De Reus van Amsterdam - Tanya Commandeur (2023)

Door iedereen bekeken, maar door niemand gezien. In 'De reus van Amsterdam' (2023) volgen we de bitterzoete verwording van een timide volksjongen uit De Pijp tot een internationale showbizzicoon. Of zoals Albert Johan Kramer door zijn reuzengroei altijd al bewonderende blikken kreeg, maar op een dag biedt een Duitse impresario hem de optie om te werken in het circusleven. Het zou 't startschot vormen van zijn internationale bekendheid als grootste Nederlander ooit. Van het naoorlogse Berlijn tijdens het Interbellum tot verkeersopstoppingen in bruisende metropolen als New York en London. Maar steeds opnieuw bekruipt bij Albert het pijnlijke gevoel dat niemand oog heeft voor zijn gezondheidsproblemen en het schrijnende gebrek aan anonimiteit omdat elke ruimte wordt gevuld door zijn imposante verschijning. Maar door zijn vele omzwervingen raakt de vriendelijke reus steeds verder verwijderd van een veilige thuishaven. Zelfs het Oostenrijkse meisje dat hij intens liefheeft laat hij in Europa achter voor een carrière in de Verenigde Staten.

'De reus van Amsterdam' (2023) is zonder meer een heerlijk boek. Er steekt werkelijk geen kwaad achter die goeiige Albert Johan Kramer met zijn herkenbare verlangen om te zijn zoals alle anderen. Tanya Commandeur beschrijft empathisch hoe Albert's reuzengroei moet zijn geweest in een tijdsgewricht waarin afwijken van de norm maatschappelijk werd afgestraft of geëxploiteerd. Daarbij schroomt ze niet om in te gaan op minder fraaie kanten als lichamelijke klachten en ontstekingen door zijn reuzengroei. Om maar te zwijgen over zijn mortaliteitsbesef, omdat mensen zoals hij niet oud worden. Het geeft een jongensboek als 'De Reus van Amsterdam' (2023) een bitterzoet randje over een man die zijn eigen angsten moet inslikken om altijd te zijn wat anderen in hem willen zien. Al had de roman hierin nog een stukje verder kunnen gaan, want het wordt uiteindelijk wat veilig afgerond op een moment dat het leven van Albert Kramer in rustiger vaarwater is gekomen. In een slotwoord lezen we echter dat Albert buiten de spotlights nog een aantal bittere teleurstellingen moest verwerken. Zonder grandeur is zijn lijden kennelijk minder interessant.

Albert was 5 centimeter langer dan de Reus van Rotterdam Rigardus Rijnhout (die bij zijn geboorte 8 kg woog…) en werd beduidend ouder. Rigardus werd 37, de reus van Amsterdam werd bijna 79 jaar.

Tanya Commandeur schrijft in haar slotwoord dat 't haar heeft verbaasd dat de 'Reus van Rotterdam' een bekender icoon was dan die van Amsterdam. En dat terwijl nu juist Albert Kramer een internationale bekendheid was. Ze geeft als verklaring dat het ermee te maken heeft dat Kramer de hele wereld rondtrok en Rigardus op één plek bleef.

Dat denk ik ook, er waren wel meer van die bekende Rotterdammers zoals Spokie waar een fortuin onder zijn huis werd gevonden. De overtreffende verhalen gonsden direct rond waarmee mijn kinderfantasie gevoed werd. Hoewel de Reus van Rotterdam stierf voordat ik geboren werd heb ik jaren regelmatig over hem horen vertellen. In mijn idee was hij de grootste mens van Nederland, jammer dat het niet zo was, wat ik nu maar zie als gevalletje 010-020 …

Laten we de ode van de Amazing Stroopwafels aan de Reus van Rotterdam niet vergeten. En het standbeeld in het park aan de Kruiskade.

Wat een goed verhaal dit, van 'Spokie'. Maar waarom de politie nou beslist al dat geld te gaan lopen zitten te tellen en in de tuin gaat graven? En waarom werd de heer van der Ham naar een psychiatrische inrichting gestuurd? En hoe zat het met de familie, hadden die het beste voor met de overgebleven broer of stond er meer op het spel? Hoor het volgende week in aflevering 2 van Spookhuis Vol Met Knaken!

Podcastmateriaal.

Spokie was inderdaad een bijzonder mens, daar zou zeker een podcast over gemaakt kunnen worden.

Maar helaas niet hier, hier staat de
Reus uit de Pijp in het 020 zonnetje