menu

Permutation City - Greg Egan (1994)

Alternatieve titel: Subjective Cosmology #2

mijn stem
4,00 (1)
1 stem

Engels
Sciencefiction

310 pagina's
Eerste druk: Millennium, Londen (Verenigd Koninkrijk)

Je kan onsterfelijk worden ... tegen een prijs. 'Permutation City' is het verhaal van een man met een visie - om onsterfelijkheid werkelijkheid te laten worden - en hoe die visie groeit totdat hij er de controle over verliest. Het beschrijft de levens en worstelingen van een junkie in de kunstmatige intelligentie die wanhopig is om haar stervende moeder te redden, een miljardair/bankier die getekend is door een vreselijke misdaad, minnaars voor wie, in hun tijdloze virtuele wereld, liefde niet genoeg is, en veel meer. Kan wat jou tot mens maakt uitgedrukt worden in data? En wat gebeurt er als je jouw data niet kunt betalen?

zoeken in:
avatar van Animosh
4,0
Een boek van twee delen.

Greg Egan lijkt hier helaas nog steeds niet te zijn gelezen door anderen, dus ik zal maar weer eens een poging doen om hem te promoten! Net als Axiomatic is ook dit boek echte "harde" sciencefiction: het boek zit bomvol wetenschap en sommige hoofdstukken lezen meer als een tekstboek dan een roman. Het werk van Greg Egan is dus zeker niet voor iedereen weggelegd, maar persoonlijk vind ik het wel verfrissend. In plaats van zijn "materialistische" denkbeelden (natuurkunde geeft ons de beste beschrijving van de werkelijkheid, religie is nonsens, een ziel bestaat niet, etc.) te verdedigen neemt hij simpelweg een wetenschappelijk wereldbeeld als uitgangspunt en verkent hij vervolgens in veel detail de implicaties van zijn ideeën. Als iemand die zich ook aangetrokken voelt tot zo'n wereldbeeld is dat erg verfrissend, en daarnaast zijn zijn ideeën vaak erg prikkelend en werkt hij ze - in vergelijking met de meeste schrijvers - zeer rigoureus uit. Voor mensen die houden van een minutieuze, wetenschappelijke benadering van filosofische onderwerpen als het zelf en bewustzijn is het werk van Greg Egan mijns inziens dus zeker de moeite waard.

Als we het specifiek over dit boek hebben is dit voor mij echter - zoals ik al hintte met mijn hoofdregel - duidelijk een boek van twee delen, en helaas beviel één van die die delen me een stuk beter dan het andere. Dit boek heeft namelijk hoofdzakelijk twee grote thema's: het eerste thema - en voor mij duidelijk mijn favoriete onderdeel van het boek - is het zelf, en welke vormen dat kan nemen in de toekomst. Om preciezer te zijn focust het boek op "gesimuleerd bewustzijn", waarbij ons zelf geüpload wordt op een computer en we vervolgens voortleven als digitale wezens. En dat zorgt voor allerlei interessante filosofische vraagstukken. Bijvoorbeeld: is een kopie dezelfde persoon als het (biologische) origineel? Wat als er meerdere kopieën zijn? En als mensen hun zelf volledig zelf kunnen vormgeven, zodat ze bijvoorbeeld zelf hun verlangens kunnen kiezen en pijnlijke herinneringen kunnen verwijderen, wat blijft er dan over van ons zelf? Dit soort gedachte-experimenten zijn uiteraard bekend uit de philosophy of mind, maar Egan trekt ze vaak nog een stuk verder door dan onder filosofen gebruikelijk is en verkent hoe mensen in zulke extreme omstandigheden (met ook nog eens onsterfelijkheid bovenop al die vrijheden) betekenis zoeken. Enorm interessant.

Maar het boek heeft dus ook een tweede thema, en dat spreekt me helaas minder aan: het boek zit namelijk boordevol natuurkundige en andere technische info, en dat is (mijns inziens) niet altijd even boeiend. Deels komt dat doordat het gewoonweg erg taaie kost is (en voor mij - met mijn beperkte kennis - niet altijd volledig te volgen), maar daarnaast zijn Egan's ideeën ook gewoon niet altijd overtuigend. Zoals bij veel andere sci-fi auteurs speelt ook hier de "many worlds"-interpretatie van de kwantummechanica (het idee dat er een vrijwel oneindig aantal andere werelden bestaat) een belangrijke rol, maar hoewel dat een interessant idee is vind ik het persoonlijk weinig overtuigend (er zijn andere interpretaties die Occam's scheermes een stuk beter gehoorzamen, en ons begrip van fundamentele natuurkunde is bovendien te beperkt voor zulke vergaande conclusies), waardoor ik geen behoefte heb om dat in veel detail te verkennen. Maar helaas voor mij spelen de natuurwetten - zoals Egan ze verbeeldt - een zeer grote rol in het boek (ze zijn verantwoordelijk voor een aantal van de grootste twists), en hoewel Egan's ideeën niet oninteressant zijn (en zijn rigueur verfrissend blijft) deden ze voor mij duidelijk onder aan de andere, meer existentiële helft van het boek.

Oh, en de personages en het plot? Die zijn wel oké. In het algemeen gaat het dus over gesimuleerde mensen, hoe zij leven en betekenis zoeken, en hoe de natuurkunde hen zowel nieuwe mogelijkheden biedt als grenzen oplegt aan de werkelijkheid. Maar Egan moet je vooral lezen voor de thema's en de harde wetenschap: hij is een ideeënman wiens werk regelmatig fascineert maar zelden erg emotioneert.

Permutation City is kortom wederom een geslaagd werk van Egan: vooral zijn nuchtere wetenschappelijke en rigoureuze benadering van filosofische ideeën omtrent het zelf is zeer fascinerend. Maar helaas dramt hij vaak net iets te veel door over twijfelachtige natuurkundige hypotheses (en andere technische zaken) die me minder interesseerden, waardoor het me persoonlijk minder aansprak dan Axiomatic: in korte verhalen heeft Egan minder tijd om te reutelen, en dat komt zijn ideeën mijns inziens ten goede. Maar voor fans van een "hard science" perspectief op de toekomst en ons zelf is dit zeker de moeite waard. 3.75*

Gast
geplaatst: vandaag om 21:00 uur

geplaatst: vandaag om 21:00 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.