Machi to Sono Futashika na Kabe - Haruki Murakami (2023)

Murakami lezen voelt bijna steeds als iets vertrouwds, ook nu weer heeft het alle ingediënten waar hij steeds mee tovert.
Het was voor mij even het juiste boek op het juiste moment. Had nood aan iets met veel verbeeldingskracht, creatief en een hoekje af. Maar toch ook iets herkenbaar, zodat ik er makkelijk kon inrollen. Dus deze Murakami kwam voor mij op de juiste timing uit en prikkelde zoals ik hoopte. Was ook al minstens 5 jaar geleden dat ik nog iets van de man las.
Verdwalen in zijn werelden is ook iets wat ik graag niet te vaak doe. Ik wil het fris houden en speciaal. Zodat ik steeds opnieuw zelf inspiratie kan vinden en dat heeft dit boek voor mij wel gedaan.

Aan wat hopelijk het einde zal zijn van een enorme leesdip, kocht ik aan het begin van mijn zomervakantie de nieuwste Murakami. Een gekocht boek voelt net iets meer als een verplichting om uit te lezen en de laatste tijd heb ik veel boeken na enkele tientallen pagina's weggelegd. De Stad en zijn onvaste Muren bleek uiteindelijk het perfecte zomer- en heropstartboek te zijn.

Je kan kleine stukjes lezen en het boek even opzij leggen om over de inhoud na te denken. Murakami gaat alweer - uiteraard - aan de slag met een eerder normaal personage in een eerdere normale wereld waar enkele fabelelementen aan toegevoegd zijn. Dat gevoel van 'ga maar door, het wordt straks wel duidelijk wat er precies aan de hand is hier' is voor mij het Murakami gevoel bij uitstek. In dit werk neemt de auteur ruimschoots de tijd om je aan de personages en hun omgeving te laten wennen. Daardoor is het tempo over het hele boek heen beschouwd, aan de (te) lage kant. Aan het einde was ik er echt wel helemaal klaar mee.

Daarnaast had deel 1 niet dat Japan gevoel dat ik bij andere boeken van deze auteur heb en in de rest van het boek wel weer naar voor komt. Maar goed, genoeg gemuggezift.

Waar het uiteindelijk op neerkomt, is dat dit boek over een jongen gaat die treurt omdat een meisje plotsklaps uit zijn leven verdwijnt. Een verhaal zo oud als de straat, maar de grote auteurs kunnen hiermee uiteraard nog steeds aan de slag. Murakami kiest voor de dubbele oplossing. Een verhaal in de normale wereld, wat voor 99% van de schrijvende mensheid een saai verhaal zou opleveren (jongen wordt opnieuw verliefd, literaire overdrijving is het feit dat het 30 jaar duurt) Murakami behoort natuurlijk tot die 1% die ook dit tot iets leesbaar kunnen verwerken.
Daar pent hij nog een fabelverhaal naast, over een stad met veranderende muren, dat ons op het einde krek hetzelfde vertelt, met uiteraard heel wat metaforen en symboliek.

4*

Murakami is inmiddels in de zeventig, maar er komt nog steeds geen sleet op. In het nawoord legt hij uit dat dit een herwerking is van een novelle die in 1980 in een Japans tijdschrift verscheen. Het heeft het lichtvoetige van z'n vroege jaren, maar ook de gelaagdheid van z'n latere werk.

In z'n herkenbare magisch-realistische stijl laat hij de grens vervagen tussen droom en werkelijkheid. Het fantasierijke avontuur is doorspekt met platonisch dualisme, freudiaanse droomanalyse en jungiaanse archetypen. Bij Jung is de schaduw de verborgen kern van de mens. Hier krijg je een droom-in-een-droom (a dream within a dream) en een schaduw-van-een-schaduw (l'ombre de ton ombre). Het kolderieke gesprek tussen een mens en z'n schaduw doet denken aan Peter Schlemihls Wundersame Geschichte. Trouwe Murakamilezers zullen vaste ingrediënten herkennen: The Beatles, jazz, een kat en iemand die in een put valt - symbool voor het onderbewustzijn.

De naamloze verteller wisselt af tussen jeugdherinneringen en z'n leven als man van middelbare leeftijd. Tussendoor reist hij naar een droomstad buiten tijd en ruimte op zoek naar z'n eveneens naamloze jeugdliefde. Zij lijkt een vrouwelijk ideaalbeeld in z'n hoofd. In het tweede en derde deel verschuift de aandacht naar een bejaarde bibliothecaris en een jongetje met het savantsyndroom. Zij zouden z'n oudere en z'n jongere ik kunnen zijn. Murakami voegt zich bij het kleine groepje schrijvers met minstens één goede roman in vijf verschillende decennia.