Oroppa - Safae el Khannoussi (2024)
Nederlands
Sociaal / Psychologisch
400 pagina's
Eerste druk: Pluim,
Amsterdam (Nederland)
Een groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Hind moet op Salomé’s huis passen in de Amsterdamse Rivierenbuurt in opdracht van haar baas, de snackbareigenaar Hbib Labyad. Overal waar Hind voet zet lijkt de schaduw van Salomé haar te achtervolgen: in de achterafsteegjes van Amsterdam, de coffeeshops waar ledige uren aan elkaar worden geregen, en de cafés waar je na middernacht verzeild raakt en de levensverhalen op tafel liggen. Totdat Hind terechtkomt in het eenentwintigste arrondissement in Parijs, een plek die op geen enkele kaart staat maar elke verloren ziel kent, waar alles samenkomt. Een kleurrijke cast aan personages leidt de lezer door een Europa dat meestal verborgen blijft, tot aan de poorten van Noord-Afrika. Allemaal zijn ze op zoek naar hoe te leven op hun eigen manier, gemankeerd, in de marges. Allemaal zwerven ze rond en kruisen ze elkaars pad door het mysterie dat hen verbindt: wie is Salomé Abergel werkelijk, en waar is ze gebleven?
Oroppa is hoe men in Marokko ons werelddeel onder meer noemt. Maar hoewel een deel van het boek zich afspeelt in daar(er zijn ook wat raakvlakken met het promotieonderzoek van de auteur naar de gevangenissen in de Maghreb) en veel personages een migratieachtergrond hebben is dit zeer beslist geen roman over migratie. Wel over de onderkant van de maatschappij en verschoppelingen.
Het boek is rijk en vol. Vol verhalen vooral die ook uit de orale traditie van Noord-Afrika (dit boek deed wat thema's en invulling van denken aan Paravion, een boek dat me overigens totaal niet lag) waarbij het ene verhaal net wat meer boeit (over de taxichauffeur) dan het andere, al boeide de kleinere verhalen sowieso meer dan het hoofddeel. Ook zitten er flarden van gedachten in, bijvoorbeeld over het verschil tussen een beul en sadist (daar komt het promotieonderzoek weer naar voren).
Ook qua taal is het vol en rijk. En klinkt vaak lekker. Zoals de titel van deel 2 'de pissende pelgrim', of direct de eerste zin van de proloog. Maar ook zitten er lange zinnen in, zoals de eerste zin van hoofdstuk 1, waar Thomas Mann zich niet voor zou schamen. Anderzijds loopt ook niet elke zin even lekker en leest het boek niet altijd even fijn. Niet door de taal, maar ook niet door de soms rommelige vertelwijze. Recensent Thomas de Veen in NRC was daar enthousiast over, ik minder. Of nu en dan een metafoor die wat gek overkomt zoals over het Gare du Nord dat er loom als de buik van een slapende reus bij ligt. In mijn idee is zoiets helemaal niet loom maar beweegt met buikademhaling juist zwaar op neer (we hebben het over een reus, niet een baby'tje). Dat is een stukje smaak en eigen interpretatie maar geeft wel iets mee over mijn beleving van het boek.
Wat echt in het nadeel van het boek werkt: de betere delen zitten allemaal voorin. Richting het einde gaat het boek zich meer richten op andere zaken en personen die mij minder deden. Het boek begint met allemaal losse lijntjes en draadjes en komt richting het einde meer en meer samen, maar juist dat deel interesseerde me minder. Echt een sfeertje ontstaat er ook niet. Het gaat over de misfits maar dat weet ik omdat de schrijfster dat schrijft, niet omdat ik daarin echt word meegezogen. Waarmee het boek minder en minder tot de verbeelding sprak en verveling zelfs kwam kijken. Je moet geconcentreerd lezen (en dat lukte me niet altijd) waarmee er allicht nog net een voldoende uit had kunnen komen. Maar daarvoor had ik net te weinig leesplezier. 2,5*.