Het Bureau 1: Meneer Beerta - J.J. Voskuil (1996)

Ik snapte nooit hoe je een serie boeken kon schrijven die allemaal over alleen maar een bureau (zo'n ding met lades en een computer erop) gingen en dat die dan ook geen heel goed zouden zijn .

Verstand komt met de jaren zullen we maar zeggen

Het Bureau als metafoor voor het leven, het werken. In een dikke roman, waarin schijnbaar niks bijzonders gebeurd maar die, doordat er zo weinig in gebeurd, des te harder nadreunt in het besef dat alle leven/werk zinloos is.

Voskuil schrijft mooie zinnen en is vooral een meester in de dialoog:

"Nu Nijhuis ziek is, moeten jullie maar zelf je begroting maken" zei Beerta.
"Wat heeft Nijhuis eigenlijk?" vroeg Maarten
"Nijhuis heeft het aan zijn hart"
"Aan zijn hart ?"
"Ja, dat verbaasde mij ook"
"Moeten we daar dan niets aan doen?"
Beerta draaide zich om en keek hem aan over zijn bril
"Wat wou je daar dan aan doen?"
"Iets brengen?"
"Goed breng hem maar iets" Hij ging weer aan zijn werk. [..]

"Ik heb genoten" verzekerde Beerta, hij stond met zijn rug naar de kachel en keek toe terwijl Maarten zijn kant van de tafel ontruimde. "Als ik daar woonde, zou ik vast en zeker ook communist zijn"
"Heeft u dan niets van het regime gemerkt?" vroeg Maarten.
"Nee, het enige wat je merkt is de mensen er wat armer zijn, maar het salaris van de hoogleraren is even hoog als hier en de wetenschappelijke werkers worden wel iets minder dan wij betaald, maar toch nog behoorlijk. Ik ben nog nooit in een land geweest waar de intellectuelen zo op hun waarden werden geschat"
"Merkwaardig" Hij zette zijn schrijfmachine op zijn bureau.
"Waarom is dat merkwaardig?"
"Omdat intellectuelen toch profiteurs zijn ? En je zou verwachten dat communisten daar niets van moesten hebben."


5*

Na een bladzij of 200 weer weggelegd.

Het ging nl. helemaal nergens over

Wellicht dat Thrillseeker ook tot die conclusie komt?

Denk het niet

Hoeft gelukkig ook niet.

Das dan ook weer fijn


Nee dit is duidelijk niet favoriet.

Maar voor degene die het wel leuk vinden. Veel leesplezier

Het heeft bij mij ook even geduurd voor ik de moeite nam eraan te beginnen, ik associeerde dit altijd vooral met vpro-achtig absurdisme. Gelukkig heb ik een paar jaar geleden toch de gok gewaagd en het is me geen moment tegengevallen, vond het echt jammer dat het na zo'n 5.000 pagina's was afgelopen, dus ben maar snel verder gegaan met Bij Nader Inzien.

Het eerste deel is zeker nog niet de beste. Naarmate Maarten Koning belangrijker wordt binnen Het Bureau worden de gebeurtenissen ook interessanter. Niet voor niets nemen die jaren ook veel meer pagina's in beslag dan de eerste jaren van zijn dienstbetrekking.

Een meesterwerk, dat ik tot mijn spijt 3 dagen geleden uit had. Alle 7 delen welteverstaan.

Het boek gaat over een meneer die op een kantoor gaat werken, hij wil eigenlijk niet maar begint er dan toch langzaam in te groeien. Je leert zijn collega’s kennen en er worden veel gesprekken tussen mensen meegenomen in het boek waardoor je ook leert hoe mensen op elkaar reageren. Het was wel een prima boek en ik had wel vaker een glimlach op mijn gezicht (vooral door de directeur, wat reageert hij soms leuk) maar toch kreeg het mij niet echt mee. Ik had graag meer achtergrond informatie gehad bv en niet enkel alles van het bureau.

Het vervolg op Bij Nader Inzien, één van de beste boeken uit de Nederlandse litteratuur (met dubbel-t ja, zoals ook Voskuil het steeds schrijft). Deze eerste van Het Bureau was voor mijn gevoel wel minder, en pas bij het lezen van mijn review wist ik weer waarom: Bij Nader Inzien ging nog echt ergens over. Over vriendschappen vooral, en het verval ervan.

Meneer Beerta gaat vooral over de zinloosheid van het leven, zonder dat Voskuil er echt op hamert, enkel af en toe via de mond van protagonist Maarten Koning, die ik wel een beetje een zeikerd vind: ja, het leven is zinloos, maar als je er nu eenmaal bent kan je er maar wel het beste van maken. Hij ging me wel eens irriteren daarom, net als zijn vrouw die ook raar reageert dat hij überhaupt werk heeft. Allicht was het toen een andere tijd, maar ik denk niet dat een schrijver anno nu met die gedachten moet aankomen: niemand zou hem begrijpen. En je blijft dus enkel bij Koning, waardoor de afwisseling wel minder is, plus dat de inhoud waar het om gaat net wat minder is.

In stijl is deze echter wel bijna gelijk. Wel worden er nu en dan brieven ingestopt (minder interessant overigens, zoals alles rond de persoon van Frans Veen, de schrijver van die brieven) en af en toe een droom van Koning, maar verder blijft psychologie achterwege en zie je enkel de façade van Koning en zijn doen en laten. En dat is best leuk, beter dan al die zelfbenoemde schrijvers van tegenwoordig die hun personages vol trauma's stoppen en dan er een raar persoon van maken en je als lezer laat gissen wat er daarmee aan de hand. Daarnaast bestaat dit boek niet zozeer uit een doorlopend verhaal, maar vooral uit talloze korte stukjes die achtereenvolgend zo wel een verhaal vormen. En die losse stukjes zijn over het algemeen zeer vermakelijk. Vooral hoe men met elkaar op kantoor omgaat: zowel die eerste werkdag, als de haat en nijd, als het overleggen hoe men nieuwe bureau's kan bestellen en hoe deze te verplaatsen. Allemaal zo herkenbaar, ook nu nog (al is het boek zelf nog geen 20 jaar oud). Verder is Meneer Beerta een leuk personage en best interessant: enerzijds ouderwets aandoend (voor mij nu dan) en wat stijf die zich als directeur met 'meneer' laat aanspreken, anderzijds kletst hij op kantoor over van alles en nog wat en stelt zich als gelijke op van zijn werknemers. 3,5* en deel twee van Het Bureau komt nog wel een keer.

Het komt inderdaad ouderwets over, maar dat is toch ook logisch, want het speelt zich af rond 1960. Ik vond het een heerlijke serie.

Dit was zeker een leuk boek! Ik twijfel echter of de verhalen van Maarten Koning nog voor 6 boeken lang boeiend kunnen blijven. Wat ik vooral goed vond gedaan, waren de personages en hoe Voskuil de omgang tussen die verschillende personages beschreef. En zoals mjk87 al zei, ergerde ik me ook aan Nicolien. Wat was er nou mis met die bandrecorder? Waren mensen daar rond 1960 bang voor of zo?

Ook ben ik benieuwd naar de meningen van de mensen die alle 7 boeken hebben gelezen. Loont het? En blijven de volgende delen nog wel interessant?

Ik vond van wel! Ik heb zelfs de eerste vier delen in hetzelfde jaar gelezen... daarna even pauze. Het is soms best droge kost en wel even doorploeteren, bijvoorbeeld als Maarten op een congres is en steeds Duits praat, maar ik heb er zeker van genoten.

Ik heb nu deel 3 gehad, elk jaar een deel, blijft op eenzelfde niveau tot nog toe. Deel 2 tot nu de beste, vooral door veel herkenning. En het leest gewoon fijn een aantal bladzijden voor het slapen gaan.

Dank jullie wel. Ik zal denk ik wel een paar pauzes houden. Deel 2 ga ik wel binnenkort lezen, maar daarna wacht ik even, anders raak ik de cyclus al snel zat.

Mieters!

Waarom is het boek niet meer te verkrijgen?

Het hoorspel van 'Het Bureau' is nu ook beschikbaar als podcast, bijvoorbeeld in Overcast. Erg leuk!