Van Dankbaar naar Strijdbaar: Emancipatie als Antwoord op Extreemrechts Populisme - Bilal Ben Abdelkarim (2024)
mijn stem
5 stemmen
Nederlands
Autobiografisch / Ideeƫnliteratuur
224 pagina's
Eerste druk: Walburg Pers,
Zutphen (Nederland)
Hoe is het om als jongen van Marokkaanse oorsprong volwassen te worden in een maatschappij waarin je als ‘de Ander’ wordt gezien? Op 11 september 2001 sloeg de sfeer om en werden moslims in het westen op zijn best gewantrouwd. Bilal Ben Abdelkarim was zeventien en op zoek naar zijn identiteit. In een periode waarin het afgeven op een islamitische identiteit een succesmiddel voor extreemrechtse politici werd, leek het erop dat er enkel twee keuzes waren: wegkwijnen in slachtofferschap of assimileren. Geïnspireerd door de Arabisch-Europese Liga – een organisatie die gelijke rechten opeiste voor niet-westerse minderheden in Europa – koos Bilal voor een derde optie: emancipatie. Hij neemt je in dit boek mee op reis, een reis waarin zijn generatie transformeerde: Van dankbaar naar strijdbaar.
2
psyche (crew)
geplaatst: 7 april 2024, 15:26 uur
Mohammed Benzakour (socioloog en schrijver) over Van Dankbaar naar Strijdbaar:
Anja Meulenbelt (schrijfster, politica, activiste) over Van Dankbaar naar Strijdbaar:
Boek verschijnt 14 juni 2024, ik ben benieuwd.
'Ruim twee decennia na de aanslagen in New York, de moord op Pim Fortuyn, de spectaculaire opkomst van AEL blikt dit boek terug op woelige tijden. Een even doorwrochte als dappere poging om de Nederlandse samenleving een spiegel voor te houden, openhartig en persoonlijk. Alle lof!'
Anja Meulenbelt (schrijfster, politica, activiste) over Van Dankbaar naar Strijdbaar:
'Een analytisch sterk en persoonlijk doorleefd boek over hoe het gaat met drie generaties moslimmigranten in onze Lage Landen. Belangrijk voor het zelfbewustzijn van de migranten, maar niet minder belangrijk voor de zogenaamde 'echte' Nederlanders en Belgen. Een absolute aanrader.
Boek verschijnt 14 juni 2024, ik ben benieuwd.
0
geplaatst: 4 juni 2024, 09:55 uur
eRCee schreef:
Van onze Bilal toch?
Van onze Bilal toch?
Dat vroeg ik mij ook al af, maar hij is uitgeschreven per februari zie ik nu.
4
psyche (crew)
geplaatst: 4 juni 2024, 13:58 uur
Interview met Bilal Ben Abdelkarim
“Voor mij is emancipatie van levensbelang” - Nieuw Wij - nieuwwij.nl
“Voor mij is emancipatie van levensbelang” - Nieuw Wij - nieuwwij.nl
3
Sol1 (moderator)
geplaatst: 8 juni 2024, 14:03 uur
Alvast een eerste, kortere reactie om de zaken leesbaar te houden.
Het boek bestaat - afgezien van enkele appendices - uit drie delen: ‘De Stam’, over de schrijver en zijn familie en de politieke reacties op en binnen de groep van Marokkaanse Nederlanders na de aanslagen van 11 september 2001, met daarbij de verhoudingen met de Nederlandse politiek tot heden; ‘De Natie’, over het ontstaan van de AEL, haar visie, filosofie en doelstellingen en de persoon Dyab Abou Jahjah; ‘De Wereldgemeenschap’, over de opkomst van extreemrechts in tijden van globalisering en over emancipatie als antwoord op extreemrechts populisme.
Inmiddels heb ik circa de helft van dit boek al gelezen. Het valt onder andere in de (auto)biografische delen rond hemzelf – inclusief zijn muziekvoorkeuren! - en zijn familie op dat Bilal Ben Abdelkarim begeesterd schrijft, duidelijk betrokken is bij zijn onderwerp en zijn bezieling ook weet over te brengen op de lezer. Zijn verhaal is prettig leesbaar. Dat geldt net zo goed voor de weergave van zijn eigen politieke gedachten of die van anderen.
Uit zijn familiegeschiedenis blijkt opnieuw de actieve betrokkenheid van de Marokkaanse Nederlanders bij de samenleving, hun ondernemingszin. Het boek sluit daarmee aan bij met name Marokkanen in Nederland: De Pioniers Vertellen - Annemarie Cottaar e.a. (2009), waarin eveneens een aantal vooroordelen uit de weg worden geruimd.
Het is één van de boektitels die in ‘Van Dankbaar naar Strijdbaar’ worden aangehaald.
Andere boeken zijn onder meer Mijn Ontelbare Identiteiten - Sinan CĢ§ankaya (2020), of bijvoorbeeld nog op persoonlijk sociaal vlak Yemma: Stilleven van een Marokkaanse Moeder - Mohammed Benzakour (2013). Er is keus genoeg, voor wie zich verder wil verdiepen.
Voor wat betreft die vooroordelen, blijft het vechten tegen de bierkaai: als lid van deze gemeenschap kan je het in ogen van sommige anderen blijkbaar nooit goed doen. Dat uit zich in het groot in bijvoorbeeld de misplaatste gedachte en eis van bepaalde derden dat je persoonlijk verantwoording moet afleggen voor alles wat er wereldwijd mis zou moeten zijn met islam en daaraan gerelateerde zaken.
Op persoonlijk vlak speelde het zo onder andere bij de vader van de schrijver. Die vader was eigenaar van een pizzeria in Bergen op Zoom en moest ondergaan hoe sommige (stam)gasten hem definitief in de steek lieten, als ze er met een betrokken gelaat achter kwamen dat hij geen Italiaan, maar een Marokkaan was…
Een reactie op het restant van dit boek volgt apart.
Het boek bestaat - afgezien van enkele appendices - uit drie delen: ‘De Stam’, over de schrijver en zijn familie en de politieke reacties op en binnen de groep van Marokkaanse Nederlanders na de aanslagen van 11 september 2001, met daarbij de verhoudingen met de Nederlandse politiek tot heden; ‘De Natie’, over het ontstaan van de AEL, haar visie, filosofie en doelstellingen en de persoon Dyab Abou Jahjah; ‘De Wereldgemeenschap’, over de opkomst van extreemrechts in tijden van globalisering en over emancipatie als antwoord op extreemrechts populisme.
Inmiddels heb ik circa de helft van dit boek al gelezen. Het valt onder andere in de (auto)biografische delen rond hemzelf – inclusief zijn muziekvoorkeuren! - en zijn familie op dat Bilal Ben Abdelkarim begeesterd schrijft, duidelijk betrokken is bij zijn onderwerp en zijn bezieling ook weet over te brengen op de lezer. Zijn verhaal is prettig leesbaar. Dat geldt net zo goed voor de weergave van zijn eigen politieke gedachten of die van anderen.
Uit zijn familiegeschiedenis blijkt opnieuw de actieve betrokkenheid van de Marokkaanse Nederlanders bij de samenleving, hun ondernemingszin. Het boek sluit daarmee aan bij met name Marokkanen in Nederland: De Pioniers Vertellen - Annemarie Cottaar e.a. (2009), waarin eveneens een aantal vooroordelen uit de weg worden geruimd.
Het is één van de boektitels die in ‘Van Dankbaar naar Strijdbaar’ worden aangehaald.
Andere boeken zijn onder meer Mijn Ontelbare Identiteiten - Sinan CĢ§ankaya (2020), of bijvoorbeeld nog op persoonlijk sociaal vlak Yemma: Stilleven van een Marokkaanse Moeder - Mohammed Benzakour (2013). Er is keus genoeg, voor wie zich verder wil verdiepen.
Voor wat betreft die vooroordelen, blijft het vechten tegen de bierkaai: als lid van deze gemeenschap kan je het in ogen van sommige anderen blijkbaar nooit goed doen. Dat uit zich in het groot in bijvoorbeeld de misplaatste gedachte en eis van bepaalde derden dat je persoonlijk verantwoording moet afleggen voor alles wat er wereldwijd mis zou moeten zijn met islam en daaraan gerelateerde zaken.
Op persoonlijk vlak speelde het zo onder andere bij de vader van de schrijver. Die vader was eigenaar van een pizzeria in Bergen op Zoom en moest ondergaan hoe sommige (stam)gasten hem definitief in de steek lieten, als ze er met een betrokken gelaat achter kwamen dat hij geen Italiaan, maar een Marokkaan was…
Een reactie op het restant van dit boek volgt apart.
2
psyche (crew)
geplaatst: 14 juni 2024, 12:58 uur
Ideeënstrijd
Bilal Ben Abdelkarim is een Marokkaanse Nederlander en o.m. docent burgerschap op een MBO in Amsterdam. Zijn persoonlijke ervaringen hebben geleid tot zijn debuut ‘Van dankbaar naar strijdbaar’. Een belangrijk debuut. Op de achterflap lees ik commentaren van niet de minsten: ‘Dappere poging de Nederlandse samenleving een spiegel voor te houden’(Mohamed Benzakour); ‘Analytisch sterk en persoonlijk doorleefd boek’ (Anja Meulenbelt) en ‘Vertelt ons wat emancipatie werkelijk betekent’ (Koen Bogaert). Vaak zie ik die commentaren als een wervende reclametekst, in dit geval ben ik het zonder meer met de meningen eens.
De titel van het boek is prikkelend, alleen daarom vind ik BBA al dapper. Ik heb om te beginnen een hekel aan bijvoorbeeld praatprogramma’s waar niemand elkaar laat uitspreken, niemand meer naar de ander lijkt te luisteren of alleen selectief en de toon steeds agressiever wordt. Bij thema’s zoals in het debuut van BBA helemaal. Ik vond het daarom best spannend met lezen te beginnen. Zeker toen ik in het begin van dit boek las dat Dyab Abou Jahjah als het ware een rolmodel was toen BBA als jonge man te maken kreeg met veranderingen in de maatschappij, des te meer na 9/11. Oef, dacht ik, niet bijster bekend met het gedachtegoed van Dyab Abou Jahjah, is dat niet die militante en radicale man? Gedemoniseerd en gecriminaliseerd? Eerst BBA laten uitspreken, sprak ik mezelf toe.
BBA heeft zijn boek in meerdere delen opgedeeld, waar in het eerste deel voornamelijk de cultureel etnische achtergrond van BBA naar voren komt en zijn persoonlijke geschiedenis. Het enige punt waar ik hier in de war raak, is als de etnische- en taal achtergronden noodzakelijk worden beschreven. Marokko is een mix van Amazigh, Arabische en Moorse invloeden. Dit haakt weer aan de complexiteit van de Arabische wereld en achtergronden. Daar had iets van visualisatie mij geholpen, bijvoorbeeld een kaart en waar mogelijk betreffende gebieden. Dit neemt niet weg dat BBA mij het hele verdere boek geboeid heeft gehouden. Anja Meulenbelt stelt m.i. terecht dat het boek analytisch sterk is. BBA pelt als het ware de schillen van de ui, naar een gelijknamige titel van een van haar boeken. Want ja, hoe iemand gesocialiseerd is, is van belang in dit verhaal. BBA beschrijft dit m.i. met gepaste nabijheid en afstand. Een afstand die nodig is om boven gebeurtenissen te observeren wat is hier gebeurd en wat gebeurt nog steeds, dit te beschrijven, en te verantwoorden. Echt heel mooi vind ik de betekenis en beleving van religie. Hoe BBA dit heeft meegekregen. Waar het de Islam betreft ben ik dit op deze manier alleen nog tegen gekomen in een boek van godsdienstwetenschapper Huston Smith. Ik weet nog dat ik destijds dacht waarom lees of hoor ik deze wijsheidstradities nergens anders terug?
Nogmaals, het is wat mij betreft inderdaad een dapper boek, want ja, de Nederlandse lezer wordt een spiegel voorgehouden. Tekst die kan schrijnen, bij bepaalde opgenomen citaten zou de lezer net als ik kunnen denken, niet zo’n lekkere toon. Die dan de muziek maakt, maar muziek die ondertussen m.i. wel klopt. Doorlezen, uit laten spreken dus. Het gaat immers om een gevoelig onderwerp, dat niet bespreekbaar gemaakt kan worden door je mond maar te houden. Door zaken weg te poetsen. In die zin komt alles aan de orde. Oók waar er problemen zijn onder Marokkaans Nederlandse jongeren, eveneens bij andere kansarme jongeren, net zo goed als hoe dat komt, net zo goed hoe het anders kan. Hier speelt emancipatie een grote rol. Heel herkenbaar vind ik.
Tot slot. Wat nu? Hoe verder? In vind dit niet alleen een dapper boek. M.i. is het meesterlijk in zijn genre, een bijzonder intelligent werk. Het heeft me in gedachten goed bezig gehouden en doet het nog steeds. Het kan vruchten afwerpen. Ik denk dat het een goed idee is om dit werk op de boekenlijst van scholen en beroepsopleidingen te plaatsen. Het te gebruiken voor een bezielende ideeënstrijd tijdens o.a. maatschappijleer en dan onder begeleiding van mensen die net zo bezield zijn als BBA.
Met dank aan de uitgever voor een exemplaar van ‘Van Dankbaar naar Strijdbaar. Emancipatie als Antwoord op Extreemrechts Populisme' :
5*
Bilal Ben Abdelkarim is een Marokkaanse Nederlander en o.m. docent burgerschap op een MBO in Amsterdam. Zijn persoonlijke ervaringen hebben geleid tot zijn debuut ‘Van dankbaar naar strijdbaar’. Een belangrijk debuut. Op de achterflap lees ik commentaren van niet de minsten: ‘Dappere poging de Nederlandse samenleving een spiegel voor te houden’(Mohamed Benzakour); ‘Analytisch sterk en persoonlijk doorleefd boek’ (Anja Meulenbelt) en ‘Vertelt ons wat emancipatie werkelijk betekent’ (Koen Bogaert). Vaak zie ik die commentaren als een wervende reclametekst, in dit geval ben ik het zonder meer met de meningen eens.
De titel van het boek is prikkelend, alleen daarom vind ik BBA al dapper. Ik heb om te beginnen een hekel aan bijvoorbeeld praatprogramma’s waar niemand elkaar laat uitspreken, niemand meer naar de ander lijkt te luisteren of alleen selectief en de toon steeds agressiever wordt. Bij thema’s zoals in het debuut van BBA helemaal. Ik vond het daarom best spannend met lezen te beginnen. Zeker toen ik in het begin van dit boek las dat Dyab Abou Jahjah als het ware een rolmodel was toen BBA als jonge man te maken kreeg met veranderingen in de maatschappij, des te meer na 9/11. Oef, dacht ik, niet bijster bekend met het gedachtegoed van Dyab Abou Jahjah, is dat niet die militante en radicale man? Gedemoniseerd en gecriminaliseerd? Eerst BBA laten uitspreken, sprak ik mezelf toe.
BBA heeft zijn boek in meerdere delen opgedeeld, waar in het eerste deel voornamelijk de cultureel etnische achtergrond van BBA naar voren komt en zijn persoonlijke geschiedenis. Het enige punt waar ik hier in de war raak, is als de etnische- en taal achtergronden noodzakelijk worden beschreven. Marokko is een mix van Amazigh, Arabische en Moorse invloeden. Dit haakt weer aan de complexiteit van de Arabische wereld en achtergronden. Daar had iets van visualisatie mij geholpen, bijvoorbeeld een kaart en waar mogelijk betreffende gebieden. Dit neemt niet weg dat BBA mij het hele verdere boek geboeid heeft gehouden. Anja Meulenbelt stelt m.i. terecht dat het boek analytisch sterk is. BBA pelt als het ware de schillen van de ui, naar een gelijknamige titel van een van haar boeken. Want ja, hoe iemand gesocialiseerd is, is van belang in dit verhaal. BBA beschrijft dit m.i. met gepaste nabijheid en afstand. Een afstand die nodig is om boven gebeurtenissen te observeren wat is hier gebeurd en wat gebeurt nog steeds, dit te beschrijven, en te verantwoorden. Echt heel mooi vind ik de betekenis en beleving van religie. Hoe BBA dit heeft meegekregen. Waar het de Islam betreft ben ik dit op deze manier alleen nog tegen gekomen in een boek van godsdienstwetenschapper Huston Smith. Ik weet nog dat ik destijds dacht waarom lees of hoor ik deze wijsheidstradities nergens anders terug?
Nogmaals, het is wat mij betreft inderdaad een dapper boek, want ja, de Nederlandse lezer wordt een spiegel voorgehouden. Tekst die kan schrijnen, bij bepaalde opgenomen citaten zou de lezer net als ik kunnen denken, niet zo’n lekkere toon. Die dan de muziek maakt, maar muziek die ondertussen m.i. wel klopt. Doorlezen, uit laten spreken dus. Het gaat immers om een gevoelig onderwerp, dat niet bespreekbaar gemaakt kan worden door je mond maar te houden. Door zaken weg te poetsen. In die zin komt alles aan de orde. Oók waar er problemen zijn onder Marokkaans Nederlandse jongeren, eveneens bij andere kansarme jongeren, net zo goed als hoe dat komt, net zo goed hoe het anders kan. Hier speelt emancipatie een grote rol. Heel herkenbaar vind ik.
Tot slot. Wat nu? Hoe verder? In vind dit niet alleen een dapper boek. M.i. is het meesterlijk in zijn genre, een bijzonder intelligent werk. Het heeft me in gedachten goed bezig gehouden en doet het nog steeds. Het kan vruchten afwerpen. Ik denk dat het een goed idee is om dit werk op de boekenlijst van scholen en beroepsopleidingen te plaatsen. Het te gebruiken voor een bezielende ideeënstrijd tijdens o.a. maatschappijleer en dan onder begeleiding van mensen die net zo bezield zijn als BBA.
Met dank aan de uitgever voor een exemplaar van ‘Van Dankbaar naar Strijdbaar. Emancipatie als Antwoord op Extreemrechts Populisme' :
5*
3
geplaatst: 26 juni 2024, 22:24 uur
Blind besteld. Als ik 'm uit heb, zal ik de recensies eens rustig doornemen.
6
geplaatst: 27 juni 2024, 13:18 uur
Geert Wilders heeft ons beloofd dat de zon weer gaat schijnen in Nederland. Dat lijkt wel het geval als ik op het Loosduinse Hoofdplein zit met een exemplaar van Bilal Ben Abdelkarim's 'Van Dankbaar naar Strijdbaar' (2024). Deze Haagse volkswijk heeft bij de Tweede Kamerverkiezingen een verkiezingswinst behaald, met 28% van de stemmen. Maar na weken van regen heeft de geblondeerde Messias zonder leden eindelijk gelijk gekregen: een échte zonnige dag. Op de omringende bankjes is het een komen en gaan van mensen. Achter mij keuvelt een oudere Loosduiner met een Nederlands-Surinaamse man over 'Taki-Taki taal' en de beste rotishops. De witte Peenbuiker drukt zich weinig 'woke' uit, maar zijn gesprekspartner lijkt er geen moeite mee te hebben. Naast mij fluisteren twee jonge mensen in het Pools tegen elkaar. Een mevrouw achter mij zegt schaterlachend tegen een meneer dat zij op de school waar ze lesgeeft soms 'pinda' genoemd wordt door haar leerlingen. Tegenover mij komen er een Nederlandse meneer en een Marokkaans-Nederlandse meneer te zitten met een geel hesje met 'handhaving' erop. Elke keer als er iemand over het Loosduinse Hoofdplein fietst, springen de BOA's overeind om die persoon terecht te wijzen. De meeste fietsers luisteren braaf, maar soms trapt er iemand harder op de pedalen om weg te komen.
Voor mij voelt 'Van Dankbaar Naar Strijdbaar' (2024) als een optimistischere aanvulling op 'Mijn ontelbare identiteiten' (2021) van Sinan Çankaya. In zijn persoonlijke zoektocht brengt Çankaya de oorsprongsgeschiedenis in kaart van de Centrum Democraten in relatie tot het opkomende rechts-extremisme. Toen overigens nog niet opererend in het centrum van de macht. Abdelkarim analyseert juist de vele vormen van verzet in muziek, opiniestukken, literatuur, politiek en door een collectief saamhorigheidsgevoel vanuit de eigen gemeenschap. Simpel gezegd: Çankaya signaleert problemen als racisme en structurele onderdrukking, terwijl Abdelkarim erop voortbouwt door te laten zien waar de kracht ligt vanuit migrantengemeenschappen zelf. Zoals de nuancering die Abdelkarim aanbrengt in het eenzijdige en stereotiepe beeld van eerste generatie migranten uit Marokko. Zo waren ze in de meeste gevallen helemaal niet geronseld om in Nederland te komen werken, maar kozen ze veelal op eigen gelegenheid om hier hun leven op te bouwen. Ook klopt het clichébeeld niet dat die eerste generatie Marokkaanse migranten alleen bestond uit 'onopgeleide werkbijen' die volledig los stonden van culturele bewegingen. In werkelijkheid ging het om een diverse groep mensen (vrije vogels, avonturiers, conservatievelingen) die eveneens beïnvloed waren door de toenmalige hippiecultuur en hun eigen popmuziek en literatuur meebrachten.
Maar naast de vele gesprekken met andere Marokkaanse Nederlanders, ziet Bilal Ben Abdelkarim dat er in zijn eigen emancipatieproces een belangrijke rol weggelegd voor de opkomst van de 'Arabisch-Europese Liga' (AEL). In de Libanees-Vlaamse activist/politicus/opiniemaker Dyab Abou Jahjah ziet hij een soort rolmodel. Iemand die een noodzakelijk tegengeluid bood aan racistische sentimenten na 11 september en de politieke moorden op Pim Fortuijn en Theo van Gogh. Vooral in de manier waarop Abou Jahjah zich trots op de voorgrond plaatste in het maatschappelijke debat, zonder daarbij zijn eigen identiteit of achtergrond te verloochenen. Gebruikmakend van precies dezelfde vrijheid van meningsuiting die in rechtse kringen zo wordt bejubeld, maar door dingen te zeggen die ingaan tegen het koloniale perspectief. Ik moet eerlijk zeggen dat ik Abdelkarims' enthousiasme over Abou Jahjah niet deel, omdat ik de laatste tijd vooral sleetse uitspraken van hem lees over politieke correctheid of negatieve uitspraken over LHBTIQ+ kwesties. Jammer, dat vind ik oprecht.
Nu gaat 't echter om Abdelkarims' beleving van Abou Jahjah en niet om de mijne. En dan vind ik absoluut het sterkst aan 'Van Dankbaar Naar Strijdbaar' (2024) hoe hij de persoon Abou Jahjah en de maatschappelijke beweging 'Arabisch-Europese Liga' doortrekt naar huidige issues. Via passages uit het AEL-programma filosofeert Abdelkarim over een gemeenschappelijke 'Arabische' identiteit, ook voor bijvoorbeeld niet-moslims, seculiere denkers of Marokkaanse Nederlands met Amazigh-roots. Het raakte mij in het bijzonder hoe de auteur (zelf praktiserend moslim) inzicht geeft in intellectuele en filosofische tradities binnen de islam. Het geloof is voor de auteur een bron van emancipatie, verdieping en open debat. Waar vrij denken wordt gestimuleerd en niet gebruikt wordt als een platte checklist om 'haram' af te vinken. Verder gebruikt Abdelkarim zowel de programmapunten van de AEL als de beeldvorming rond Abou Jahjah om te betogen dat er een dubbele maat is waar het mensenrechten betreft. Bijvoorbeeld als het gaat om de vele gevallen waarin inlichtingendiensten kritische migranten oppakten onder het mom van terrorismedreiging of de moeilijkheid om kritiek op de staat Israël te uiten in het publieke debat.
Het is inmiddels een zonnige woensdag. Marktdag in Loosduinen. Overal om me heen kraampjes en gezellig keuvelende mensen uit alle lagen van de bevolking. Met een vrolijk gemoed sla ik mijn exemplaar van 'Van Dankbaar naar Strijdbaar' (2024) dicht. Ik heb net Abdelkarims' vlammende betoog gelezen over de Italiaanse filosoof Gramsci en hoe zijn ideeën over een onder- en een bovenklasse verkeerd worden gerepresenteerd door rechtse opiniemakers. Dat een spookterm als 'cultuurmarxisme' eigenlijk meer van toepassing is op hoe populistische partijen proberen om een uitzonderingspositie voor zichzelf te bewerkstelligen. En ik heb net gelezen hoe de auteur zelf geleerd heeft om racistisch gedachtegoed weliswaar niet goed te keuren, maar dat hij kan begrijpen waarom sommige kiezers een kloof ervaren tussen hun concrete problemen en sommige progressieve idealen. Eigenlijk hebben een heleboel PVV-stemmers veel belangen gemeen met mensen met een migrantenachtergrond. Er zou toch een sterk links verhaal gemaakt kunnen worden om mensen bij elkaar te brengen in plaats van ze uit elkaar te spelen!?
Ik heb 'Van Dankbaar naar Strijdbaar' (2024) naast me neergelegd om nog even te genieten van het zonnetje en het vrolijke marktrumoer. Achter mij hoor ik twee witte Nederlanders in plat Haags met elkaar praten. Opeens spreekt de vijftiger een poëtische tekst uit tegen zijn bejaarde gesprekspartner: 'Èndelijk istâh weâh lich in de dùisternis.' Treffend, wel. Hij vervolgt zijn relaas: 'Ik had neige maande las van un heâhfsdepressie, maah èndelijk is de zon weâh gan schène.' Geert Wilders kan zeggen wat hij wil, maar die zon is van ons allemaal. Hij komt en gaat volgens zijn eigen regels, en niemand heeft er meer of minder recht op. En zo voelt 'Van Dankbaar naar Strijdbaar' (2024) voor mij ook als een krachtig manifest om te onderstrepen dat er altijd mensen met een migrantenachtergrond zijn geweest die hun eigen plek hebben opgeëist en die zullen blijven opeisen. Daar is met de recente verkiezingsuitslag niks aan veranderd. Het is zaak om vooruit te kijken én kritisch te zijn op jezelf en op je eigen gemeenschap, maar altijd vanuit zelfrespect en trots. Anderen hebben niet te bepalen wie jij bent.
Voor mij voelt 'Van Dankbaar Naar Strijdbaar' (2024) als een optimistischere aanvulling op 'Mijn ontelbare identiteiten' (2021) van Sinan Çankaya. In zijn persoonlijke zoektocht brengt Çankaya de oorsprongsgeschiedenis in kaart van de Centrum Democraten in relatie tot het opkomende rechts-extremisme. Toen overigens nog niet opererend in het centrum van de macht. Abdelkarim analyseert juist de vele vormen van verzet in muziek, opiniestukken, literatuur, politiek en door een collectief saamhorigheidsgevoel vanuit de eigen gemeenschap. Simpel gezegd: Çankaya signaleert problemen als racisme en structurele onderdrukking, terwijl Abdelkarim erop voortbouwt door te laten zien waar de kracht ligt vanuit migrantengemeenschappen zelf. Zoals de nuancering die Abdelkarim aanbrengt in het eenzijdige en stereotiepe beeld van eerste generatie migranten uit Marokko. Zo waren ze in de meeste gevallen helemaal niet geronseld om in Nederland te komen werken, maar kozen ze veelal op eigen gelegenheid om hier hun leven op te bouwen. Ook klopt het clichébeeld niet dat die eerste generatie Marokkaanse migranten alleen bestond uit 'onopgeleide werkbijen' die volledig los stonden van culturele bewegingen. In werkelijkheid ging het om een diverse groep mensen (vrije vogels, avonturiers, conservatievelingen) die eveneens beïnvloed waren door de toenmalige hippiecultuur en hun eigen popmuziek en literatuur meebrachten.
Maar naast de vele gesprekken met andere Marokkaanse Nederlanders, ziet Bilal Ben Abdelkarim dat er in zijn eigen emancipatieproces een belangrijke rol weggelegd voor de opkomst van de 'Arabisch-Europese Liga' (AEL). In de Libanees-Vlaamse activist/politicus/opiniemaker Dyab Abou Jahjah ziet hij een soort rolmodel. Iemand die een noodzakelijk tegengeluid bood aan racistische sentimenten na 11 september en de politieke moorden op Pim Fortuijn en Theo van Gogh. Vooral in de manier waarop Abou Jahjah zich trots op de voorgrond plaatste in het maatschappelijke debat, zonder daarbij zijn eigen identiteit of achtergrond te verloochenen. Gebruikmakend van precies dezelfde vrijheid van meningsuiting die in rechtse kringen zo wordt bejubeld, maar door dingen te zeggen die ingaan tegen het koloniale perspectief. Ik moet eerlijk zeggen dat ik Abdelkarims' enthousiasme over Abou Jahjah niet deel, omdat ik de laatste tijd vooral sleetse uitspraken van hem lees over politieke correctheid of negatieve uitspraken over LHBTIQ+ kwesties. Jammer, dat vind ik oprecht.
Nu gaat 't echter om Abdelkarims' beleving van Abou Jahjah en niet om de mijne. En dan vind ik absoluut het sterkst aan 'Van Dankbaar Naar Strijdbaar' (2024) hoe hij de persoon Abou Jahjah en de maatschappelijke beweging 'Arabisch-Europese Liga' doortrekt naar huidige issues. Via passages uit het AEL-programma filosofeert Abdelkarim over een gemeenschappelijke 'Arabische' identiteit, ook voor bijvoorbeeld niet-moslims, seculiere denkers of Marokkaanse Nederlands met Amazigh-roots. Het raakte mij in het bijzonder hoe de auteur (zelf praktiserend moslim) inzicht geeft in intellectuele en filosofische tradities binnen de islam. Het geloof is voor de auteur een bron van emancipatie, verdieping en open debat. Waar vrij denken wordt gestimuleerd en niet gebruikt wordt als een platte checklist om 'haram' af te vinken. Verder gebruikt Abdelkarim zowel de programmapunten van de AEL als de beeldvorming rond Abou Jahjah om te betogen dat er een dubbele maat is waar het mensenrechten betreft. Bijvoorbeeld als het gaat om de vele gevallen waarin inlichtingendiensten kritische migranten oppakten onder het mom van terrorismedreiging of de moeilijkheid om kritiek op de staat Israël te uiten in het publieke debat.
Het is inmiddels een zonnige woensdag. Marktdag in Loosduinen. Overal om me heen kraampjes en gezellig keuvelende mensen uit alle lagen van de bevolking. Met een vrolijk gemoed sla ik mijn exemplaar van 'Van Dankbaar naar Strijdbaar' (2024) dicht. Ik heb net Abdelkarims' vlammende betoog gelezen over de Italiaanse filosoof Gramsci en hoe zijn ideeën over een onder- en een bovenklasse verkeerd worden gerepresenteerd door rechtse opiniemakers. Dat een spookterm als 'cultuurmarxisme' eigenlijk meer van toepassing is op hoe populistische partijen proberen om een uitzonderingspositie voor zichzelf te bewerkstelligen. En ik heb net gelezen hoe de auteur zelf geleerd heeft om racistisch gedachtegoed weliswaar niet goed te keuren, maar dat hij kan begrijpen waarom sommige kiezers een kloof ervaren tussen hun concrete problemen en sommige progressieve idealen. Eigenlijk hebben een heleboel PVV-stemmers veel belangen gemeen met mensen met een migrantenachtergrond. Er zou toch een sterk links verhaal gemaakt kunnen worden om mensen bij elkaar te brengen in plaats van ze uit elkaar te spelen!?
Ik heb 'Van Dankbaar naar Strijdbaar' (2024) naast me neergelegd om nog even te genieten van het zonnetje en het vrolijke marktrumoer. Achter mij hoor ik twee witte Nederlanders in plat Haags met elkaar praten. Opeens spreekt de vijftiger een poëtische tekst uit tegen zijn bejaarde gesprekspartner: 'Èndelijk istâh weâh lich in de dùisternis.' Treffend, wel. Hij vervolgt zijn relaas: 'Ik had neige maande las van un heâhfsdepressie, maah èndelijk is de zon weâh gan schène.' Geert Wilders kan zeggen wat hij wil, maar die zon is van ons allemaal. Hij komt en gaat volgens zijn eigen regels, en niemand heeft er meer of minder recht op. En zo voelt 'Van Dankbaar naar Strijdbaar' (2024) voor mij ook als een krachtig manifest om te onderstrepen dat er altijd mensen met een migrantenachtergrond zijn geweest die hun eigen plek hebben opgeëist en die zullen blijven opeisen. Daar is met de recente verkiezingsuitslag niks aan veranderd. Het is zaak om vooruit te kijken én kritisch te zijn op jezelf en op je eigen gemeenschap, maar altijd vanuit zelfrespect en trots. Anderen hebben niet te bepalen wie jij bent.
3
geplaatst: 27 juni 2024, 15:26 uur
Wat kan jij schrijven, Donkerwoud!! En niet alleen omdat ik het heel leuk vind wat jij schrijft 
2
psyche (crew)
geplaatst: 27 juni 2024, 15:35 uur
B.B.A. schreef:
Wat kan jij schrijven, Donkerwoud!! En niet alleen omdat ik het heel leuk vind wat jij schrijft
Wat kan jij schrijven, Donkerwoud!! En niet alleen omdat ik het heel leuk vind wat jij schrijft
Zeker kan Donkerwoud dat!
1
geplaatst: 27 juni 2024, 15:36 uur
B.B.A. schreef:
Wat kan jij schrijven, Donkerwoud!! En niet alleen omdat ik het heel leuk vind wat jij schrijft
Wat kan jij schrijven, Donkerwoud!! En niet alleen omdat ik het heel leuk vind wat jij schrijft
Bedankt!
Ook Psyche, natuurlijk.
1
geplaatst: 27 juni 2024, 15:49 uur
Inderdaad. Geldt ook voor de andere recensies. Veel lezen heeft dan ook als gevolg dat je beter gaat schrijven, denk ik.
1
geplaatst: 28 juni 2024, 11:29 uur
B.B.A. schreef:
Inderdaad. Geldt ook voor de andere recensies. Veel lezen heeft dan ook als gevolg dat je beter gaat schrijven, denk ik.
(quote)
Inderdaad. Geldt ook voor de andere recensies. Veel lezen heeft dan ook als gevolg dat je beter gaat schrijven, denk ik.
Echt onwijs bedankt voor je lieve woorden, Ik hoop zelf dat mijn studie literatuurwetenschap er nog iets mee te maken heeft, haha.
1
geplaatst: 3 juli 2024, 12:21 uur
In een nieuwe editie moet je wel vermelden dat het sinds 'de zon gaat weer schijnen in Nederland' vrijwel alleen nog pleurisweer is geweest. Die verkiezingsbeloftes...
1
geplaatst: 3 juli 2024, 13:58 uur
Donkerwoud schreef:
Echt onwijs bedankt voor je lieve woorden, Ik hoop zelf dat mijn studie literatuurwetenschap er nog iets mee te maken heeft, haha.
(quote)
Echt onwijs bedankt voor je lieve woorden, Ik hoop zelf dat mijn studie literatuurwetenschap er nog iets mee te maken heeft, haha.
Mooie studie. Verklaart een en ander.
1
psyche (crew)
geplaatst: 9 juli 2024, 21:29 uur
Recensie door Bert Atltena in Bazarov d.d. 7 juli 2024.
2
psyche (crew)
geplaatst: 10 augustus 2024, 11:54 uur
Interview op NPO Radio 1 d.d. 9 augustus 2024
2
psyche (crew)
geplaatst: 4 september 2024, 16:34 uur
Kort interview voorafgaand aan boekpresentatie in Pakhuis de Zwijger 25 september 2024.
1
geplaatst: 17 december 2024, 10:55 uur
Moderatoractie: (Te) politiek deel van het betoog verwijderd, aangezien er conclusies aan de ondertitel worden verbonden die er niet noodzakelijk uit voortvloeien. Het staat eenieder vrij het boek eerst te lezen en daarna pas gemotiveerd - neutraal, positief of negatief - terug te komen op de essenties van het boek zelf en die van de titel en ondertitel. Mits in overeenstemming met de gedragsregels van onze site.
Het staat los van mijn eigen politieke voorkeur. De auteur lijkt mij sympathiek en ook leuk dat hij terug is op het forum, misschien ga ik het boek nog eens lezen.
Het staat los van mijn eigen politieke voorkeur. De auteur lijkt mij sympathiek en ook leuk dat hij terug is op het forum, misschien ga ik het boek nog eens lezen.
0
geplaatst: 17 december 2024, 11:35 uur
Er zijn tal van voorbeelden waaruit blijkt dat pvv racistisch is. De leider is er ook voor veroordeeld.
1
geplaatst: 17 december 2024, 11:48 uur
B.B.A. schreef:
Er zijn tal van voorbeelden waaruit blijkt dat pvv racistisch is. De leider is er ook voor veroordeeld.
Er zijn tal van voorbeelden waaruit blijkt dat pvv racistisch is. De leider is er ook voor veroordeeld.
'Groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie'
Dat is geen racisme.
Dat proces tegen Wilders is ook iets waar je van alles van kan vinden, maar dat is hier niet de plek voor.
1
geplaatst: 17 december 2024, 11:52 uur
Pleun schreef:
'Groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie'
Dat is geen racisme.
Dat proces tegen Wilders is ook iets waar je van alles van kan vinden, maar dat is hier niet de plek voor.
(quote)
'Groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie'
Dat is geen racisme.
Dat proces tegen Wilders is ook iets waar je van alles van kan vinden, maar dat is hier niet de plek voor.
Mensen willen deporteren, maar nee, geen racisme…
Trouwens, dat aanzetten tot discriminatie voor jou geen probleem lijkt zegt wel iets over jou ook.
Vind jij dat je mag roepen om minder Joden? Dat nationaliteit afgepakt mag worden bij het mishandelen van moslims? Of van zwarte Nederlanders? Of is dat alleen bij antisemitisme? (En dan hanteert de regering ook nog eens een antisemitische definitie van het woord antisemitisme want halen Israël en Joden door elkaar). Er wordt duidelijk onderscheid gemaakt tussen burgers. Als je dit geen probleem vindt dan ben je geen haar beter dan het tuig dat ons land regeert.
3
Sol1 (moderator)
geplaatst: 17 december 2024, 18:18 uur
Naamloos schreef:
Lief blijven voor elkaar jongens.
Niet alleen lief blijven, maar ook bij het boek, graag..Lief blijven voor elkaar jongens.
Pleun schreef:
De auteur lijkt mij sympathiek en ook leuk dat hij terug is op het forum, misschien ga ik het boek nog eens lezen.
Dat klinkt in ieder geval positief.De auteur lijkt mij sympathiek en ook leuk dat hij terug is op het forum, misschien ga ik het boek nog eens lezen.
1
psyche (crew)
geplaatst: 1 februari, 16:19 uur
Recensie door Max Arto de Ploeg, www.doorbraak.eu d.d. 1 februari 2025
* denotes required fields.
* denotes required fields.