De kunst van de roman
Inmiddels heeft Kundera vier essays gepubliceerd, waarin hij zijn visie op boeken, medeschrijvers en kunstenaars uitspreekt. Eén daarvan, de eerste, is
De kunst van de roman. En dat is meteen een feest om te lezen.
Kundera schrijft hier op zijn eigen wijze een lofzang op de roman. Volgens hem heeft de roman ons inzicht gegeven in het leven op een manier die uitstijgt boven filosofie en wetenschap. Hij beschouwt deze kunstvorm dan ook als een van de peilers van Europa, ja van zijn eigen leven: 'Mijn antwoord is even belachelijk als oprecht: ik hecht mij aan niets, behalve aan de verguisde erfenis van Cervantes'.
Met scherpte, passie en soms humor analyseert hij het werk van bepaalde schrijvers, waarbij Cervantes, Broch en Kafka veel aandacht krijgen. Ook zijn eigen werk wordt becommentarieerd, en hij schrikt er zelfs niet voor terug een analyse van
De grap te geven die hij van een recensent blijkt te hebben gepikt.Tegelijk beschouwt hij kritisch de huidige tijd en de rol van de roman daarin.
Echt fantastisch om te lezen. Veel van Kundera's helden zijn ook mijn helden, zijn denkbeelden spreken me enorm aan en ik kan zelfs wel zeggen dat er geen schrijver is, en dit is even belachelijk als oprecht, met wiens ideeen ik me zo verwant voel als Kundera. Alleen bij zijn opmerkingen over rockmuziek haak ik af; gelukkig kan ik die wel begrijpen en waarderen.
"Welnu, als de bestaansreden van de roman ligt in het voortdurend belichten van de 'wereld van het leven' en in het ons beschermen tegen 'de vergetelheid van het zijn', is het bestaan van de roman vandaag de dag dan niet noodzakelijker dan ooit?"
