menu

Erobreren - Jan Kjærstad (1996)

Alternatieve titel: De Veroveraar

mijn stem
3,97 (17)
17 stemmen

Noors (Bokmål)
Ideeënliteratuur / Psychologisch

428 pagina's
Eerste druk: Aschehoug, Oslo (Noorwegen)

Na de ontluisterende val van Jonas Wergeland, uitblinker in alles, krijgt een hoogleraar de opdracht de definitieve biografie te schrijven van deze levenskunstenaar. Hij wordt daarbij geholpen door een mysterieuze bezoekster, die nog niet vrijgegeven verhalen over het fenomeen Wergeland kent. Haar relaas werpt een heel ander licht op de man die door zijn opmerkelijke tv-programma's een hele natie haar zelfvertrouwen teruggaf.

zoeken in:
avatar van eRCee
4,5
De Veroveraar, het tweede deel uit de serie over Jonas Wergeland, werpt weer een geheel nieuwe en verrassende blik op het leven van de hoofdpersoon.

De boeken over Jonas Wergeland lezen als een trein. Het landschap van verhalen dat wordt geschetst is geweldig divers, en juist de samenhang blijft boeien. Elke bladzijde uit de serie van Kjaerstad staat vol prachtige vondsten.

In De ontdekker (deel 3) wordt bijvoorbeeld beschreven dat de vader van Jonas Wergeland overlijdt. Deze vader was organist, bezeten van Bach. Na de crematie stuurt zijn vrouw een beetje as naar een aantal bevriende organisten met de vraag dit in de grootste orgelpijp uit te strooien. Wanneer ze dan op hetzelfde moment in verschillende kerken verspreid over Noorwegen een fuga van Bach inzetten, zweeft Jonas' vader op deze hemelse klanken in de lucht.

Dat soort dingen vind ik geweldig, deze geniale invallen maken het een feest om De veroveraar te lezen. Met zijn unieke stijl heeft Kjaerstad mijn hart veroverd. 4,5*

avatar van botersmaak
Ik zou deze trilogie graag lezen, maar kan dit deel maar niet bemachtigen. Geen lid van een bibliotheek ook.
Blijf wel zeer benieuwd en wie-weet binnenkort 'hebbes'.

avatar van eRCee
4,5
Redelijk wat bilbliotheken hebben de serie wel in de collectie. Maar ik vreesde al dat de trilogie weleens snel zou kunnen verdwijnen uit de boekhandels en heb ze uit voorzorg alle drie aangeschaft (hoewel slechts één in nieuwstaat). Mocht je ze nog tegenkomen, De Slechte is bijvoorbeeld ook een optie, dan zou ik zeggen: blind aanschaffen.

avatar van Pythia
3,5
In deel 1 was de vorm origineel, deel 2 is toch vooral meer van hetzelfde. De verhalen zijn vager, met veelal uit de lucht gegrepen theorieën, en lijken met name bedoeld om aan te tonen dat in ieder mens zowel goed als kwaad schuilt en daarnaast om te vertellen dat mensen makkelijk voor de gek gehouden kunnen worden omdat ze een ander nu eenmaal graag willen geloven. Ik heb het gevoel dat Kjaerstad dat laatste hier ook met zijn lezers doet. Als dat een dubbele bodem is die expres is zou het knap gedaan zijn. Zo niet, dan voel ik me in de maling genomen zo ongeveer als in 'de nieuwe kleren van de keizer'.

Het zou natuurlijk kunnen dat het in deel 3 allemaal keurig op zijn plaats valt. In dat geval zal ik mijn oordeel aanpassen. (Ten slotte moet de vraag beantwoord worden waarom Margrete al die tijd bij Jonas is gebleven? En hoe kan de mysterieuze bezoekster al die intieme details weten?)

avatar van eRCee
4,5
Wees gerust: je vragen worden beantwoord in deel drie. Gewoon doorlezen.

avatar van Pythia
3,5
Dankjewel voor je bemoedigende woorden. Die houden de moed erin.
(Ik hoop dat mijn theorie over de bezoekster niet klopt).

Ik vind deze trilogie tot nu toe helaas tegenvallen. Deel 1 had ik al wat twijfels bij, maar waar ik die bij vlagen wel geniaal vond heb ik nu bij deel 2 vooral twijfels. Niet oninteressant, maar veel herhaling van het eerste deel. Sommige stukken vind ik wel boeiend, vooral de stukken over dat hij zijn vrouw vermoordt omdat ik toch het idee heb dat daar iets gebeurt en er meer aan de hand is dan wordt verteld. En ook omdat het natuurlijk iets is wat je bij deel 1 niet per sé had verwacht. Dat zal in het laatste deel allemaal wel blijken. Ooit zal ik dat deel nog wel lezen, maar ik ben nu even Jonas Wergeland-moe.

avatar van handsome_devil
4,0
Weer ontzettend knap geconstrueerd, maar vooral de verhalen uit de eerste helft konden me totaal niet boeien. Sommige vertellingen vond ik zelfs ronduit saai en brachten niks nieuws voor het voetlicht. Kjaerstad weet zich echter te herpakken en de tweede helft van dit boek heb ik met minstens zoveel plezier gelezen als het gehele eerste deel ('De Verleider'). Het zal nog wel even duren voor ik me aan het derde deel van de trilogie waag, want ik kan niet te veel Jonas Wergeland achter elkaar verdragen, maar dát ik dat derde deel ga lezen staat buiten kijf.

5,0
Ik herlees de trilogie, en waar ik bij de eerste ronde dit tweede deel het minste vond, ben ik nu omvergeblazen... Ontzettend mooi geschreven, van inhoud diepgaand en intrigerend, prikkelend, herkenbaar ook (universeel?)... Ik ben erg onder de indruk deze keer van dit deel, nu een stuk meer nog dan van het eerste!

avatar van psyche
3,5
psyche (crew)
Pythia schreef:
De verhalen zijn vager, met veelal uit de lucht gegrepen theorieën


En deze lezer, die ploegt voort, eindelijk bijna op de helft, op pagina 224 al die omgevallen boekenkasten ofwel erudiete weetjes beu… zoals handsome_devil al schreef het boeit me totaal niet.
Mijn hoop is gevestigd op die tweede helft …

avatar van eRCee
4,5
Zou het kunnen zijn dat Kjaerstad een beetje "mannen-literatuur" schrijft?

avatar van psyche
3,5
psyche (crew)
eRCee schreef:
Zou het kunnen zijn dat Kjaerstad een beetje "mannen-literatuur" schrijft?


Nee hoor, dat is het niet. Wat mij betreft slaat hij door in al die weetjes, opgehangen aan de dood van Jonas Wergelands vrouw. Ik weet niet of het spannend moet zijn, bijvoorbeeld 'wie heeft het gedaan' danwel 'hoe zit het?' maar dat is het voor mij niet, meer nieuwsgierigheid, want waarom lees ik anders door? Voor mij is het nog maar de vraag en is het helemaal niet op voorhand zo dat Wergeland de dader is.
'De professor' in dit boek schreef eerder in de grote lijnen, niet in details verkondigt Kjaerstad; het boek stroomt over van de details verteld door de 'geheimzinnige persoon'.
Ongetwijfeld leidt het uiteindelijk ergens toe, maar mijn geduld begint op te raken terwijl ik mezelf best geduldig vind. En dan schrijft Kjaerstad voorts een leuke cliffhanger (want schrijven kan hij natuurlijk wel) aan het eind van zijn hoofdstuk en trap ik er wéér in verder te lezen

avatar van eRCee
4,5
Ik vond al die verbanden en weetjes geweldig. Het zijn vaak echte motieven, niet zomaar wat gepronk met kennis of met de hoge kunsten. De trilogie is echt een construct en niet zozeer een organisch psychologisch portret. Kijk, de verdeling in mannen en vrouwenliteratuur bestaat natuurlijk niet, maar toch zou het mij niet verbazen als schrijvers als Kjaerstad en Kundera minder een vrouwelijk lezerspubliek aanspreken dan gemiddeld.

avatar van psyche
3,5
psyche (crew)
eRCee schreef:
Ik vond al die verbanden en weetjes geweldig. Het zijn vaak echte motieven, niet zomaar wat gepronk met kennis of met de hoge kunsten. De trilogie is echt een construct en niet zozeer een organisch psychologisch portret. Kijk, de verdeling in mannen en vrouwenliteratuur bestaat natuurlijk niet, maar toch zou het mij niet verbazen als schrijvers als Kjaerstad en Kundera minder een vrouwelijk lezerspubliek aanspreken dan gemiddeld.


Ik heb geen enkel probleem met bijvoorbeeld Kundera of Saramago; wel lezen bijvoorbeeld Mann, Marías (heeft eveneens een handje van ingeslagen zijpaden wat mij betreft) lastiger. Het eerste deel van deze trilogie was beter te behappen. En nogmaals, ik begrijp ook wel dat het ergens toe kan of zal dienen, maar het gevoel van dode echtgenote als kapstok voor Joost mag weten wat voor construct hij aan het bouwen is, het doorploegen is geen feestje momenteel

avatar van psyche
3,5
psyche (crew)
… in hoeverre een verhaal over slechtheid, door een wonderlijke metamorfose, ooit een mooi verhaal kon worden … (pag 446)

Jonas Wergeland is op sportief, artistiek, seksueel en intellectueel gebied een uitblinker. In De Verleider, het eerste deel van een trilogie, treft hij na thuiskomst van een van zijn vele reizen, zijn vrouw dood aan. Vermoord.
In dit tweede deel van de trilogie De Veroveraar draait het nog steeds om het leven van Wergeland en zijn overleden echtgenote. Ook maak ik weer kennis met een mysterieuze verteller, een vrouw dit keer, ze daalt op Witte donderdag neer in de werkruimte van een professor, de biograaf van Wergeland. De vrouw ziet eruit als een engel des doods, tenminste dat roept haar uiterlijk bij mij op; haar zwarte kleding, haar witte gelaat en zwart opgemaakte ogen, zo donker had de professor het nog nooit gezien; net als haar bloedrode lippen. Tijdens alle wetenswaardigheden die auteur Jan Kjaerstad als vanouds via de vertelster opvoert slaat mijn fantasie al toe bij haar komst op Witte donderdag; een auteur tevens theoloog als JK schrijft in mijn optiek niets zomaar. De vrouw zal op paaszaterdag de professor voor het laatst bezoeken.

Tegelijkertijd wil ik me niet laten verblinden door alle kronkelende verhalen die als slangen om iets heen draaien. Ergens schrijft JK dat leegte in een alledaags mensenleven opgevuld kan worden met zoveel mogelijk inhoud; bijvoorbeeld kennis , wetenswaardigheden, details, hoe méer opvulling hoe meer leegte in de mens.
Johan Wergelands oudere vriend de acterende schipper Gabriël heeft ondertussen hem drie jaar lang betoverd met verhalen, hem laten zien hoe hij zijn publiek kan betoveren en veroveren met vrijwel niets.

Wat zegt het over mij dat ik net als Gabriëls publiek deze poppenkast, deze trilogie blijf volgen? Word ik door de auteur veroverd? Het woord dat niet alleen de titel van dit tweede deel draagt, het is bovendien een leidmotief, net als de draak al dan niet versus zwaan. Complementariteit, middelmatigheid, na-apen en originaliteit; en niet te vergeten terugkerende vermetele koppigheid zijn belangrijke patronen in het weefsel van JK.
Gaandeweg ploppen gedachten bij me op, die ik vervolgens een paar regels later lees, of roept de tekst - niet geheel onterecht zal blijken - associaties op aan een ander leesproject van lang geleden, dat ik destijds zonder bijbehorende duidingen evenmin makkelijk las, sterker, ik had er een hele zomervakantie voor nodig,

Gelukkig is de tweede helft van De Veroveraar beter te behappen dan het eerste gedeelte, genoemde en in of aan elkaar gevlochten patronen worden beter zichtbaar, waardoor de tekst iets meer lucht ademt, tot aan het duidelijke gevoel dat dit verhaal ergens naartoe gaat, ik ontdek vage contouren. Ik heb, ongelofelijk, zelfs de pé erin als ik bij de laatste bladzijde ben beland omdat het nog niet af is ...
Ik vertrouw op een passage op pagina 40: het verband tussen de verhalen in een leven is even belangrijk als de verhalen zelf.
Verhalen die, dat heb ik al vaker meegemaakt, een metamorfose kunnen ondergaan, dusdanig dat ik ze uiteindelijk meer of hoger waardeerde.

Na deel 2 van deze trilogie las ik een ruime pauze in (geen deel 3 mee op vakantie). Wie weet of en welke metamorfose De Ontdekker na mijn huidige 3,5* bij De Veroveraar zal ondergaan.

3,5
Mooi, maar toch minder pakkend dan De Verleider. Hoewel de hoofdstukken nog steeds bol staan van de ingenieuze terugverwijzingen en Kjaerstad - analoog aan het principe van complementariteit - op prachtige wijze blootlegt dat de mens allerlei tegenstellingen in zich herbergt, waaiert het verhaal naar mijn smaak wel erg breed uit. Toch vermoed ik dat het allemaal nog op geniale wijze bij elkaar komt, ook omdat Kjaerstad bovenstaande kritiek zelf al adresseert door de hoogleraar te laten verzuchten:

"Hetzelfde gold voor de volgorde, die me in het begin zo in de war had gebracht vanwege de gewaagde sprongen tussen de verschillende niveaus in Jonas Wergelands leven. Nu ergerde ik me plotseling aan het feit dat haar sprongen niet radicaal genoeg waren; ik kreeg steeds meer de indruk dat haar 'verbindingselementen', de redenen waarom ze een verhaal aan een ander vasthaakte, volkomen willekeurig waren, dat ze helemaal niet zo nauwkeurig doordacht waren als zij beweerde. Af en toe werd ik bijna kwaad als zij, na een beëindigde vertelling, verder ging met een nogal voorspelbaar verhaal en niet met datgene wat ik verwachtte of zelf zou hebben voorgesteld vanuit wat ik wist, een veel spannender sprong."


Tot zover roept het verhaal over Jonas Wergeland bij mij vooral intellectuele bewondering op en raakt het me nog minder op een emotionele niveau. Toch heeft De Veroveraar genoeg nieuwsgierigheid gewekt om gelijk door te gaan met deel 3.

Gast
geplaatst: vandaag om 02:47 uur

geplaatst: vandaag om 02:47 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.