menu
zoeken in:
Wat vreemd dat er behalve de zeer bekende roman "Madame Bovary" nog geen enkel ander boek van Frankrijk's grootste stilist van de negentiende eeuw op deze site staat. Mijn mening is toch dat grootse romans als "Salammbô", "L'Éducation Sentimentale", "La Tentation", "Bouvard et Pécuchet" toch op zijn minst op deze site mogen staan. Flaubert's grote werken zijn tot op vandaag de dag nog steeds een inspiratiebron voor vele auteurs en dienen nog steeds gelezen te worden door iedereen die van mooie volzinnen en "waarachtig schrijven" houdt.

Dennis
Ik heb zonet geprobeerd drie werken van Flaubert toe te voegen, maar ik vrees dat twee daarvan niet worden geaccepteerd. Ik heb namelijk de eerste uitgever niet kunnen vinden. Het gaat hier om L'Education sentimentale en La Tentation de Saint Antoine[i]. Van [i]Bouvard et Pécuchet kon ik de uitgever ook niet vinden en ik heb niet eens een poging gedaan om die toe te voegen.

Ik ben benieuwd of iemand de uitgevers van bovengenoemde wél kan vinden, maar het zal me volstrekt niets verbazen wanneer dit niet het geval zal zijn.

Salammbô zal echter naar alle waarschijnlijkheid binnenkort op de site te bewonderen zijn.

avatar van Raspoetin
Ingaande op bovenstaande discussie. Naast zijn gepubliceerde werken zijn volgens sommigen de brieven het échte meesterwerk van Gustave Flaubert. Uitgebreide selecties hieruit werden in het Nederlands vertaald door Edu Borger en verschenen in vier verschillende delen in de reeks Privé-domein. Jammer genoeg staan deze (nog) niet allemaal op boekmeter; dus bij deze hieronder de titels uit de Privé-domein reeks, met afbeelding en de tekst op de achterflap.
https://images.boekwinkeltjes.nl/large/8Du4AofjYbK2ctg3SeWh.jpg
Haat is een deugd: Een keuze uit de correspondentie [1979]
Privé-domein Nr. 56

Gustave Flaubert geldt als een van de grootste prozaïsten in het algemeen en uit de Franse literatuur van de negentiende eeuw in het bijzonder. Een van zijn opvattingen was, dat een schrijver zich in romans en verhalen diende te onthouden van elke persoonlijke mening. Hij diende in zijn schepping overal aanwezig te zijn maar nergens zichtbaar.

Inderdaad is de auteur van Madame Bovary, De leerschool der liefde en de Drie verhalen, afgezien van enkele vage sympathieën en vooral antipathieën, onzichtbaar gebleven. We zouden alleen via memoires en getuigenissen van anderen iets over zijn leven geweten hebben, ware het niet dat Flaubert de gewoonte had om na zijn dagelijkse 'worsteling met de stijl' geregeld een of meer brieven te schrijven om het contact met de buitenwereld te onderhouden.

Van deze omvangrijke correspondentie, die door sommigen als hét meesterwerk van Flaubert wordt beschouwd, is het overgrote deel bewaard gebleven. Het vormt een van de meest ontroerende, tragische, komische en leerzame brievenverzamelingen die er bestaan.
https://images.boekwinkeltjes.nl/large/gRv2RQINQ7xcxIMBjFrr.jpg
De kluizenaar en zijn muze: Brieven aan Louise Colet [1983]
Privé-domein Nr. 93

'Ik ben gebroken, verdoofd, als na een langdurige orgie, ik sterf van verveling. Ik voel mij ongehoord leeg van binnen; ik die kort geleden nog zo kalm was en zo trots op mijn sereniteit en die van de ochtend tot de avond met niet aflatende grimmigheid aan het werk was, ik kan niet meer lezen, niet meer denken en niet meer schrijven. Jouw liefde heeft me somber gemaakt. Ik zie dat je verdrietig bent en ik voorzie dat ik je nog meer verdriet zal bezorgen. Ik wou dat ik je nooit gekend had, om jouwentwil, om mijnentwil ook, en toch laat de gedachte aan jou me niet los. Zij verschaft mij een heerlijke, zoete vreugde. Oh! het was veel beter geweest als wij het bij ons eerste tochtje hadden gelaten.'

De verhouding tussen Flaubert en Louise Colet is van het begin af aan moeizaam geweest. Flaubert mocht nog zo verliefd zijn, een vaste verhouding leidde maar af van zijn werk, verstoorde de rust die hij gevonden meende te hebben. Toch is de verhouding voor hem van groot belang geweest. Louise Colet was schrijfster en had zich als zodanig reeds enige faam verworven op het moment dat Flaubert zijn eerste boek nog moest publiceren. Hij kon zich tegen haar uiten - liefst per brief - over al zijn plannen, zijn hoge verwachtingen van de literatuur, zijn levensfilosofie.

De brieven behoren daardoor tot de meest gevarieerde die Flaubert geschreven heeft. Edu Borger, alom geprezen voor zijn vertaling Haat is een deugd, heeft de brieven aan Colet verzameld en vertaald, aangevuld met fragmenten en dagboeknotities van Colet zelf.
https://s.s-bol.com/imgbase0/imagebase3/large/FC/6/7/8/0/666770876.jpg
Gustave Flaubert/George Sand - Wij moeten lachen en huilen: Brieven [1992]
Privé-domein Nr. 182

In sommige opzichten elkaars tegenpolen waren zij desalniettemin door hechte vriendschapsbanden met elkaar verbonden: Gustave Flaubert, mensenschuw, soms dagenlang aan één zin peuterend, en George Sand, die gemakkelijk contacten legde en verbluffend snel en probleemloos schreef.

De twee hielden de ander in hun brieven voortdurend van elkaars gaan en staan in de literatuur en de wereld op de hoogte. Vooral voor Flaubert waren zijn brieven een uitlaatklep: hij geeft zijn hele hebben en houden er ongeremd en hartstochtelijk in prijs. De meeste brieven tussen de twee topauteurs van de negentiende eeuw vallen in de tijd dat beiden hun belangrijkste boeken hebben gepubliceerd.

In hun brieven zien ze terug op het epos van leed en strijd dat hun leven was. Doordat de romans en verhalen van Flaubert in nieuwe vertalingen de laatste jaren veel nieuwe lezers kregen, nam de vraag naar zijn 'privé-domein' toe. Ook George Sand is nog steeds zeer populair getuige de verschijning dit jaar van maar liefst drie nieuwe biografieën over haar.

Edu Borger brengt in dit boek alle brieven die Flaubert en Sand elkaar schreven bijeen en schreef er noten en een voorwoord bij. Het levert een intrigerend dubbelportret op, maar vooral ook een ontroerende, soms komische kroniek van de negentiende eeuw.
https://d2qoogf2dwsakl.cloudfront.net/wp-content/uploads/9789029592871_cvr-175x300.jpg
Geluk is onmogelijk: Een keuze uit zijn brieven [2006]
Privé-domein Nr. 262

Geluk is onmogelijk pakt de draad op waar De kluizenaar en zijn Muze eindigde, na het proces rondom Madame Bovary, en beslaat de tweede helft van het leven van Gustave Flaubert. In die tijd schreef hij een aantal belangrijke werken: de historische roman Salammbô, De leerschool der liefde en Bouvard en Pécuchet.

Het succes van Salammô verschafte hem toegang tot de hogere kringen; zo kwam hij in de salon van prinses Mathilde en aan het hof van Napoleon de Derde. Hij voerde dan ook uitgebreid correspondentie met de grote auteurs en mecenassen: de gebroeders Goncourt, Guy de Maupassant, Beaudelaire en Ivan Toergenjev.

Buiten die beroemdheden is er in deze selectie ook plaats voor meer alledaagse mensen, zoals een onbekende lezeres van Madame Bovary, en meer alledaagse onderwerpen, zoals de financiële moeilijkheden waarin zijn nichtje Caroline hem bracht.

Maar vooral schrijft Flaubert in deze brieven over zijn zelfopgelegde regime van kuisheid en eenzaamheid, en over zijn 'worsteling met de stijl': het schrijven.

*Jarenlang is de correspondentie van Flaubert de lectuur geweest die op mijn nachtkastje prijkte in plaats van de bijbel. - André Gidé
*Ik heb de brieven gelezen en herlezen en ik aarzel niet ze te houden voor het ware meesterwerk van Flaubert. - Enid Starkie
*De eerste schrijver die vooruitliep op het moderne levensgevoel. - Michel Butor
*Anders dan als een persoonlijke confrontatie met een superieure dwingeland is lezing van zijn brieven niet te beschrijven. - Kees Fens
*Een fascinerende verzameling is het. Want als er iemand in die tijd brieven kon schrijven dan was dat Flaubert. Prachtig waren ze, zowel qua vorm als inhoud. - Noordhollands Dagblad
*Het zijn alleen de heel groten die zichzelf diep kunnen peilen. Gustave Flaubert is een van die groten. Zijn brievenbundels zijn hoogtepunten in de autobiografische literatuur -Hans Warren.
*Madame Bovary heb ik maar één keer gelezen, terwijl ik Flauberts brieven steeds weer oppak. Die zijn weergaloos. Ik hou van dat ruwe, ongepolijste erin. - Jaap Scholten in NRC Handelsblad over Haat is een deugd

avatar van eRCee
Raspoetin schreef:
Een van zijn opvattingen was, dat een schrijver zich in romans en verhalen diende te onthouden van elke persoonlijke mening. Hij diende in zijn schepping overal aanwezig te zijn maar nergens zichtbaar.

Misschien wel zijn bekenste uitspraak: "Madame Bovary, c'est moi".

avatar van Sol1
Sol1 (moderator)
Raspoetin schreef:
Uitgebreide selecties hieruit werden in het Nederlands vertaald door Edu Borger en verschenen in vier verschillende delen in de reeks Privé-domein. Jammer genoeg staan deze (nog) niet allemaal op boekmeter; ...

Ik zal eens kijken wat ik verder voor je kan doen, maar die kreten als 'selecties hieruit' of 'een keuze uit' volgens opgave van de uitgever klinken altijd wat dubieus, gezien de toevoegcriteria hier.

avatar van Raspoetin
Sol1 schreef:
(quote)

Ik zal eens kijken wat ik verder voor je kan doen, maar die kreten als 'selecties hieruit' of 'een keuze uit' volgens opgave van de uitgever klinken altijd wat dubieus, gezien de toevoegcriteria hier.


Ik weet het, maar dan staan ze hier in ieder geval gemeld

avatar van Raspoetin
Er bestaat een Franse website die de brieven van Flaubert heeft ingescand en beschikbaar heeft gemaakt.
Correspondance de Flaubert - Correspondance de Flaubert - flaubert.univ-rouen.fr

avatar van eRCee
Ik heb altijd geleerd dat het niet netjes is om brieven te lezen die niet voor jou bestemd zijn.

avatar van misterfool
Ik denk dat Flaubert er tegenwoordig niet meer om maalt.

avatar van eRCee
Tsja, het blijft voor mij toch iets raars om het werk waar de kunstenaar zijn ziel en zaligheid aan heeft gewijd lager te plaatsen dan de brieven die hij er omheen schreef. Ik heb weinig op met dit soort overdreven aandacht voor briefverzamelingen van schrijvers (zie de quotes in het bericht van Raspoetin uit 2019). Er zit ook iets hautains in, zo van: "iedereen mag dan wel weglopen met Madame Bovary, één van de bepalende romans van de 19e eeuw, maar ik laaf me elke avond aan Flauberts brieven". Herlees liever diens werk (dienst kunst, zou je ook kunnen zeggen), of verdiep je in werk van schrijvers die je nog niet kent.

avatar van misterfool
Ik ben sowieso allergisch voor interessantdoenerij, dus in zoverre kan ik wel met jou meegaan. Heb zelf nog geen briefverzameling gelezen. Ik zou daarom niet kunnen beoordelen of ik Flaubert's brieven beter vind dan Madame Bovary (durf het te betwijfelen). Niettemin kan ik mij voorstellen dat een schrijver in een brief ongedwongener, persoonlijker en indringender overkomt dan in een werk dat bestemd is voor het grote generale publiek. Een schrijver met de statuur van Flaubert is bovendien onderdeel van de geschiedenis - in de zin dat hij zowel is gevormd door de tijdsgeest, als dat hij de tijdsgeest mede heeft gevormd- waardoor het lezen van zijn persoonlijke zielsberoeringen interessant kan zijn. Het geeft wellicht een goede duiding van dat literaire tijdsperk.

Desalniettemin heeft het lezen van brieven ook wel weer iets voyeuristisch, waardoor ik enig ongemak voorstelbaar vind. Zo veel jaren na de dood van een schrijver kan ik me daar echter wel overheen zetten.

avatar van Raspoetin
Ik mag hopen dat ze Flaubert en zijn penvrienden en viendinnen hebben gevraagd of de brieven met het publiek mocht worden gedeeld alvorens ze de pijp uit waren gegaan.

Mijn voornaamste interesee is vanuit historisch oogpunt waarin egodocumenten zoals brieven en dagboeken een belangrijke bron in de geschiedschrijving vormen en enigszins een beeld creëeren van wat men dacht en hoe men handelde in dit geval de negentiende eeuw.

avatar van eRCee
Raspoetin schreef:
Ik mag hopen dat ze Flaubert en zijn penvrienden en viendinnen hebben gevraagd of de brieven met het publiek mocht worden gedeeld alvorens ze de pijp uit waren gegaan.

Geloof dat maar niet hoor. Net zomin als Kafka toestemming heeft gegeven.

avatar van Raspoetin
Oh, ik betwijfel het ook ten zeerste. Het lijkt me op zich wel een interessante casus om uit zoeken of dit überhaupt geregeld is. Ik weet bijvoorbeeld van Sartre dat hij dit wel had vastgelegd, dat er geen twijfel hoeft te bestaan dat alles van zijn hand mag worden uitgegeven en dat het publiek toegankelijke recht heeft tot zijn werk.

Je noemt het meest bekende dilemma in de wereldliteratuur dat eigenlijk op hetzelfde neerkomt: had Max Brod de laatste wens van Franz Kafka moeten respecteren en had hij het ongepubliceerde geschreven werk van Kafka moeten vernietigen? Of heeft Brod het juiste gedaan door dit niet te doen en alles alsnog uit te brengen? En als gevolg hiervan: ben je dan als lezer in gewetensnood wanneer je de boeken Het Proces en Het Slot leest, wetende dat dit eigenlijk tegen de wens van de auteur is? Of is het in de naam van de literatuur het geoorloofd over lijken te gaan en de geschriften van overleden schrijvers zoals Kafka en Flaubert publiekelijk te maken en daarop te lezen?

avatar van eRCee
Mja, net als Kundera vind ik het uitgeven van een roman in dezen toch iets anders dan van brieven. Om de redenen die misterfool eigenlijk al aangeeft. De roman is geschreven voor een publiek, fragmenten eruit heeft Kafka zelf ook voorgedragen. De brieven zijn met een privé doelstelling geschreven (hierop zijn ook uitzonderingen, maar volgens mij geldt dit bij zowel Kafka als Flaubert wel).

Ik heb er overigens geen principieel bezwaar tegen om na zoveel tijd privé-brieven uit te geven, mijn eerste berichtje moet met een knipoog worden opgevat, maar vooral tegen een grote aandacht voor brieven en andere persoonlijke ontboezemingen van schrijvers ten opzichte van hun werk.

Gast
geplaatst: vandaag om 21:09 uur

geplaatst: vandaag om 21:09 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.