijk naar zijn oude moeder in Algerije terugkeert. De helaasheid der dingen deed mij qua gegeven, setting en thematiek bij momenten sterk aan Le premier homme denken. Alleen is Le premier homme voor mij volwassen topliteratuur, geen intellectualistisch-verkrampte aanstellerij...

Het zou mij echter verbazen als ik bij Camus net zo hard zal moeten lachen als bij dit boek van Verhulst het geval is.

Toegegeven, ik heb bij Camus nooit gelachen... Maar bij Verhulst ook niet, en daar was dat, anders dan bij Camus, blijkbaar wel de bedoeling... Dat maakt het juist zo pijnlijk... Maar humor is natuurlijk uiterst subjectief...

Zelden me zo goed vermaakt bij een boek lezen...

Ongelooflijk grappig maar langs de andere kant erg boek dat in een poëtische stijl is geschreven. Het boek heb ik in twee dagen uitgelezen wat enorm veel wilt zeggen. Beter dan Godverdomse dagen. Een topper!

Ergens hierboven wordt Dimitri Verhulst vergeleken met Herman Brusselmans. Ik kan me de vergelijking voorstellen, maar ik vind Verhulst vele malen beter, mooier en grappiger schrijven.

In 'De helaasheid der dingen' is alles smerig, treurig en gedrenkt in alcohol. Ik vond het een ontzettend fantastisch boek. Zowel lachwekkend als mooi.

Leuk boek, hoor. De verschillende hoofdstukken leggen stukjes van Dimitri Verhulst's jeugd bloot en zijn stuk voor stuk aardig om te lezen, de ene wat grappiger dan de ander. Naar het einde toe wordt alles wat meer bekeken vanuit het perspectief van een oudere Verhulst, die inmiddels via pleeggezinnen en dergelijke de 'gewone wereld' is binnengetreden. Dat geeft het boek een wat meer naar ontroerend neigende wending, al verandert zijn cynische manier van kijken en observeren niet. Als ik er één hoofdstuk uit moet pikken, is het het Rondje van Frankrijk, wat ik geweldig vond.

reactie op liv2 6 september 2009

Ik heb dit boek ook gelezen omdat het zo bekend is, maar ook ik vond het een lichte teleurstelling. Het zou grappig moeten zijn, maar het is niet echt mijn soort humor. Het verhaal is niet chronologisch opgebouwd en hierdoor vond ik het soms moeilijk te volgen. Ook de vele bladzijden over zijn nonkels in het café begonnen na een tijdje te vervelen. Achteraf kom ik tot de conclusie dat het boek eigenlijk nergens over gaat. Gelukkig las het boek wel vlot.

Je hebt gelijk dat het boek goed geschreven is en ik vind zijn manier van schrijven zeer aangenaam. Maar toch vond ik het moeilijk om het boek in een keer te lezen. Hij kon inderdaad zijn jeugd wel goed verwoorden en hij heeft een manier van schrijven die ik waardeer, maar ik zou er niet zozeer om lachen.

De helaasheid der dingen is gebaseerd op Dimitri Verhulsts jeugd. Het is humoristsich en tegelijk een gevoelig verhaal over de treurige jeugd van de schrijver zelf. Het deel waarin de volwassen Dimitri met zijn zoontje terugkeert naar Reetveerdegem om tot de conclusie te komen dat hij zijn dorp en zijn familie ontgroeid is, vond ik het mooist. Et is zeer mooi om met humor en liefde over zo een jeugd te schrijven.