Les Enfants Sont Rois - Delphine de Vigan (2021)

Recensie door Wineke de Boer in de Volkskrant van 16 april 2021 (let op: €):
Delphine de Vigan weet kindvloggers in literatuur te vatten

"Les Enfants Sont Rois" van Delphine de Vigan is een aanklacht tegen online kindvloggers, waarbij ouders over de rug van hun kinderen geld verdienen door het maken van video's. Het boek vertelt het verhaal van Mélanie Claux, die het hele leven haar en haar kinderen deelt via YouTube en Instagram. De hele dag van de kinderen staat in het teken van het maken van video's, totdat plotseling haar dochter Kimmy verdwijnt. Er ontspint zich een verhaal waarin de ongerustheid van de ouders wordt verweven met een zoektocht naar Kimmy. We volgen hierbij vooral rechercheur Clara Roussel en haar verwondering over het fenomeen kindvloggers.

Hoewel het verhaal gaat over de uitwassen van sociale media, heeft De Vigan in de kern een boek geschreven over buitenstaanders. Moeder Mélanie, kinderen Kimmy en Sammy, rechercheur Clara, allemaal zijn het vrij eenzame personen op zoek naar houvast en erkenning. De wijze waarop De Vigan inzicht geeft in hun onzekerheden en patronen zorgt voor een gelaagd boek.

Na ongeveer driekwart van het boek valt de spanningsboog over de verdwijning van Kimmy weg. De Vigan maakt dan een tijdsprong naar 2031. Even was ik bang voor een soort epiloog met hoe alle hoofdpersonen terecht zouden komen, waarin alle losse eindjes werden opgelost. Maar De Vigan kiest in dit deel voor een aantal losse scenes, die het boek juist extra diepgang geven en misschien wel meer losse eindjes achterlaten.

De tranen achter de filters. In 'De Kinderen Zijn Koning' (2021) gebruikt Delphine de Vigan het perspectief van een rechercheur om dubieuze praktijken rond 'kindfluencers' aan te kaarten. Met haar analytische blik en lichte aversie jegens moderne technologie, duikt Clara Roussel in de verdwijningszaak rond het kindsterretje Kimmy. Het roept bij Clara diverse ethische vragen op over hoe schadelijk deze gemaakte nepwereld is voor kwetsbare kinderen die in hun groei geremd worden door clicks en likes. Waarom speelt onderneemster Mélanie Claux zo gewiekst haar rol als huismoeder van een perfect gezinnetje? Wat zijn de mazen in wetgeving over wat er tot kinderarbeid wordt gerekend en welke veiligheidskwesties spelen er rond hun privacy? Tijdens haar onderzoek komt Clara Roussel tot de conclusie dat Kimmy's vermissing misschien niet de grootste misdaad is.

Ik ben niet een enorme fan van literaire werken die thrillerconventies gebruiken om maatschappelijke issues aan te kaarten. Vaak schiet 't literaire gehalte tekort en krijg je er niet de voldoening voor terug van een genrewerk. Eigenlijk leest 'De Kinderen Zijn Koning' (2021) vooral als een matige thriller waarin je nauwelijks wordt meegezogen in het mysterie of enige binding krijgt met de personages. Eerlijk gezegd had ik met zo'n heerlijk dubbele titel als 'De Kinderen Zijn Koning' (2021) ook een vileine roman verwacht over de infantilisering van de maatschappij. Maar de Vigan is geen ironicus als landgenoot Houellebecq en blijft hangen bij eenduidig uit te leggen preken. Vloggen is kindermishandeling! En dat zullen we als lezer weten ook. Tot een gênante epiloog toe waarin het er allemaal nóg dikker opgelegd moest worden.