menu

Le Mythe de Sisyphe - Albert Camus (1942)

Alternatieve titels: De Mythe van Sisyphus | De Mythe van Sisyphus: Een Essay over het Absurde

mijn stem
4,19 (37)
37 stemmen

Frans
Ideeƫnliteratuur

120 pagina's
Eerste druk: Gallimard, Parijs (Frankrijk)

Hoe moet ik leven als ik mij nergens op kan beroepen, niet op een doel of een achterliggende betekenis? Waarom zou ik geen zelfmoord plegen? Dat is wat Camus zich afvraagt. Hij gebruikt hierbij de mythe van Sisyphus als leidraad, waarin Sisyphus, een Griekse koning, de goden bedriegt en de wrevel wekt van Zeus. Hij krijgt als taak een geweldig brok marmer een heuvel op te wentelen. Telkens als hij de top bereikt, ontsnapt het rotsblok aan zijn handen, rolt de diepte weer in en moet hij opnieuw beginnen.

zoeken in:
avatar van Wickerman
4,5
Zwaar boek, maar zeer interessant. Met name het eerste deel 'Een absurde redenering' zet aan tot denken. Mee eens? Grotendeels wel. Het leven heeft geen zin, maar kan wel de moeite waard zijn om geleefd te worden. Vergeet het absurde van het leven niet. Zelfmoord of 'de sprong' (geloof/ideologie/God) bieden geen uitweg. Tevens, aan het einde, een uitnodiging voor het (her)lezen van Kafka. Zal ik dit jaar eindelijk door Het Slot komen?

avatar van arnoldusk
4,5
Zwaar boek dat gradueel verandert in een luchtig, bevrijdend boek zou ik willen zeggen.
Ondanks de vele connecties die Camus maakt met oude Griekse goden of andere klassiekers in de literatuur blijft dit een leesbaar boek met een duidelijke boodschap, correct bondig verwoord door Wickerman.

Belangrijke toevoeging in mijn ogen is Camus' geloof in de kunst, wanneer je hebt geconstateerd dat het leven in de kern absurd is. Als je dit ooit hebt geconcludeerd is er geen weg meer terug en dien je 'de akker' die voor je ligt tot je te nemen en te accepteren zoals deze is. De kunsten (toneel, muziek, romans lezen en maken) zorgen in dat absurde-zijn voor een kompaan: een 'iets' dat ook het absurde niet uit de weg gaat in dit leven. Zijn advies is dan ook om gretig te leven. Kunst en vrouwen te verslinden. Telkens vanuit die existentialistische gedachte dat het leven absurd is en dat de invulling hieraan zélf gevormd moet worden.

avatar van Wickerman
4,5
Interessante toevoeging arnoldusk! Klopt als een bus. De kunsten als rots in de branding. Camus voelde zich het meest thuis in het theater. Prachtige toneelstukken heeft hij geschreven! Ikzelf heb de literatuur én muziek als houvast in deze absurde wereld.

4,0
Geniaal boek! En dan vooral het deel over de absurde gedachtegang. Zoals wel vaker met filosofen vind ik de vraag die hij opwerpt (hoe te leven als je je nergens op kunt beroepen?) interessanter dan het antwoord op de vraag. Camus schetst dé uitdaging waarvoor je je als mens gesteld ziet. Het stuk over Don Juan en de toneelspeler kon mij minder bekoren.

avatar van misterfool
4,5
Camus bewijst in dit boek een meesterlijk denker te zijn. Dit blijkt al uit de nauwkeurige probleemstelling: de centrale kwestie van dit boek is niet wat de zin van het leven is, maar of het zin heeft om te leven. Bij die eerste vraag wordt als uitgangspunt genomen dat het universum geen (evidente) zin heeft, maar dat de mens wel zo'n zingeving aan de wereld wil opleggen. Er is dus een mismatch tussen de mens en de wereld waarin hij wordt gegooid. Deze mismatch noemt Camus het absurde.
-
Menig denker- Camus noemt onder meer Kierkegaard- probeert die mismatch op te heffen door zich te vereenzelvigen met een eenheid; zoals een goddelijke. Net als een zelfmoord veronderstelt dit een einde van het individu, zei het bij het ene letterlijk en bij het andere figuurlijk. Zo zou het soms fijn zijn om het zinloze kwaad van het universum te ontkennen door te ontsnappen via een kosmische rechtvaardiging, maar dit veronderstelt een sprong waarin de kritische menselijke geest te pletter slaat. Camus wijst zo'n toevlucht af. Hij verkiest een menselijk verzet tegen de zinloosheid, zelfs al brengt je dit tot de rand van de gekte. Camus vindt daarom Ivan Karamazov een absurde held. Dit personage verdedigt tot het bittere eind zijn gevoel voor rechtvaardigheid tegen de onredelijkheid van de wereld.
-
Een oppervlakkige lezing van het absurdisme zou wellicht tot melancholie leiden, maar het boek biedt daarentegen juist een realistisch optimisme. Er is namelijk grote schoonheid en rust te vinden in de acceptatie van de absurditeit van het leven. Grote kunst, zoals de hiervoor aangehaalde "De Gebroeders Karamazov", haalt dit naar voren. Kunst vormt daarmee een manier om het lijden van een doel te voorzien. We kunnen de zinloosheid van het leven weliswaar niet overwinnen, maar er zit een zekere geruststelling in de gedachte dat dit ook niet hoeft. We hoeven ons enkel tegen de zinloosheid te verzetten, onder meer door het maken en consumeren van goede kunst.
-
De Mythe van Sissyphus vond ik kortom een sterk boek; activerend en positief ondanks de zware thema's die worden besproken. Ik moest om die reden denken aan The Laughing Heart
van Bukowski. Dit gedicht vangt mijns inziens het absurdisme perfect: inclusief de warme, activerende onderstroom.

"you can’t beat death but
you can beat death in life, sometimes."

avatar van mjk87
2,0
Ik heb dit werk bijna driemaal gelezen. Eerst eenmaal toen ik maar weinig kon volgen van de gedachtegang van Camus. Nu is dit soort abstracte filosofie, zoals dit boek bleek te zijn, niet echt aan mij besteed. Ik vind dat toch zoeken naar een antwoord dat er niet is, maar het toch vinden, vooral door beweringen te onderbouwen met andere beweringen, of gewoon stellig neer te zetten zonder onderbouwing en zo heb je altijd gelijk.

Enfin, misschien had ik iets gemist. De scores zijn hoog, ik lees maar al te vaak dat dit goed leesbaar is, ik heb de nieuwste vertaling die ook goed leesbaar moet zijn vergeleken met de meer archaïsche vertaling van daarvoor. Ik heb het boek daarom daarna nog een keer gelezen. Nu veel geconcentreerder en vaak genoeg stukken herlezen om maar in de gedachtegang een logica te vinden. Per saldo drie maal gelezen dus wel. Maar ik blijf bij mijn mening die ik eerst al had.

Op hoofdlijnen is Camus wel te volgen. Althans wat hij zegt, niet waarom hij het vindt. De hele hoofdvraag waarom je bij het inzien dat het leven nutteloos is ofwel voor een God ofwel voor zelfmoord zou moeten kiezen, dat is al een stellingname waar ik niet in mee kan. En vervolgens bouwt hij daar verderop voort. Ja, zo kan ik ook mijn filosofie opzetten.

Camus komt echter niet met de vraag of het leven nutteloos is, maar of het waard is te leven. En daar schrijft hij een hele filosofie op. Ik dacht vooral: waar maak je je druk om? Misschien ben ik veel te banaal, maar beleef één nacht met een mooie vrouw en voilà, je hebt je reden om te leven al gevonden.

Volgens Camus moeten we zo veel mogelijk leven. Niet zo goed mogelijk, nee zoveel mogelijk. Camus zegt: ‘Als ik aanneem dat mijn vrijheid slechts betekenis heeft met betrekking tot haar beperkte lot [dat dat vanzelf eruit voortvloeit]’. Daar zit dan al een aanname in en dat maakt de onderbouwing niet sterker, maar buiten dat vind ik dit een kromme redenering. En zo gaat dat het hele boek door.
Camus zegt volgens mij vooral dat eenmaal bewust van het absurde, je die strijd reden geeft om te leven. Maar dat is het dan ook.

Vervolgens komt hij met enkele voorbeelden van een absurde mens. Zo vindt hij een toneelspeler goed voorbeeld, die kiest namelijk voor zoveel mogelijk levens en een opeenvolging van roem. Daar doet hij wel de aanname dat dat de reden is om toneel te spelen. Misschien vindt zo’n toneelspeler het gewoon leuk om te spelen. En allicht heeft Camus gelijk en is dat de ware psyche van die toneelspeler, dat hij zoveel mogelijk wil leven door middel van personen die hij speelt, maar dat blijkt niet op basis van deze nauwelijks onderbouwde stellingname en had dus anders onderbouwd moeten worden.

Nog iets verder stelt hij dat de veroveraars weten dat de daad op zichzelf nutteloos is. Dat is sowieso nogal wiedes in de wereld van de absurde mens, immers is alles nutteloos. En vervolgens zegt hij dat er maar een nuttige daad is en wel de daad die de mens en wereld zou vernieuwen. Dat is ten eerste in tegenspraak met de hele idee, maar verder is dit ook een stelling die nergens uit blijkt en nergens wordt onderbouwd.

Een enkel hoofdstuk is nog wel boeiend, als hij in de psyche van Don Juan duikt, of de psyche van Sisyphus. Dit blijkt Camus dus wel goed te kunnen. Ook de analyse over Kafka is boeiend, al is dat slechts een aanhangsel. Overigens die hele titel is ontleend aan het verhaal van Sisyphus, dat deze man nutteloos werk doet. Maar juist daarin schuilt het nut van de straf, dus in hoeverre is dar nutteloos. 2,0*.

avatar van misterfool
4,5
Het is altijd goed om kritisch te zijn bij het werk van een filosoof. Tof stukje! Niettemin heb ik wel de drang om op een tweetal punten een opmerking te plaatsen.

mjk87 schreef:
Op hoofdlijnen is Camus wel te volgen. Althans wat hij zegt, niet waarom hij het vindt. De hele hoofdvraag waarom je bij het inzien dat het leven nutteloos is ofwel voor een God ofwel voor zelfmoord zou moeten kiezen, dat is al een stellingname waar ik niet in mee kan. En vervolgens bouwt hij daar verderop voort. Ja, zo kan ik ook mijn filosofie opzetten.
Wat Camus schetst, is de spanning tussen de orde/doel creërende natuur van de mens en de doelloosheid, eindeloosheid en het onbevatbare van het universum. Er zijn twee manieren om die spanning op te heffen. Ten eerste door zelfmoord te plegen, waardoor de mens wordt weggehaald uit de voornoemde vergelijking. Ten tweede kun je de oneindigheid van de natuur zodanig reduceren dat je het kunt bevatten in een axioma. Hierdoor haal je het onbevatbare van de wereld weg uit de voornoemde vergelijking . Dit vormt bijvoorbeeld Camus' kritiek jegens Chestov. Die zegt in wezen dat alles irrationeel is, waardoor hij irrationaliteit verheft tot een alles bevattend principe.

Mijns inziens geeft Camus hier een herkenbare beschrijving van menselijk gedrag. Ik vraag me daarom ook af waarom dit volgens jou een gemakzuchtige basis zou zijn voor een filosofie?

mjk87 schreef:
Camus komt echter niet met de vraag of het leven nutteloos is, maar of het waard is te leven. En daar schrijft hij een hele filosofie op. Ik dacht vooral: waar maak je je druk om? Misschien ben ik veel te banaal, maar beleef één nacht met een mooie vrouw en voilà, je hebt je reden om te leven al gevonden
Tsja, waarom pleegt iemand als Anthony Bourdain zelfmoord. Mooie vrouw, toffe baan, krijgt veel respect. In principe heeft hij zowat alles wat je maar kunt willen hebben. Toch blijkt het leven dan te weinig waarde te hebben om voort te zetten. Voor mij onderstrepen dat soort gebeurtenissen de relevantie van die vraag.

avatar van mjk87
2,0
misterfool schreef:
Ik vraag me daarom ook af waarom dit volgens jou een gemakzuchtige basis zou zijn voor een filosofie?


Dat zit er vooral in dat ik de hoofdstelling zwak vind, de keuze tussen een reden vinden in een God of anders maar zelfmoord (hoewel hij dit wel met zijn logica onderbouwt natuurlijk). En daar bouwt Camus zijn verdere filosofie op voort. Dat vind ik niet sterk. De term 'gemakzuchtigheid' had ik daarin niet bedoeld.

Maar dat ziet ook op je opmerking verderop:

In principe heeft hij zowat alles wat je maar kunt willen hebben. Toch blijkt het leven dan te weinig waarde te hebben om voort te zetten. Voor mij onderstrepen dat soort gebeurtenissen de relevantie van die vraag.


Ik zie die vraag, als het om het echte leven gaat, wel veel minder abstract. Ik geloof niet dat mensen, bewust of onbewust, bij 'geen reden' dan maar voor zelfmoord kiezen. Ik zie dat meer als symbolische opmerking. Ook zoals jij stelt dat het leven voor Bourdain te weinig waarde heeft, zo zou ik het niet noemen. Het is in de regel niet dat men geen waarde ziet in het leven, maar er aan lijdt. Dat vind ik een wezenlijk verschil. Ook niet iets (zelfmoord bedoel ik) dat je zomaar in een abstracte filosofie moet stoppen, daarom had ik er ook weinig over geroepen in mijn stukje. Dus ik snap wel wat jij zegt (ik vind dat je vrij knap en helder dit boekje samenvat, beter dan Camus zelf doet ) maar ik kan tegen dit onderwerp dan allicht minder op filosofisch niveau naar kijken.

Ik heb hier ook nog De Mens in Opstand liggen, ik ben benieuwd of die me wel trekt of dat het meer van hetzelfde is.

Gast
geplaatst: vandaag om 06:24 uur

geplaatst: vandaag om 06:24 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.