Soudce z Milosti - Ivan Klíma (1986)
Alternatieve titel: Rechter tussen Twee Vuren
Tsjechisch
Sociaal / Psychologisch
637 pagina's
Eerste druk: Rozmluvy,
Praag (Tsjechoslowakije)
Deze roman speelt in de jaren zeventig toen Tsjechoslowakije nog een communistische dictatuur was, en vertelt het verhaal van de Praagse rechter Adam Kindl, die zich moet buigen over een zaak, die een ondermijning van de staatsmacht zou kunnen betekenen – hoe klein ook. Het wordt Kindl steeds ietsje duidelijker gemaakt welke gevolgen zijn vonnis voor hem kunnen hebben. Zo komt hij uiteindelijk voor de keuze te staan tussen wat hij moreel gezien juist acht en het redden van zijn carrière.
Is dit een slecht boek? Nee, zeker niet. Boeiende thematiek, goed verteld (echt wel goed verteld) en een aardige structuur met afwisselend hoofdstukken in het heden en hoofdstukken (vanuit het ik-perspectief) in het verleden. Alleen zijn grote delen niet zo heel boeiend simpelweg. Als het gaat om de terreur en hoe op iedere straathoek je moet oppassen omdat er en informant kan zijn dan is dit boek sterk. Die sfeer van angst en wantrouwen weet Klima goed te brengen en dat is knap. Als het boek gaat over persoonlijke besognes en de relatie tussen Kindl en zijn vrouw en hun beider geliefden dan is dit boek nogal simplistisch en gaat geen moment leven. Terwijl die relaties wel een substantieel deel vormen.
Ik had n.a.v. de plot ook verwacht meer een psychologische roman te krijgen waarin de rechter echt die keuze moet maken tussen recht en rechtvaardig maar dat thema hangt er echt maar een beetje bij en lijkt eerder een kapstok om de rest aan op te hangen. En dat is zoveel dat die kapstok niet meer te zien is. Sterker, het einde is gemakzuchtig en de rechter wordt van de zaak gehaald. 3,0*.