Karakter: Roman van Zoon en Vader - F. Bordewijk (1938)

Schitterende stijl. Vond de film ook heel goed.

Alleen al om het elegante taalgebruik is het een genot om dit te lezen!
Karakter – F. Bordewijk | Lalagè leest - lalageleest.wordpress.com

Prachtig boek, met name door de stijl van Bordewijk. Vaak een verassende zinsopbouw en woordkeus, maar wel zeer elegant. Sommige passages zijn ronduit schitterend. Verder heb ik genoten van de karakters, hoe ze zich ontwikkelen en elkaar beïnvloeden. Op het einde is het cirkeltje rond, maar nergens wordt het geforceerd. En dan die fantastische namen! Dreverhaven, Katadreuffe, Stroomkoning, Rentenstein, Graanoogst en ga zo maar verder.

Met heel veel plezier dit meesterwerkje gelezen. Het is een combinatie van 'coming-of-age', een familiestrijd en prachtig uitgediepte personages die werkelijk fantastisch is verwoord door Bordewijk. Het gegeven dat deze Rotterdamse wereld een paar jaar later letterlijk weggeblazen zou worden maakt dit harde verhaal enkel harder.

Binnen het kleine aantal pagina's komt hij met een breed scala aan schrijfstijlen. Van unieke typeringen van personages ("het gezichtje op de te korte hals, van nature onbeduidend") tot aan analytische beschrijvingen van sociale mobiliteit ("voor de man is het de moeilijkste opgave in zijn leven om heer te worden, niet te schijnen, maar te wórden. Hij meest kunnen meespreken over alles...". En dan de opsomming van 'literaturen, kunsten, muziek, vreemde landen'....). En daarnaast ook nog eens een van de mooiste romantische scènes die ik tot nu toe ben tegengekomen (ook al gebeurt er vrij weinig): "Ik wil de river zien terwijl ik naast u sta, dan is ze voor mij op haar mooist, maar mooi is ze altijd".

En daarmee is, gelijk de Maas een huwelijk is 'tussen het zeewater en het onbedoezelde bergwater', Karakter voor mij een huwelijk tussen Rotterdam en literatuur. Voor altijd is dit karaktervolle boek verbonden aan die strijdvaardige stad. 4,5*

Ah, Karakter. Ook al zo'n bekende roman uit de Nederlandse letteren. Allicht nog meer door de verfilming in de jaren 90 en de Oscar die gewonnen werd. Na Bint en wat andere werkjes wilde ik hiermee een blokje Bordewijk afsluiten.

Ik moest bij Katadreuffe weleens denken aan Raskolnikov. Ook iemand die het zichzelf moeilijker maakt dan nodig is. Een mix tussen sadomasochisme en hoogmoed zou ik zeggen. Enerzijds boeiend, anderzijds balancerend op een heel dun draadje wat betreft geloofwaardigheid en in hoeverre ik daarin mee kon gaan. Door de wilde schreeuwerige stijl van Dostojevski lukte dat bij Misdaad en Straf wel, door de bedachtzamere stijl hier net iets minder. Dat maakt wel dat die persoon mij weinig deed en het boek een zekere afstand had waarin ik niet echt werd meegezogen. En hoewel vader en zoon beiden wel interessante wezens zijn werkte hun onderlinge strijd voor mij daardoor ook niet altijd even goed.

Neemt allemaal niet weg dat de taal wel mooi is en de sfeer beklemmend sterk is neergezet. Dit is geen vrolijke wereld om te zien maar wel een die duisterder is gemaakt dan hij waarschijnlijk was. Maar dat geeft het boek wel een zekere kracht waardoor ik me ook niet verveelde al bleef ik op afstand. 3,5*.