menu

Il Fu Mattia Pascal - Luigi Pirandello (1904)

Alternatieve titel: Wijlen Mattia Pascal

mijn stem
4,15 (13)
13 stemmen

Italiaans
Psychologisch

293 pagina's
Eerste druk: Nuova Antologia (periodiek), Rome (Italië)

''Een van de weinige dingen, ja, misschien het enige dat ik zeker wist, was dit: dat ik Mattia Pascal heette.'' Maar ook de zekerheid een eigen naam te hebben zal snel vervluchtigen in het leven van bibliothecaris Mattia Pascal. Aan hem doet zich een riante mogelijkheid voor: herboren worden, zich te ontdoen van zijn eerdere bestaan en een nieuw leven beginnen. Zijn vrouw, zijn schoonmoeder en vrienden herkennen hem in het lijk van iemand die zich van het leven heeft beroofd en ze verkeren in de veronderstelling dat hij dood is. Hij ziet en grijpt zijn kans. Rijk geworden dankzij grote winst aan de roulettetafel kan hij zijn leven opnieuw opbouwen en zich een nieuwe identiteit aanmeten als Adriano Meis. Maar zijn pas verworven vrijheid blijkt in werkelijkheid een stalen gevangenis. Hij heeft geen papieren en geen burgerlijke staat: hij is niemand, hij bestaat niet. Na allerlei dramatische en ook komische verwikkelingen komt hij tot de conclusie dat een leven zonder identiteit, als de schim van zijn ware persoon, niet de moeite waard is geleefd te worden en hij besluit hij op zijn schreden terug te keren.

zoeken in:
avatar van andreas
3,5
“Wijlen Mattia Pascal” zou de bekendste roman van Nobelprijs winnaar Luigi Pirandello zijn. Hierin peilt hij naar de menselijke identiteit: kunnen we leven zonder maatschappelijke wortels? De welsprekende verteltoon en de humor maken hem tot een prettig boek om te lezen. Het verhaal is bovendien gelardeerd met vaak heel spitsvondige en ironische analyses en naar het einde toe sluipt er nog een tragisch element binnen. Ondanks de gedateerdheid van sommige passages, zeker een lezenswaardig boek!

avatar van eRCee
3,0
Mijn voorkeur gaat toch uit naar Iemand, niemand en honderdduizend. Het inhoudelijke niveau van dat boek wordt in Wijlen Mattia Pascal niet gehaald, terwijl de literaire zwakheden van Pirandello dezelfde zijn. Het verhaal loopt wat stroef, de verteltoon is rommelig en hoewel ik de in het nawoord beschreven kritiek van ongeloofwaardigheid niet deel vind ik het boek wel 'cerebraal' en klinisch. Ondanks het boeiende thema en enkele zeer rake opmerkingen een kleine tegenvaller dus.

avatar van Pythia
4,5
‘Wijlen Mattia Pascal’ gaat over de totale vrijheid: geld genoeg en geen maatschappelijke banden. Hoe leeft een mens in die omstandigheden, wat zijn de praktische en de emotionele problemen die hij tegenkomt?
Het is bovendien een boeiend verhaal waar je met plezier de tijd voor neemt.

3,5
Ik deel de mening van eRCee. Ook ik vond dit boek minder sterk dan Pirandello's laatste roman, Uno, nessuno e centomila, maar dat was voor mij dan ook een absolute topper. Naar mijn gevoel had Pirandello nog niet die "literaire rijpheid" in Il fu Mattia Pascal. Hij laat de literaire spitsvondigheden misschien nog te veel primeren op de eigenlijke inhoud. Hij wentelt zich misschien nog wat te veel in de saus van zijn eigen schrijverschap...

avatar van manonvandebron
4,5
Pirandello geeft je twee zedenkomedies voor de prijs van één, want halverwege wendt de protagonist z'n eigen dood voor en begint hij een nieuw leven onder een andere naam. Er zijn platte grappen over impotentie en over een schoonmoeder, maar ook verfijnde humor. Edelmoedig kun je Mattia Pascal bezwaarlijk noemen. Hij is een macho en een egoïst. Hij maakt twee vrouwen zwanger en laat z'n gezin onbemiddeld achter. Het roulettewiel symboliseert het toeval dat mee z'n levenslot bepaalt.

Na de grote omwenteling gaat hij zich filosofische vragen stellen, als een eenzaat die gedeeltelijk buiten het leven staat. Kun je ontsnappen aan je eigen verleden, aan je eigen identiteit? In het begin denkt hij dat hij de totale vrijheid gevonden heeft, maar algauw stelt hij vast dat die vrijheid haar beperkingen heeft. Hij leert een aanhanger van de theosofie kennen, een esoterische stroming die toen erg in trek was. Onder invloed van Plato speelden licht en schaduw hierin een grote rol. Pirandello spot hier ook mee door een kolderieke seance te beschrijven.

Toen deze roman in 1904 gepubliceerd werd, verweten critici de schrijver een gebrek aan geloofwaardigheid. In een nawoord wijst Pirandello er echter fijntjes op dat ruim een decennium later een gelijkaardige gebeurtenis, met een dood gewaande man die onder een valse naam verder leefde, echt plaatsgevonden heeft. Het leven imiteert de kunst.

Gast
geplaatst: vandaag om 11:12 uur

geplaatst: vandaag om 11:12 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.