menu

Durch Wüste und Harem - Karl May (1892)

Alternatieve titels: Kara Ben Nemsi, de Held uit de Woestijn | Durch die Wüste

mijn stem
4,00 (2)
2 stemmen

Duits
Avontuur / Reis

640 pagina's
Eerste druk: Friedrich Ernst Fehsenfeld, Freiburg (Duitsland)

De Duitse avonturier Kara Ben Nemsi en zijn Arabische gids Hadschi Halef Omar Ben Hadschi Abul Abbas Ibn Hadschi Dawud al Gossarah, hoewel noch hij noch elk van zijn genoemde voorvaderen de bedevaart naar Mekka heeft volbracht, zijn onderweg van Algerije naar Tunesië als zij in de woestijn het lijk van een vermoorde Fransman vinden. Zij achtervolgen de moordenaar en ontsnappen op het grote zoutmeer Schott (al-)Dscherid zelf ternauwernood aan de dood. In de oase Kbilli weten zij de moordenaar te grijpen, die echter door omkoping van de stadhouder erin slaagt te ontkomen. Na aankomst in Cairo weet Kara, doorgaand voor een dokter, in een harem binnen te komen waar een vrouw wordt vastgehouden die zegt ontvoerd te zijn. Uiteraard slaagt hij erin haar te bevrijden en haar weer met haar verloofde te verenigen. Het schip waarop Kara en Halef als passagiers de Rode Zee oversteken naar Arabië wordt overvallen door piraten onder leiding van Abu-Seïf. Zij weten uit hun gevangenschap te ontsnappen en trekken naar Mekka, een stad verboden voor alle niet-mohammedanen. Eindelijk kan Halef werkelijk een Hadschi worden en op verzoek van de sjeik van de Ateïben begeleidt hij diens kleindochter naar de heilige stad, die voor de leden van de stam gesloten is. In Mekka wordt Kara ontmaskerd als een ongelovige, moet vluchten en wordt achtervolgd door Abu-Seïf. In een tweegevecht wordt die door Halef gedood waarvoor hij als beloning Hanneh, op wie hij verliefd is geworden, tot vrouw krijgt. Kara reist alleen verder en bereikt de Tigris waar hij ene Sir David Lindsay treft die een "Fowling-bull" (gevleugelde stier) wil opgraven. Samen komen zij bij de stam der Haddedihn waar Kara als spion optreedt bij een op handen zijnde stammenoorlog. Na zijn geslaagde missie ontvangt hij als beloning de hengst Rih. Nog vóór het begin van de strijd arriveert ook Halef bij de stam als boodschapper van de Ateïben om te worden opgenomen. Na afloop van de strijd worden enkele Dschesidi bevrijd met aanwijzingen over de zoon van de Haddedihn-sjeik die door de Turken gevangen wordt gehouden. Het gezelschap besluit op weg te gaan om Amad el Ghandur te bevrijden.

zoeken in:
ags50
Band 1 (Karl May Verlag) – Band IV.1 (Historisch-kritischen Ausgabe) – Deel 16 (Karl May pockets, Het Spectrum)

Onder het pseudoniem M. Gisela publiceerde Karl May in 1876 in het tijdschrift “Feierstunden am häuslichen Heerde” (waarvan hij zelf de redacteur was), uitgegeven door H. G. Münchmeyer in Dresden, het verhaal “Leïlet”, waarin de ik-persoon nog anoniem is en niet Kara Ben Nemsi. Dit verhaal, al dan niet bewerkt, verscheen in de volgende jaren telkens elders nog een drietal malen onder een andere titel, namelijk in 1877 als “Die Rose von Kahira” in “Heimgarten” (uitg. Leykam-Josefsthal in Graz), in 1879 als “Am Nil” in “Sonntagsruhe” (uitg. Societät der Berliner Bürger-Zeitung - vorm. D. Collin - W. & S. Loewenthal in Berlijn) en in 1881 als “Entführt” in “Für alle Welt” (uitg. Göltz & Rühling in Stuttgart).

Van 1881 tot 1888 verscheen, met verscheidene onderbrekingen (die de uitgever in het tijdschrift zelf weet aan “reizen in het buitenland” van de schrijver!), in het tijdschrift “Deutscher Hausschatz in Wort und Bild”, uitgegeven door Friedrich Pustet in Regensburg, de reeks verhalen over de belevenissen van een Duitse avonturier Kara Ben Nemsi in het indertijd nog uitgestrekte Turkse rijk, te beginnen met “Giölgeda padiśhanün” – Reise-Erinnerungen aus dem Türkenreiche von Karl May – dat van januari tot en met september 1881 in het zevende jaargang (nrs. 16-52) werd afgedrukt, onderverdeeld in de hoofdstukken Abu el Nassr, Die Tschikarma (het verhaal Leïlet zoals hierboven beschreven), Abu-Seïf, Eine Wüstenschlacht, Der Merd-es-Scheïtan en Der Ruh 'i Kulyan.

In 1892 sloot Friedrich Ernst Fehsenfeld uit Freiburg im Breisgau een overeenkomst met Karl May om deze serie min of meer losstaande verhalen in boekvorm uit te geven als begin van een reeks die de “Gesammelten Reiseromane” zou heten. Hiervoor bewerkte May de verhalen volledig. Enkele kleine tekstgedeelten, vreemde woorden alsmede de wijze waarop de lezers van de “Hausschatz” werden aangesproken kwamen te vervallen en de hoofdstukindeling vervangen: Abu el Nassr werd de hoofdstukken 1 (Ein Todesritt) en 2 (Vor Gericht), Die Tschikarma de hoofdstukken 3 (In Harem) en 4 (Eine Entführung), Abu-Seïf de hoofdstukken 5 (Abu-Seïf), 6 (Wieder frei) en 7 (In Mekka), Eine Wüstenschlacht de hoofdstukken 8 (Am Tigris), 9 (Auf Kundschaft) en 10 (Der Sieg) en het eerste deel van Der Merd-es-Scheïtan tot slot de hoofdstukken 11 (Bei den Teufelsanbetern) en 12 (Das große Fest). Eerst zouden zes boeken over de Oriënt (later bijgenaamd de “Orientzyklus”) verschijnen van elk ongeveer 640 pagina’s.

Het eerste deel werd gevormd door circa tweederde van het eerste “Giölgeda padiśhanün”-verhaal, kreeg de titel “Durch Wüste und Harem” mee (met de toevoeging “Reiseerlebnisse von Carl May.”) en verscheen in 1882, eerst een uitgave in leveringen, aansluitend gevolgd door een boekuitgave in een oplage van 5000 exemplaren. Het werd prompt een doorslaand succes en nog hetzelfde jaar volgde een tweede oplage met een derde oplage in 1883. Aangezien de doelgroep van deze boeken de Duitse jeugd was, en met name de jongens, werd het als volstrekt legitiem beoordeeld hen in gedachten de reisavonturen in de woestijn te laten meebeleven, maar werd het wel als zeer onkies beschouwd hen aan te moedigen zulks ook in een harem te doen! Op verzoek van Fehsenfeld werd de titel van het boek bij de vierde oplage van nogmaals 5000 exemplaren in 1894/1895 gewijzigd in “Durch die Wüste”, waaronder het nog steeds bekend is gebleven.

Hoewel hij in zijn boeken kennelijk wel daarvoor wil doorgaan was Karl May geen linguïst, maar haalde zijn vermeende talenkennis gewoon uit woordenboeken en dat is herhaaldelijk te merken.
- Om te beginnen de titel “Giölgeda padiśhanün” die hij zelf min of meer vertaalde als “Im Schatten des Padisha” of “Im Schatten des Großherrn”. Kennelijk was hierbij ook sprake van een verschrijving want aan het begin van het boek schrijft hij “padiśahün”. Zou je de Duitse tekst correct in het Turks omzetten dan had de titel “Padişahın Gölgesinde” moeten luiden.
- Het eerste hoofdstuk van “Giölgeda padiśhanün” zou in correct Arabisch Abu en-Nassr luiden.
- De hoofdpersoon, een alter ego van Karl May, noemt zichzelf Kara Ben Nemsi, hetgeen door May wordt geduid als Kara (= Karl) zoon der Duitsers. Echter, het Arabische al-Nemsa (النمس = van rechts naar links: ‘l n•m•s), waarvan Nemsi is afgeleid, betekent Oostenrijk.

Om een zekere geografische leegte tussen Abu el Nassr en Die Tschikarma op te vullen werd in 1930 door Franz Kandolf in opdracht van het Karl May Verlag een deel van “Eine deutsche Sultana” en “Die Königin der Wüste”, behorend tot de omvangrijke colportageroman “Deutsche Herzen, Deutsche Helden” uit 1885-1887, bewerkt tot Band 60 (Karl May Verlag) met de titel “Allah il Allah!”. Daarmee werd ook de mogelijkheid geschapen de Orientzyklus met een episode in Jeruzalem af te sluiten. De verwijzing naar Band 60 op pag. 77 van Band 1 (Karl May Verlag), inclusief enkele volzinnen, is dus een latere toevoeging aan het originele werk.

avatar van PeterW
PeterW (crew)
Zo kom je nog eens wat te weten.

ags50
ags50 schreef:
Het eerste deel werd gevormd door ... en verscheen in 1882 ...
... nog hetzelfde jaar volgde een tweede oplage met een derde oplage in 1883.

Oei, laat ik mezelf corrigeren: 1882 moet zijn 1892 en 1883 dan dus 1893.

Gast
geplaatst: vandaag om 02:44 uur

geplaatst: vandaag om 02:44 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.