Čatnosat. The Sámi Pavilion: Indigenous Art, Knowledge and Sovereignty - Brook Garru Andrew, Asta Mitkijá Balto, Liv Brissach, Pauliina Feodoroff, Liisa-Rávná Finbog, Katya García-Antón, Harald Gaski, Timimie Gassko Märak, Beaska Niillas, Máret Ánne Sara, Sigbjørn Skåden, Ánde Somby en Anders Sunna (2022)
Samisch / Engels
Verhalenbundel / Gedichtenbundel / Toneelstuk
Kunst en Cultuur / Ideeënliteratuur
248 pagina's
Eerste druk: Office for Contemporary Art (OCA) Norway / Valiz,
Oslo (Noorwegen)
‘Čatnosat’ betekent zoveel als ‘verbindingen’, ‘contacten’. ‘Čatnosat: The Sámi Pavilion, Indigenous Art, Knowledge and Sovereignty’ neemt als uitgangspunt het grensverleggende moment in de geschiedenis van de Biënnale Arte in Venetië, waarop de inheemse volken het Scandinavische Paviljoen in 2022 overnamen met het project 'The Sámi Pavilion'. Met de creatieve praktijken en wereldbeelden van Samische kunstenaars en hoeders van het land Pauliina Feodoroff, Máret Ánne Sara en Anders Sunna vertegenwoordigt het project een soevereine oproep voor Sápmi (het Samische thuisland, dat van Noorwegen over Zweden en Finland tot het Russische Kola-schiereiland loopt) en draait om drie elementen: transgenerationele relaties, holistische Samische kennis en onderwijs en Samische spirituele perspectieven. Hoewel geïnspireerd door 'The Sámi Pavilion', neemt 'Čatnosat' een zelfstandige positie in van waaruit kan worden nagedacht over de inheemse soevereiniteit binnen de onderling verbonden aspecten van land, kunst en kennis en om de centrale rol van het vertellen van verhalen en het gebruik van geluid en het gesproken woord in Sámi-perspectieven te beschouwen. Het boek is gesplitst in drie delen, zonder begin of einde, en benadrukt het belang van niet-lineaire tijd in het leven van de Sami. De pagina’s van de delen zijn daartoe apart genummerd, terwijl die delen door een ringbandsysteem in eigen volgorde kunnen worden gelegd. Een deel is gewijd aan het werk en de geschriften van de kunstenaars. Een ander deel presenteert een experimenteel kort toneelstuk, gedichten en verhalen die de spirituele, politieke en filosofische perspectieven van de Sámi met elkaar verbinden. Weer een ander deel staat stil bij inheemse en westerse concepten van het begrip ‘land’, de lange geschiedenis van de Samische epistemologie, de relatie tussen het Samische land, mensen en taal en de werkwijzen van de beheerders van 'The Sámi Pavilion' die de bovengenoemde noties versterken. Als een exercitie in ´Samificatie´, pleit 'Čatnosat' voor het belang van inheemse holistische perspectieven en inheemse Sámi-wijsheid op alle gebieden van kunst en leven. Bij deze uitgave zijn zowel het Noorse OCA, als de onafhankelijke Amsterdamse uitgeverij Valiz betrokken. Het boekwerk is met iets meer dan zestig pagina’s afbeeldingen rijk geïllustreerd, terwijl die afbeeldingen met name in het deel vallen dat het werk en de geschriften van de betrokken kunstenaars belicht.