Franny and Zooey - J.D. Salinger (1961)

Waarom heeft deze man niet meer boeken geschreven? Evenals "Catcher in the Rye" erg sterk - prachtige dialogen, een intense treurigheid die erin doorsijpelt en er nergens te dik opleeft, en heel veel mooie en ontroerende gedachtes. Vond alleen de focus op religie die steeds prominenter werd niet even interessant als de meer lege gesprekken, en op een gegeven moment liet het zich, helaas, ook wel raden. Niettemin erg mooi.

Zijn dit de enige werken van Salinger dan?

Zo ja, hij is nog in leven, misschien kan hij aangespoord worden tot nog een verhaal

Hij heeft naar het schijnt nog heel veel geschreven, maar hij weigert het uit te geven (net zoals hij mediacontact weigert). Dus wie weet, als hij dood is?

Nou dat hoop ik dan weer niet. Artistieke vrijheid is ook de vrijheid om iets NIET met de wereld te delen als men dat niet wil.

Als men dood is heeft men dan nog veel te willen?

Nou zijn wil kan op zijn minst gerespecteerd worden..

Eens, maar er is altijd wel iemand die geld wil verdienen...

Hij heeft ook Nine Stories geschreven. Een boek met negen kortverhalen. Voorlopig slechts 1 kortverhaal in gelezen, maar het was wel aangenaam.

Amazon.com: Nine Stories (9780316767729): J.D. Salinger: Books

De enige die het boek gelezen heeft en er iets inhoudelijks over zegt is thomzi50.

Het inhoudsloze gezwam over vage godsdienstige gevoelens kon mij ook totaal niet boeien. Wat mij betreft had Salinger het bij The Catcher in the Rye mogen laten.

Mijn kennismaking met de familie Glass, die Salinger in meer verhalen laat terugkeren (behoudens The Catcher in the Rye). Het disfunctionele gezin met de problematische wonderkinderen deed me sterk denken aan de films van Wes Anderson, het kan bijna niet anders of hij moet hier inspiratie uit geput hebben (zie bijvoorbeeld de parallel tussen de badkamerscène met Gwyneth Paltrow in The Royal Tenenbaums en die met Zooey in dit verhaal). Ook Salingers's personages zwelgen in navelstaarderij, tot aan het punt dat ze tot geen handelen meer te bewegen zijn, anders dan het elkaar zuur maken van het leven. Franny & Zooey is opvallend gespeend van activiteit, en bestaat eigenlijk uit 3 lange dialogen. Hoewel goed geschreven ebt de spanning daardoor op een gegeven moment toch weg.

Deze buitengewoon krachtige en ontroerende twee verhalen werden door Salinger aanvankelijk los gepubliceerd, maar in 1961 samengebracht. De novelle 'Zooey' werd oorspronkelijk in 1957 gepubliceerd ter begeleiding van het verhaal 'Franny'. Salinger besteedde er vele jaren aan om de figuren uit zijn verhalen samen te brengen en te smeden tot leden van de familie Glass: een familie van getroubleerde wonderkinderen die opgroeien in het New York van de jaren 1950-'60. Waar 'Franny and Zooey' handelt over de twee jongste leden van de familie, handelt het latere boek 'Seymour - An Introduction' en 'Raise High the Roof Beam, Carpenters' (1963) over de twee oudste leden, Buddy en Seymour. De hoofdfiguur uit 'Seymour - An Introduction', op zijn beurt, is ontleend aan een van de Nine Stories, 'A Perfect Day for Bananafish', oorspronkelijk gepubliceerd in 1948 in The New Yorker. Hierin wordt de suicide van Seymour beschreven; een gebeurtenis die diepe indruk op de hele familie maakt, en de naschokken daarvan zijn zeer voelbaar in 'Franny and Zooey'.

In deze serie verhalen wilde Salinger het spirituele bankroet van het Amerika van de jaren 1950-'60 voelbaar maken. In Franny and Zooey wordt met enige regelmaat verwezen naar religie en vooral het Boeddhisme.

In het eerste verhaal over Franny word je als lezer getuige van een jonge vrouw die zich beklaagt over de leegte ('ego-filled pretension and competition') van de mensen om haar heen. Zij komt in aanraking met een boekje getiteld 'The Way of a Pilgrim', en raakt erdoor gefascineerd. Ze raakt min of meer verslaafd aan de 'Jesus Prayer' die in dat boekje wordt beschreven en het devies om onophoudelijk te bidden, om daarmee het gebed 'te synchroniseren met de hartslag en daarmee te automatiseren'.

In het tweede verhaal (Zooey) gaat het lange tijd over een brief van Zooey's broer Buddy die hij in bad leest. Hierin probeert Buddy aan Zooey carriere-advies te geven. Daarna komt zijn moeder Bessie de badkamer binnen en volgt een lange dialoog, die vooral handelt over Franny, over wie ze zich grote zorgen maakt. Bessie hoort Zooey uit en probeert erachter te komen waarom het zo slecht met Franny gaat. Even later vinden we Franny in hetzelfde huis in diepe slaap op de bank. Zij blijkt aan het eind van haar Latijn te zijn en volkomen uitgeput door het aanhoudend bidden. Als zij wakker wordt, raakt ze met Zooey in gesprek, en daarvan raakt ze zeer overstuur, omdat hij zich nogal bot en tactloos uitdrukt en veel kritiek heeft op hoe Franny dingen aanpakt.

Ondanks deze harde oppervlaktelaag en de cynische en boze houding van Zooey, klinkt er wel degelijk veel liefde voor zijn zusje door. Je merkt dat hij haar graag wil helpen. De dialogen zijn erg goed en levendig geschreven en vervelen bijna geen moment. De handeling in het verhaal staat zo goed als stil, en bestaat dan ook vooral uit dialoog. Maar Salinger schrijft zo pakkend, dat dit nooit een probleem is. Hij beschrijft alles met een minutieuze, bijna meditatieve concentratie, waarbij de handelingen (en vooral de lichaamstaal) van de personages nauwkeurig worden gevolgd. Alsof zijn interesse in het Boeddhisme hier merkbaar is. Bij zijn beschrijvingen speculeert Salinger over de gedachtes en gevoelens van zijn personages, maar nooit is hij daar stellig over. Het wordt aan de lezer overgelaten te bepalen hoe de personages zich voelen, maar dat is nooit moeilijk af te leiden uit hun lichaamstaal en gedrag.

De gesprekken tussen Franny en Zooey - of eigenlijk de monologen van Zooey - handelen over religie, over hun oudere, gestorven broer Seymour, en over de rol die religie speelde voor Seymour. Het blijkt een familie van zoekers te zijn, altijd op zoek naar de zin van hun bestaan. Het is merkbaar dat Franny en Zooey beiden veel respect hadden voor hun oudere broer, en dat hij voor hen een baken was, die ze nu zijn verloren. Zooey doet op zijn onhandige manier krampachtige pogingen om Franny te helpen, door in zekere zin de positie van zijn overleden broer in te nemen. Of hij daarin slaagt, ga ik niet verklappen.

Ik heb zeer genoten van dit boek en kan niet wachten om ook de resterende verhalen uit de Glass-reeks te lezen. Een absolute aanrader voor diegenen die van goed geschreven, vaak humoristische dialogen en bespiegelingen houden.

Franny en Zooey zijn twee snobs die in een quarterlifecrisis zitten. Het boek is een lange klaagzang waarin broer en zus ononderbroken alles en iedereen zitten af te zeiken. Er zit veel oprechte woede in, het is scherp en vindingrijk; vooral het tieren tegen de universiteit en academische vorming in het algemeen kon mij goed bekoren.