Brandbilen Som Försvann - Maj Sjöwall en Per Wahlöö (1969)

Ook deze is echt top. Leuk hoe de titel van het boek hier lekker dubbelzinnig is.
Als ik me niet vergis is er in deze Martin Beck vrij veel aandacht voor veruit mijn favoriete personage uit de serie en misschien wel in alle boeken die ik ooit heb gelezen, Gunvald Larsson. Hij is zo heerlijk lomp en onaangepast, erg grappig. Een soort Dirty Harry maar dan met een stuk beter uitgewerkt personage.

Weer een mooi deel in de Martin Beck-reeks. Vooral dankzij Gunvald Larsson, die in dit deel een vrij prominente rol heeft. Heerlijk hoe hij al foeterend en, zacht uitgedrukt, licht ontvlambaar zijn werkzaamheden verricht. Hij heeft verschillende hilarische uitbarstingen in dit deel; het hoogtepunt is wel als hij een verpleegster uitfoetert zoals-ie ook altijd bij zijn collega's doet.
Verder heeft dit deel ook wel de zaak die het meest onoplosbaar leek. In de delen hiervoor waren er altijd wel iets meer aanknopingspunten. Leuk ook hoe Sjöwall en Wahlöö in ieder boek weer een ander aspect van het politiewerk belichten. Dit keer is de lijkschouwing aan de beurt. Ook de Zweedse maatschappij ontsnapt niet aan de pen van de schrijvers. De protesten richten zich in dit verhaal op de onnodige sloop van historische gebouwen, de verschrikkelijk ongezonde lucht die er in Stockholm hangt, de Vietnamoorlog en nog veel meer. Blijft leuk om te lezen hoe de linkse Sjöwall en Wahlöö hun visie op Zweden geven.
Ondertussen buigen Beck en collega's zich op de lastige kwestie. De running gags die de serie kenmerken ontbreken wederom niet. Melander verstopt zich weer regelmatig op de wc en kent de jeugdherinneringen van Kollberg beter dan Kollberg zelf, Beck krabt zich een ongeluk aan zijn neus en staat weer regelmatig met zijn elleboog te leunen op de archiefkast, Rönn begint negen op de tien zinnen met 'Nou (...)' en Larsson behoeft geen uitleg.
Het maakt de serie herkenbaar. Net als de kwaliteit waarmee het duo het politiewerk beschrijft. Ondanks dat de boekjes vrij dun zijn, gebeurt er van alles en heb je aan het eind van de rit echt het idee dat je het werk van begin tot eind hebt meegemaakt. Jammer is wel dat, net als in het voorgaande deel, ook hier het einde wel heel plotseling komt.

* * * *

Opnieuw een soepel lezend boekje. En volgens mij een heel realistische weergave van recherchewerk. Namelijk een hoop giswerk, lange dagen maken en een niet geringe rol voor het toeval.

Koffie à la klont!

Alles wat je maar kan wensen van een politieroman die speurwerk serieus neemt. De serie mag dan vernoemd zijn naar Martin Beck, en die neemt ook wel het voortouw, het is inmiddels een echte teamprestatie. Andere detectives staan van tijd tot tijd nadrukkeliijk in de schijnwerpers en ze hebben elk zo hun (grappige) eigenaardigheden. Een van hen wordt al snel zelfs de held van deze episode. Gunvar Larsson redt levens, vandaar. Wat ook helpt, is zijn no nonsense houding en bruut geslepen tong. Dodelijker dan menig geladen vuurwapen, zeg maar. Een prachtfiguur.

En de zaak? Stinkt aan alle kanten. Een aparte dit keer. Het lijkt erop alsof een man die op het punt stond zichzelf van het leven te beroven, desondanks vermoord is en dat in een huis dat, zoals het ernaar uitziet, op datzelfde moment per ongeluk in vlammen opgaat. Merkwaardig. En daar blijft het niet bij. Sjöwall en Wahlöös boeken staan niet bol van de pagina's, maar ze hebben heel wat meer te vertellen over rechercheurs, hun werk en de wereld waarin ze dat doen dan de meeste moderne soortgenoten die het met het dubbele aantal bladzijden doen. Een gouden serie.

En vergeet niet; de paling is een geheimzinnig dier.