Elon Musk - Walter Isaacson (2023)
Engels
Biografie
688 pagina's
Eerste druk: Simon & Schuster,
New York (Verenigde Staten)
Een van de meest fascinerende en controversiële ondernemers van deze tijd is Elon Musk. Een pionier, die de wereld naar het tijdperk van elektrische voertuigen, private ruimtevaart en kunstmatige intelligentie heeft geleid. En hij heeft Twitter overgenomen. Toen Elon Musk als kind in Zuid-Afrika woonde, werd hij regelmatig in elkaar geslagen door pesters. Op een dag werd hij door een groepje van een betonnen trap geduwd en daarna getrapt tot zijn gezicht bol en gezwollen was. Hij lag een week in het ziekenhuis. Maar de lichamelijke littekens waren niets vergeleken met de emotionele schade die werd toegebracht door zijn vader, een ingenieur, schoft en charismatische fantast. Zijn vaders invloed op zijn mentale gesteldheid bleef aanhouden. Hij veranderde in een stoere maar kwetsbare, soms zelfs kinderlijke volwassene, vatbaar voor Jekyll-and-Hyde-achtige stemmingswisselingen en met een extreem hoge tolerantie voor risico’s, een hunkering naar drama, buitenproportionele doelen en een manische intensiteit die soms hard en destructief is. In het begin van 2022 – een jaar nadat zijn bedrijf SpaceX 31 succesvolle raketlanceringen deed, Tesla bijna een miljoen auto’s verkocht en hij de rijkste man op aarde werd – sprak Musk berouwvol over zijn drang om drama te creëren. ‘Ik moet mijn manier van denken weg krijgen van de crisismodus waarin ze de afgelopen veertien jaar, of eigenlijk al mijn hele leven, stond,’ zei hij. Het was een weemoedige uitspraak, geen goed voornemen. En ondertussen kocht hij toch stiekem aandelen van Twitter, ’s werelds grootste speeltuin. Wanneer hij in een diep dal zat, bracht dat hem telkens weer terug naar de pesterijen in de speeltuin. Nu had hij de kans om zelf de baas van de speeltuin te zijn. Isaacson volgde Musk twee jaar lang. Hij woonde zijn vergaderingen bij, liep samen met hem door zijn fabrieken en spendeerde uren aan interviews met hem, zijn familie, vrienden, collega’s en vijanden. Het resultaat is een onthullend verhaal van binnenuit, vol met fantastische anekdotes over triomf en beroering, dat maar één vraag doet oplaaien: zijn de demonen die Musk drijven ook hetgeen wat nodig is voor innovatie en vooruitgang?
Het blijkt dat Musk vooral een gecompliceerd mens is. Enerzijds is hij een hardwerkende ondernemer die gedreven wordt door zowel zorgen over het voortbestaan van de mensheid als een kinderlijk enthousiasme over de mogelijkheden van de techniek. Ook is hij iemand die op veel vakgebieden (programmeren, ontwerpen van auto’s, raketwetenschap) in korte tijd kennis en kunde kan opdoen. Anderzijds is het iemand die een behoorlijke knauw kreeg van zijn jeugd in Zuid-Afrika. Door de geestelijke mishandeling van zijn vader kan hij soms vreselijk ongevoelig en impulsief handelen. Zo gooit hij mensen voor de bus die hem jarenlang hebben geholpen, of frustreert hij met puintweets de hoogdravende doelen die hij stelt. Ook voel ik enig ongemak bij het ronduit moordende werktempo dat hij (ook) aan zijn werknemers oplegt.
Desalniettemin kan je welhaast niet ontkennen dat Musk historische prestaties heeft geleverd, dan wel heeft geforceerd. Geschiedkundig gezien lijkt Elon nog het meest op Henry Ford. Musk excelleert evenzeer indien hij productieprocessen efficiënter kan maken: een proces reduceren tot het essentiële, zodat de producten goedkoper en gestroomlijnder worden. Met name op het gebied van de ruimtevaart heeft hij hiermee bruikbare veranderingen weten te forceren en onmogelijk geachte doelen weten te behalen. Zijn houding werkt dan ook met name goed indien het gaat om industrietakken waarbinnen cynisme en risicomijdend gedrag tiert. Als het echter gaat om kwesties met een psychologische component (verkeersdrukte, social media, zelfrijdende auto’s) onderschat hij vaak de problemen, met dikwijls pijnlijke gevolgen.
Verder dacht ik bij dit boek aan de dubbelzinnigheden van The Great Man-Theory of History. (1) Het is zo dat Musk over uitzonderlijke kwaliteiten beschikt (o.a. ondoorbroken obsessief, hard en effectief kunnen werken), maar hij heeft ook meegelift op het succes van het internet (Zip2 o.a.). Bovendien heeft hij vaak geluk met de mensen die hem te hulp schieten. Het boek benadrukt dit ook consequent. In een andere tijd, plaats of omgeving had hij waarschijnlijk minder bereikt.
Dat daargelaten, heeft Walter Isaacson een uitstekende biografie geschreven. De hoogtepunten, de obsessies, maar zeker ook de pijnlijke valkuilen van Elon Musk zijn indringend beschreven. Het boek voelt hierdoor welhaast aan als een thriller. Ik las het in rap tempo uit. Een fijne leeservaring!
Musk is in ieder geval een markant figuur. Genoeg reden om me eens aan deze biografie te wagen.
Markant zeker, ik noem hem zeker al een half jaar Blofeld waarop mijn zoon digitaal een grappig plaatje voor me in elkaar knutselde van Blofeld met het hoofd van Musk.
De laatste maanden heb ik via Blendle meerdere artikelen over Musk gelezen die mijn boeven fantasieën enerzijds voeden … Daarom anderzijds inderdaad tijd om me aan zijn biografie te wagen.
Wat betreft zijn obsessies en weinig in het oog springende empatische vermogens betreft diagnosticeert deze markante man zichzelf met stevige etiketten
(las ik via Blendle)
heeft Walter Isaacson een uitstekende biografie geschreven. De hoogtepunten, de obsessies, maar zeker ook de pijnlijke valkuilen van Elon Musk zijn indringend beschreven. Het boek voelt hierdoor welhaast aan als een thriller. Ik las het in rap tempo uit. Een fijne leeservaring!
Net opgehaald in de bibliotheek, wow het is wel een dikke pil, inherent aan de meeste biografieën. Het eventuele thriller aspect past wel bij mijn boeven fantasieën over de man, ik ben benieuwd of ik mijn gedachten kan bijstellen.
Maar eerst een andere dikke pil met kleine lettertjes uitlezen…
Er gebeurde/gebeurt heel veel in het leven van deze man, wat al blijkt uit de eerste 132 pagina’s die ik tot nu toe gelezen heb en hierna vooral wil dóorlezen…
Hoe snel het nog steeds gaat met en rondom Musk
blijkt niet alleen uit zijn toennemende verkenningen danwel bemoeienissen eveneens op het Europese terrein, niets wat hij doet is m.i. ‘zomaar’…
Zonet las ik een digitaal krantenbericht dat hij zijn naam op X heeft veranderd in Kekius Maximus, voor mij ongetwijfeld met een reden.
Mijn gefantaseerde naam voor hem was/is Blofeld en spielerei. Toch ben ik benieuwd wat deze supergamer van strategische spellen nu weer in petto voor ons heeft… Tegen zijn tempo kan geen biograaf op. Spannende materie… dus doorlezen maar. Later komt wel een uitgebreidere mening bij dit boek…
Aldus Musk. Dat geeft het leven zin. We komen ervoor uit bed.
Heel lang verhaal kort: de droom van Musk is van mensen een multiplanetaire soort te maken en het voortbestaan van ons bewustzijn te redden. Zo, dat scheelt weer 688 pagina’s lezen. Of is het lezen van zoveel tekst de moeite waard?
Eerlijk gezegd was ik nooit zo met Elon Musk bezig, behalve dat ik zijn Tesla’s een goede stap in groene richting vond. Totdat hij voor mij ‘ineens’ veel aan de zijde van Trump verscheen. Huh?
Vrijwel ieder mens leeft met zijn of haar werkelijkheid. Musk leek een eigenzinnigheid te bezitten (en bleek na lezing van deze biografie) die zijn werkelijkheid naar zijn hand zet met een bereidheid die je bij vlagen diabolisch kunt noemen. Gezien de invloed die hij inmiddels wereldwijd en in de ruimte om ons heen heeft vind ik dat alleen al een reden om ‘Elon Musk’ te lezen. Ik wilde niet alleen weten wat de man drijft, hoe kreeg hij zo’n groot bereik? Ik wilde weten waar zijn gedrag vandaan komt.
Het boek leest m.i. snel en laagdrempelig. Wanneer je hiernaast geen ingenieur bent is dit werk eveneens goed te volgen. De eerste pakweg 100 pagina’s geven zicht op Musks ontwikkeling als mens volgens de nature-nurture theorie. Musk komt uit een familie van avonturiers. Helaas ondergaat hij hiernaast de nodige trauma’s, op school, tijdens survivalkampen die hij zelf ‘paramilitaire Lord of the Flies ’ noemt en een vader die vergeleken wordt met Jekyll & Hyde. Wat daarbij aan meerdere al dan niet officieel vastgestelde diagnoses komt is niet mis en heeft, kan gesteld worden, grote en blijvende invloed op zijn leven.
Wat zou het leven dan voor zin hebben? Wanneer je puber bent en een ‘verzonnen Schepper’ nergens voor nodig vindt?
Voor Musk zullen Science fictie, gamen en The Hitchhiker's Guide to the Galaxy zijn redding en inspiratie zijn. Ofwel de prikkelende gedachte dat wij mensen pionnen zijn in een simulatie. Zowel het kind als de man Musk wil de wereld redden. Hij wil dat wij multiplanetair gaan leven en ons bewustzijn laten voortbestaan voordat deze uitsterft.
Wat volgt is een spectaculair proces van vele ontwikkelingen met zijn oorspronkelijke nature-nurture cocktail als drijvende motor. Aan de ene kant vond ik de beschrijving van de meerdere processen véél informatie. Soms leerzaam: hoe doet hij dat allemaal?! Niet altijd prettig leesbaar want de aan risico verslaafde Musk heeft net als zijn vader Jekyll & Hyde kanten, hij is niets of niemand ontziend wanneer zijn duistere kanten boven drijven. Hij is een man die geen ‘nee’ aanvaart, in staat van oorlog zichzelf het meest op zijn gemak voelt en gedreven wordt door een maniakaal gevoel van urgentie.
Die maniakale urgentie verlangt hij eveneens van zijn werknemers.
Tegelijkertijd heeft hij dus ook andere kanten, is bijvoorbeeld niet te bedonderd om kots van uit een taxi weglopende bekenden op te ruimen en de zittingen schoon te maken om de chauffeur te helpen. Dit met een van de weinige mensen die trouw aan zijn zijde blijft. Want er zijn slechts enkelen die de juiste gebruiksaanwijzing van Musk hebben.
Het probleem bij het bespreken van dit boek of wat dan ook Musk doet is het gevaar dat dingen teveel uit hun context gehaald worden. Zoals ik ook bespeur in de media. Ik begrijp dat wel, niets is ‘gewoon’ bij deze man maar meer onderzoek naar verklaringen is op zijn plaats m.i.
Ik zou Musk niet door en door slecht noemen, ik zie al lezend telkens het kind Musk wat voor mij moeilijk maakt een mening te vormen over de volwassen man …
Zijn eerdergenoemde eigenzinnige onwrikbaarheid kan een van de superkrachten achter zijn successen zijn, naast zijn kwaadaardige uitbastingen. Hij kan de al dan niet waanzinnige dromen van zichzelf en veel mensen waarmaken; met zijn duistere kant kan hij enerzijds zowel zichzelf in de voeten schieten en volledig van het pad raken. Zijn duistere kant kan anderzijds nachtmerries vooroorzaken. Voor zichzelf. Maar ook voor mensen wereldwijd.
4*