La Possibilité d'une Île - Michel Houellebecq (2005)

Net als Huxley, een belangrijke invloed op Houellebecq (zie ook Elementaire Deeltjes) is Michel een betere denker dan schrijver. Verhaaltechnisch, qua personages en stilistiek is het werk net beneden gemiddeld, maar hoe de moderne samenleving en het huidige tijdsgewricht aangepakt worden is ronduit fenomenaal.

Daar was Michel echter niet klaar mee, hij laat ons in dit fascinerende werk, dat nauw aansluit bij zijn vorige twee romans en de novelle Lanzarote, al een stuk van de toekomst volgens deze misantroop zien. Op virtuoze wijze worden de (soms tegenstrijdig lijkende visies) van o.a. de eerder genoemde Huxley, veel Nietzsche & Kant en nog een aantal denkers van wiens werk ik dan weer niets weet, in elkaar gepast tot een onwrikbare, zwartgallige en enigzins karikaturale, maar daarom zo effectieve legpuzzle die de vinger op de pijnlijke punten van de moderne tijd legt, om vervolgens pesterig te blijven drukken.
Alleen al vanwege deze groteske tour de force vind ik dit absoluut zijn beste roman.

Ja, dit boek kan mij wel bekoren. Inderdaad niet omdat zijn stijl zo geweldig is, of omdat de personages zo fantastisch zijn uitgewerkt. Maar aan de andere kant: dat sluit wel uitstekend aan op het beeld dat in de roman wordt opgeroepen: de directe en soms wat lompe manier van vertellen en de afstandelijkheid waarmee Daniël de mensen uit zijn omgeving ziet passen bij het karakter dat steeds meer los van de wereld komt te staan. Van hem hoeft het niet meer, en dat geldt ook voor de mensheid als geheel.
Dat beeld van een afbrokkelende mensheid wordt tot in het absurde doorgevoerd in de commentatoren op Daniëls levensverhaal, tot in een post-apocalyptische wereld waarin ook bij de nieuw-menselijke personages weer iets menselijks opduikt. Blijkbaar zijn bepaalde verlangens en onzekerheden niet uit te roeien.
Dit is wel zo'n boek waarbij ik achteraf denk: had ik maar meer aantekeningen gemaakt. Dat moet dan maar als een compliment aan de schrijver worden geïnterpreteerd.

Ik ben compleet geobsedeerd door deze geweldige roman. Elk jaar herlees ik hem en 't is mijn droom om er nog altijd iets kunstzinnigs mee te gaan doen in de vorm van schilderkunst.
Houellebecq op zijn best: boordevol bespiegelingen, filosofie, cultuurpessimisme en 'n griezelige toekomstvisie over gekloonde mensen.
Lezen!

Aardige ideeën verpakt in een matige roman. Dit boek begint nog wel aardig, vooral als het om de mislukte relaties draait van Daniël. Ook roept Houellebecq af en toe boeiende dingen. Maar de verdere vorm van de roman vond ik maar weinig aan. Die toekomstige klonen weten nooit te boeien, die wereld van hen gaat nooit leven. Dat laatste deel van 50 pagina's is echt doorploegen. Maar ook de delen rond die sekte vond ik ook niets. Daarin zit dan nog wel een goede ideeënroman verstopt. Zelf haalde ik eruit dat de mensheid nogal wat ongeluk heeft, maar dat maakt ons nu juist wel menselijk. Maar daar was deze hele roman niet voor nodig geweest. 2,0*.

De Mogelijkheid van een Eiland is een ideeënroman, waarin, a.d.v. het leven van komiek Daniel en zijn kunstmatige nazaat Daniel25, grote vraagstukken worden behandeld. Qua stijl is het heerlijk zwartgallig en droog, en bij momenten zelfs gevoelig, wat goed aansluit bij de karakters en de inhoud van het boek.

Met name de ideeën over (zingeven aan) het leven en de dood, en natuurlijk ook de liefde, die worden uiteengezet, hebben mij zeer getroffen. De afwisselende hoofstukken tussen het heden en een toekomstbeeld, gezien door de ogen van 'de nieuwe mens', vond ik in het begin nog wat mal, maar maken het boek juist sterker. Ook het sekteachtige deel is erg geslaagd en geeft stof tot nadenken, over onderwerpen als: religie, conformisme en opoffering (zelfdestructie).

De link die Houellebecq legt met de inhoud van zijn werk in relatie tot diverse filosofen en andere schrijvers is interessant. In dit geval is er een stuk van Baudelaire mij erg bijgebleven. 'De armendood' heet het. Prachtig confronterend!

5 sterren en binnenkort zeker een herlezing waard.