Het verhaal van dit boek is uiteraard welbekend via de laatste verfilming die toch ook alweer dateert van 1984, en intussen is er ook nog een musicalversie geweest. Wat vliegt de tijd. Toevallig heb ik de Ciske-trilogie op de kop kunnen tikken voor 1 euro. En hoewel mijn verwachtingen niet erg hoog lagen - er kleeft behoorlijk wat drama aan waarbij het oppassen geblazen is voor melodrama - leek mij dit toch het risico waard
. En wat is het een aangename verrassing gebleken. Ik had helemaal geen idee dat Ciske De Rat - het boek - verteld wordt vanuit het standpunt van een leerkracht, meester Bruis, die de wereld rond hem aanschouwt, met uiteraard de focus op die ene jongen in zijn klasje. Erg genietbare observaties van de meester die je inzicht verschaffen in het leven van Ciske. In feite is het standpunt van de meester zo ‘meesterlijk’ beschreven dat ik er op gokte dat auteur Piet Bakker zelf onderwijzer was geweest. En een blik op zijn cv heeft zijn biografische insteek bevestigd.
Het is intussen een publicatie met respectabele leeftijd waardoor je er gratis een inkijk op de Nederlandse samenleving van toen bij krijgt. Waar posities duidelijk afgebakend waren en er ook nog een plaatsje ingeruimd blijkt voor de Allerhoogste.
Ciske De Rat is een entertainend naturalistisch werkje, al vraag ik me wel af of dit nog bekendheid zou genieten zonder de filmversies die er geweest zijn. In elk geval mag Piet Bakker credits krijgen voor een sterk verhaal en een fijne vertelstijl.